درباره وضعیت کم‌آبی مشهد که از مرز خطر گذشته است و نسخه عبور از این بحران | خشک‌تر از خشک‌سالی!

به گزارش شهرآرانیوز، خیلی دلمان را به فشار شیر آبی که این روز‌ها باز می‌کنیم، خوش نکنیم. اوضاع از آنچه تصور می‌کنیم، بحرانی‌تر است. فرونشست در دشت مشهد از حداقل سه سانتی‌متر در اکثر نقاط دشت تا محدوده خطرناک ۱۵ تا ۱۷/۵ سانتی‌متر (شمال‌غرب شهر مشهد) ثبت شده است، این درحالی است که مقدار فرونشست کنترل‌شده در کشور‌هایی همچون ژاپن، ایالات‌متحده و چین یک سانتی‌متر در سال است.

درست است که بیشتر آب در حوزه کشاورزی صرف و خرج می‌شود و متأسفانه تاکنون تمهیدات ویژه‌ای در این حوزه اندیشیده نشده است، اما باید تا جایی که امکان دارد، با دقت و احتیاط بیشتری آب مصرف کنیم. این نکته مهم را نیز از یاد نبریم که تخلیه منابع آب زیرزمینی باعث خشک‌سالی مصنوعی و تشدید آلودگی آب می‌شود. با این اتفاق علاوه‌بر آسیب به محیط‌زیست، شاهد تأثیرات منفی بر زندگی اجتماعی انسان‌ها خواهیم بود.

۳۴ دشت
از مجموع ۳۷دشت استان، وضعیت ۳۴دشت که یکی از آن‌ها دشت مشهد است، بحرانی و ممنوعه است و سطح آب زیرزمینی آن‌ها کاهش پیدا کرده است.

۴ میلی لیتر
بیشترین میزان بارش در طول چند روز اخیر، مربوط‌به ۱۵اردیبهشت امسال، به میزان چهار میلی‌متر بوده است.

۹۸%
۹۸ درصد پهنه شهرستان مشهد در وضعیت خشک‌سالی شدید و ۶٠درصد از این مساحت در وضعیت خشک‌سالی بسیار شدید است.

۳۰%
از ابتدای امسال شاهد کاهش حدود ۳۰درصدی میزان بارندگی در مشهد نسبت‌به مدت مشابه سال گذشته بوده‌ایم.

۱۶%
هم‌اینک تنها ۱۶درصد از حجم ذخیره سد‌های استان آب دارد. این میزان در مدت مشابه پارسال، ۲۹ درصد بود که نشان می‌دهد با خشک‌سالی مواجه هستیم.

۷۵ میلی لیتر
از ابتدای سال آبی جاری تاکنون، ۷۹.۱ میلی‌متر بارندگی در مشهد ثبت شده است. این کلان‌شهر حتی در مقایسه با بارش‌های ۱۵۳.۹ میلی‌متری سال گذشته نیز، ۷۴.۸ میلی‌متر کاهش بارندگی داشته است.

از پرکاربردترین مکان خانه شروع کنیم

آشپزخانه یکی از جا‌هایی است که در طول شبانه‌روز با آن سروکار داریم.
بهتر است:

بلافاصله پس از خوردن غذا، مواد غذایی باقی‌مانده را از روی ظرف‌ها پاک کنید و آن‌ها را بشویید. در هنگام شستن ظرف‌ها، ابتدا ظرف مناسبی را تا نیمه، پر از محلول آب و مایع ظرف‌شویی کنید و ظرف‌ها را در آن بشویید. همچنین از حداقل مواد شوینده ممکن استفاده کنید تا هنگام آبکشی ظرف‌ها، آب کمتری مصرف شود. این روش باعث ذخیره بین دویست تا ششصد لیتر آب در ماه می‌شود.

برای نوشیدن آب خنک، از بطری‌های آب داخل یخچال یا چند قطعه یخ استفاده کنید و شیر را برای خنک شدن آب باز نگذارید. این کار باعث ذخیره هشتصد تا هزارو ۲۰۰ لیتر آب در ماه می‌شود.

از جریان آب گرم برای باز کردن یخ مواد غذایی استفاده نکنید. یک شب قبل از مصرف، مواد غذایی را از فریزر بیرون آورده، در طبقات یخچال قرار دهید. برای این کار از مایکروفـر نیز می‌تـوان استفاده کرد. این کار باعث ذخیره بین دویست تا ششصد لیتر آب در ماه می‌شود.

برای شستن میوه و سبزی، ابتدا ظرف مناسبی را تا نیمه از آب و ماده ضدعفونی پر کنید، سپس سبزی و میوه را در آن بخیسانید و آب‌کشی کنید.

فقط درصورتی از ماشین لباس‌شویی یا ظرف‌شویی استفاده کنید که ظرفیت آن‌ها کاملا پر شده باشد. این کار باعث ذخیره سیصد تا هشتصد لیتر آب در هفته می‌شود.

این راهکار‌ها را به کار ببندیم

• در محیط آپارتمان یا محل کار، اقداماتی را که نگهداری و صرفه‌جویی هرچه بیشتر آب را تمرین و تکرار می‌کنند، تشویق کنید.
• قواعد کمتر مصرف کردن آب را به دیگران نیز آموزش دهید؛ به‌عنوان نمونه نکاتی را روی تابلوی اعلانات، آپارتمان یا محیط کارتان نصب کنید.
• هرجا صحنه‌های هدر رفتن آب مانند لوله‌های شکسته آب، آب‌نما‌های خراب، منابع آبی دارای نشت که به حال خود رها شده‌اند و... را دیدید، به شرکت آب‌وفاضلاب آن منطقه گزارش دهید.
• فرقی نمی‌کند خانه باشید یا جا‌هایی مثل هتل‌ها، اماکن اداری، مؤسسات آموزشی و... به صرف اینکه قبض آب را شخص دیگری پرداخت می‌کند، آب را اسراف نکنید.
• مدیران شهری باید حواسشان به تبلیغات محیطی روش‌های نگهداری و صرفه‌جویی آب برای زائران و مسافران شهر باشد.
• چکاپ دوره‌ای لوله‌ها و شیر‌های منزلتان به‌خصوص آن‌هایی که مشکل نشتی آب یا چکه کردن دارند را به تأخیر نیندازید. این کار باعث ذخیره هشتاد لیتر آب در هفته می‌شود.
• با عایق کردن لوله‌های آب منزل، هنگام نیاز به آب گرم، زودتر به آن دسترسی خواهید داشت.
• با یک لیوان آب مسواک بزنید. شیر آب را ببندید. این روش دوازده لیترآب را در روز ذخیره می‌کند.
• دوش گرفتن به مدت دو دقیقه، می‌تواند ۲ هزارو ۸۰۰ لیتر آب را در ماه ذخیره کند. با هر دقیقـه دوش گرفتن، بین بیست تا چهل لیتر آب مصرف می‌شود.
• از سردوش‌هایی استفاده کنید که آب را کم، آهسته و به‌صورت منظم جاری می‌کنند. این روش بین ۲هزار تا ۳هزارو ۲۰۰ لیتر آب را در ماه ذخیره می‌کند.
• برای تمیز کردن پیاده‌رو‌ها و جلوی در منزل خود، از آب لوله‌کشی استفاده نکنید. برای این منظور از جارو استفاده کنید.
• به‌جای شستن اتومبیل با شیلنگ آب از یک سطل آب استفاده کنید.
• کولر‌های آبی را هرچندوقت یک‌بـار بازدیـد و از شیر‌های شنـاور بادوام و محکم استفاده کنید. از نصب سایبان فراموش نکنید.
• از نصب آب‌نما‌های تزئینی خودداری کنید، مگر درصورتی‌که برای آن‌ها از آب در گردش استفاده کنید.
• به‌منظور جلوگیری از تبخیر آب استخرها، روی آن‌ها را بپوشانید. این روش باعث ذخیره ۵هزارو ۲۰۰ لیتر آب در ماه می‌شود.
• حواستان به کارکرد فلاش‌تانک باشد. اگر خراب باشد، آب پیوسته هدر می‌رود.
• آب ذخیره‌شده در مواقع قطع احتمالی و جیره‌بندی را پس از وصل مجدد آب، دور نریزید و به‌صورت متناسب استفاده کنید.

حواسمان به آبیاری درختان باشد

با توجه به گرم شدن هوا، مناسب‌ترین زمان آبیاری، اوایل صبح، هنگام غروب و شب هاست. رعایت این نکات به ما کمک می‌کند تا در شرایطی که آژیر کمبود آب به صدا درآمده است به فکر چاره‌ای برای رشد و تکثیر انواع درخت و گونه‌های گیاهی باشیم.

• سعی کنید بیشتر درختان و گیاهان بومی مقاوم دربرابر کم‌آبی را در فضا‌های سبز بکارید. این روش باعث ذخیره ۴ هزار لیتر آب در ماه می‌شود.
• برای پوشش و زیبایی فضـای سبـز از چمـن استفاده نکنید و درصورت استفاده، چمن‌ها را بیش از اندازه کود ندهید.
• چمن‌ها را صبح زود یا هنگام غروب آبیاری کنید. با این کار ۱۲۰۰ لیتر آب ذخیره می‌شود.
• برای آب دادن به درختان، درختچه‌ها، بوته‌ها و گل‌ها از روش آبیاری قطره‌ای استفاده کنید.

فوری فوتی

بر اساس مصوبه شورای اسلامی شهر مشهد، شهروندان درصورت آبیاری درختان مقابل ملک خود در معابر فرعی، به ازای آبیاری هر اصله درخت، مشمول تخفیف در قسمتی از عوارض نوسازی خود خواهند شد. با این شرط که:

فقط آبیاری درختان مقابل ملک، مشمول تخفیف در عوارض نوسازی می‌شود و آبیاری گل، پرچین، چمن و درختان داخل ملک، شامل این تخفیف نمی‌شود.

آبیاری درختان در معابر فرعی مشروط بر اینکه در برنامه آبیاری پیمانکاران شهرداری نباشند، شامل تخفیف می‌شود.

برای بهره‌مندی از این تسهیلات، هر سال باید در سامانه جامع فضای سبز به نشانی gsms.mashhad.ir فرم درخواست تسهیلات تشویقی آبیاری درختان را تکمیل کنید.

با توجه به محاسبه مبلغ آب‌بها برای آبیاری درختان و اعمال بخشودگی یک‌بار در سال، لازم است در هرسال فقط یک‌بار درخواست خود را ثبت کنید.

صرفا برای اطلاع:

در پی ثبت ۲۲۴۸ درخواست تخفیف عوارض آبیاری درختان در معابر فرعی از ابتدای طرح تا کنون برای ۱۵۲۰۶ اصله درخت تخفیف آبیاری به مبلغ ۱۳۱ میلیون تومان در قبوض نوسازی مالکان لحاظ شده است.
این طرح از ابتدای تابستان ۹۷ در مشهد آغاز شده است.

مشکلات آبیاری درختان در معابر فرعی

• نبود شبکه آب‌رسانی مناسب در معابر فرعی
• عرض کم خیابان و ممکن نبودن حرکت تانکر آبیاری در برخی معابر
• پارک کردن وسایل نقلیه شهروندان در معابر فرعی
• بالا بودن سطح خاک باغچه در محل طوقه
• نبود آبخور مناسب برای آبیاری درختان و هدررفت آب به‌علت وجود شکاف یا حفره در حاشیه باغچه درختان و همچنین مسدود شدن اطراف طوقه درختان در هنگام سنگ‌فرش پیاده‌رو‌ها