طرح غربالگری روانشناختی-عصبی ویژه «سالمندان» خراسان رضوی آغاز شد

دکتر مسعود فیروزی با اعلام این خبر به خبرنگار شهرآرانیوز اظهار کرد: در این طرح در گام اول به‌دنبال ارتقای بهزیستی و روانشناختی افراد سالمند هستیم. پیشگیری از اختلالات شایع دوران سالمندی با تکیه بر خدمات غربالگری، ارزیابی و سطح‌بندی وضعیت سلامت روان مخاطبان و ارائه خدمات زودهنگام و مقرون‌به‌صرفه از اهداف قابل توجه در این طرح است.

وی ضمن تأکید بر اینکه متأسفانه در برخی موارد در دیدگاه عموم، وجود مشکلات روانشناختی در افراد سالمند به‌عنوان بخش طبیعی دوران سالمندی قلمداد می‌شود، گفت: عواملی مانند ضعف جسمانی، ضعف شبکه‌های ارتباطی، عدم حمایت، مشکلات اقتصادی و... در کنار ضعف تشخیص و درمان علائم مشکلات روانشناختی سالمندان موجب می‌شود که مشکلات روانشناختی توسط فرد و جامعه به‌عنوان بخش طبیعی سالمندی شناخته شود و ‌رسیدگی‌نشدن به آن، رنج قابل توجهی را به این افراد و خانواده‌های آن‌ها تحمیل کند. این مسئله علاوه بر اینکه موجب تداوم چرخه‌ آسیب‌زای کیفیت زندگی بد، انزوا، محرومیت و ناامیدی شخص سالمند می‌شود، موجب افزایش هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیم خانواده‌ها، نهادهای مراقبتی، بهداشتی، رفاهی و هدررفتن سرمایه اقتصادی و اجتماعی نیز می‌شود. بنابراین برنامه‌ریزی دقیق و یکپارچه برای سلامت روانی‌اجتماعی دوران سالمندی می‌تواند گذران این دوره از زندگی را برای فرد، خانواده و جامعه آسان کند.

مدیرکل بهزیستی خراسان رضوی افزود: دراین طرح به‌دنبال فراهم‌کردن زیر‌ساخت‌های لازم برای ارتقای سواد سلامت روان سالمندان و توسعه آموزشی کارکنان خدمات سلامت روان و همین‌طور تزریق آگاهی به جامعه به‌منظور ایجاد تغییر نگرش به مقوله‌‌ سالمندی از طریق ارائه آموزش‌های مدون هستیم.

وی با تأکید بر اینکه بهداشت روانی سالمندان از اهمیت بسیاری برخوردار است، گفت: تأمین سلامت روان سالمندان به‌اندازه سلامت جسمی آنان دارای اهمیت است و تأثیر مهمی بر بهداشت فرد و جامعه می‌گذارد. بهداشت روان سالمندان‌ مانند همه اقشار جامعه فقط به‌معنای نبود بیماری روانی نیست، بلکه به این معناست که فرد بتواند سازگار، شاداب و روبه‌رشد زندگی کند و احساس رضایت کند.

فیروزی ضمن تأکید بر اینکه تعداد سالمندان ایرانی از کمتر از ۱/۲ میلیون نفر در سال ۱۳۳۵ با بیش از ۶ برابر شدن در سال ۱۳۹۵ به بیش از ۷/۴ میلیون نفر رسیده است، گفت: در حالی که کل جمعیت کشور در طی این مدت کمی بیشتر از ۴ برابر شده است، تعداد سالمندان حدود دو برابر بیش از رشد کلی جمعیت کشور شده است و متأسفانه کشور در مسیر سالخوردگی قرار گرفته است.

وی خاطرنشان کرد: مراقبان و مجریان این طرح ملزم به نظارت، ارزیابی و پیگیری مداوم مداخلات به‌منظور برطرف‌سازی مشکلات و عوامل مؤثر بر وضعیت سلامت روان مخاطبان برای اطمینان از اثربخشی اقدامات انجام‌شده دراین طرح هستند.

کاهش مشکلات و ارتقای سلامت روان میان‌سالان و سالمندان

معاون امور توسعه و پیشگیری بهزیستی خراسان رضوی خاطرنشان کرد: طرح «استقرار نظام جامع سلامت روانشناختی اجتماع‌نگر دوران پیش‌سالمندی و سالمندی» حاصل برگزاری جلسات حضوری و غیرحضوری متعدد کارشناسان سازمان بهزیستی کشور با صاحب‌نظران و متخصصان حوزه‌های مختلف و مطالعات جامع و عمیق در ادبیات علمی، اسناد، استانداردها، اقدامات موفق داخلی و بین‌المللی و... بوده است. همچنین تعامل‌ بسیاری با نهادهای درون‌سازمانی و برون‌سازمانی فعال در این زمینه مانند دفتر پیشگیری از معلولیت‌ها، معاونت توانبخشی و مراکز مراقبتی، شهرداری، وزارت بهداشت، بیمارستان‌ها و دانشگاه‌های علوم پزشکی، مراکز تحقیقاتی، انجمن‌های تخصصی و مردم‌نهاد و... در مدت حدود دو سال توسط متخصصان بهزیستی کشور برنامه‌ریزی و انجام شده است.

غلامحسین دلبری با بیان اینکه مداخلات مدنظر در اجرای این طرح بر اساس ارزیابی و اولویت‌بندی نیاز‌ها انجام خواهد گرفت، گفت: غربالگری، شناسایی افراد در معرض خطر و دچار مشکل و بحران، سطح‌بندی مخاطبان و ارجاع به مراکز و مراجع مرتبط برای دریافت مشاوره‌های روانشناختی و حمایت، بخشی از مداخلاتی است که در این طرح انجام می‌گیرد.

وی افزود: در غربالگری‌ها همواره ارزیابی اولیه انجام می‌شود. این نوع ارزیابی‌ها بر اساس تمام ملاک‌های لازم و کافی در تشخیص اختلالات شایع دوران سالمندی و همچنین ارزیابی عوامل محافظتی و عوامل خطر سلامت روان صورت می‌گیرد.

معاون امور توسعه و پیشگیری بهزیستی خراسان رضوی درباره خدمات قابل ارائه در این طرح، گفت: مجموعه خدمات روانشناختی با هدف کاهش مشکلات و ارتقای سلامت روان میان‌سالان و سالمندان، به این افراد، خانواده و مراقبان آن‌ها و کارکنان خدمات سلامت روان سالمندی ارائه می‌شود. یکی از اهداف اصلی نیز بهبود شرایط محیطی و اجتماعی میان‌سالان و سالمندان برای حمایت از سالمندی سالم و فعال است.