نقد و بررسی نمایش دماوند در «دیوار چهارم» | اسطوره‌های سردرگم

به گزارش شهرآرانیوز، نقد و بررسی نمایش دماوند با دبیری سید محمد مداح حسینی درحالی در پردیس تئاتر مستقل مشهد برگزار شد که رضا حسینی، پیشکسوت تئاتر مشهد به عنوان منتقد میزبان و دکتر فرخنده فاضل بخششی به عنوان منتقد میهمان در این نشست حضور داشتند.

ضرورت نقد پذیری نسل جوان تئاتر مشهد

درابتدای این نشست رضا حسینی با اشاره به نقد، اهمیت جلسات نقد و نسل جوان تئاتر گفت: باید درک درستی از جلسات نقد داشته باشیم و تصور نکنیم جلسات نقد محل نیش و کنایه زدن به یکدیگر است. خوشبختانه نسل جوان تئاتر مشهد با خلق آثار خلاقانه و حضور پررنگ خود در عرصه تئاتر نشان داده‌اند که تئاتر مشهد در حال پوست اندازی است اما باید بر خلاف نسل گذشته که چندان نقد پذیر نبودند ، صحبت‌های منتقدان را پذیرا باشند.

در ادامه حتما بخوانید گفتگو با کارگردانان جوان درباره دغدغه‌های مهم تئاتر مشهد | نیازمند تبلیغات محیطی هستیم

استفاده از شاهنامه به عنوان زینت روایت 

دکتر فرخنده فاضل بخششی نیز که به عنوان منتقد میهمان در این نشست حضور یافته بود گفت: در ابتدا این نمایش را از منظر افرادی که با شاهنامه  آشنایی دارند بررسی می‌کنم اما پیش از هر چیز باید بگویم این نمایش برای هر دو گروه مخاطب یعنی هم مخاطبان آشنا به شاهنامه و هم مخاطبان ناآشنا، گنگ و گیج کننده است.

به گفته فاضل بخششی، آن دسته از مخاطبان که با شاهنامه آشنایی دارند واسطوره‌ها را می‌شناسند از تعدد قصه‌های نا مرتبط به هم گیج می‌شوند. آن‌ها نمی‌توانند درک کنند قصه رستم و قصه ضحاک و قصه تهمینه و بسیار نمادهای یاد شده کجا به هم وصل می‌شوند و این برای مخاطب گیج کننده است.

او در ادامه صحبت‌هایش به آن دسته از مخاطبانی اشاره کرد که آشنایی کمتری با شاهنامه دارند یا اصلا آشنا نیستند و در این روایت نمی‌توانند بفهمند این قصه های از پی هم آمده چه ارتباطی با هم دارند و یا نمادهای فراوانی که در این نمایش از آن ها یاد شده آن هم در دیالوگ‌ها و نه به صورت نمایشی، به چه معنا هستند و منشا آن‌ها چیست!

فاضل بخششی بر این باور است که کارگردان نمایش دماوند نتوانسته است از شاهنامه برای روایت نمایشش استفاده درستی کند و در حقیقت از آن به عنوان زینت این نمایش استفاده کرده است.

این استاد دانشگاه همچنین نظرش را به عنوان مخاطب عادی نیز اینگونه بیان کرد: برای من فارغ از هر نوع تخصص یا دیدگاهی که دارم، این نمایش در جاهایی گنگ بود. همچنین به نظر من  بازیگران بازی اغراق آمیزی داشتند. من در بازیگری تخصص ندارم اما به عنوان یک مخاطب فکر می‌کنم  در این سالن کوچک که  صدای عادی به راحتی به گوش همه می رسد نیاز به این همه فشار و فریاد بازیگران احساس نمی‌شود.  همچنین به نظرم دکو این نمایش گویای محتوای آن نیست.

در ادامه حتما بخوانید گزارشی از وضعیت نورپردازی در سالن‌های تئاتر مشهد | نبود نور در صحنه‌های تاریک تئاتر

ایده‌هایی که حاصلش در نمایش دیده نشده است

در ادامه دکتر سید محمد مداح حسینی نیز صحبت‌هایی درباره نمایش دماوند ارائه کرد. به باور او در این نمایش احتمالا کارگردان قصد داشته از نمادهایی چون دماوند استفاده کند و با استفاده از معضل اعتیاد به عنوان یکی از مسائل مهم جامعه روز، مفهوم فروپاشی را در نسل‌های مختلف به نمایش بگذارد و احتمالا ایده‌های بسیاری در سر داشته اما حاصل این‌ها در نمایش دیده نشده و یک جور فرافکنی ایجاد کرده است.

مداح حسینی یک بخش از این ایراد را به مسئله ای ارتباط می‌دهد که این روزها دامان بسیاری از جوانان تئاتر مشهد را گرفته است؛ اینکه بسیاری از کارگردان‌ها متن نمایشنامه را خودشان می‌نویسند یا نویسنده‌هایی که ترجیح می‌دهند نمایش را خودشان کارگردانی کنند و این سبب می‌شود تا وقت کمتری برای مخاطب گذاشته شود چرا که ذهن نویسنده انباشته از مفاهم و ایده‌ای بسیاری است که سبب می‌شود مرز درک مخاطب نادیده گرفته شود.