به گزارش شهرآرانیوز در دهههای اخیر بیشتر کشورهای در حال توسعه و بلوکهای اقتصادی برای تأمین منابع سرمایهگذاری و نیازهای فناورانه خود، اقدام به جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی کرده و از این طریق به شکوفایی اقتصاد خود کمک شایانی کردهاند. بر اساس دادههای بانک جهانی برای سالهای ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ خالص جذب سرمایهگذاری در کشورهای جهان ۳۸ درصد و در کشورهای در حال توسعه به میزان ۷۵ درصد رشد داشته که این رقم از رشد جهانی بالاتر است.
بدیهی است که رشد اقتصادی نیاز به سرمایه گذاری و سرمایه گذاری نیز نیاز به منابع سرمایهای دارد. به این منظور و با توجه به محدودیت منابع سرمایه گذاری داخلی، بیشتر کشورهای در حال توسعه اقدام به جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی میکنند. درحالی که در ایران تأمین مالی بیشتر پروژههای سرمایه گذاری از طریق بازار پول و اعتبارات بانکی انجام میشود و بانکهای عامل نیز به واسطه کمبود منابع، ناچار به برداشت از ذخایر بانک مرکزی برای پاسخ گویی به متقاضیان دریافت وام هستند که این خود سبب افزایش نقدینگی و تورم میشود.
همین مسئله سبب شده است تا در سالهای اخیر توجه به جذب سرمایه گذاری خارجی در ایران در دستورکار مسئولان دولتی قرار بگیرد، به طوری که به این مسئله در سند تحول دولت سیزدهم نیز اشاره شده است. بررسی آمارها نشان میدهد که حجم سرمایه گذاری خارجی از ابتدای فعالیت دولت سیزدهم تا فروردین امسال ۶میلیارد و ۵۱میلیون دلار بوده که در مقایسه با مدت مشابه، فعالیت دولت قبل ۸۴ درصد رشد داشته است.
در این میان خراسان رضوی با ۳۰۰کیلومتر مرز مشترک با کشورهای افغانستان و ترکمنستان، نقطه اتصال شمال به جنوب و شرق به غرب محسوب میشود. ضمن اینکه این استان ورودی صادرات کالا از ایران به کشورهای آسیای میانه و برعکس است. این استان ظرفیتهای بسیاری در زمینه معادن، انرژیهای تجدیدپذیر و محصولات کشاورزی، دام پروری و نیروی کار ماهر دارد. وجود حرم مطهر حضرت امام رضا (ع) در مشهد سبب جذب سالانه بیش از ۳۰ میلیون زائر شده که بستر سرمایه گذاری در حوزه خدمات گردشگری را فراهم کرده است. همین مسئله سبب شده است تا خراسان رضوی در سالهای گذشته همواره جزو استانهای پیشرو در جذب سرمایه گذاری خارجی در بین استانهای کشور باشد.
بررسیها نشان میدهد که در حال حاضر مشهد در همه بخشهای اقتصادی مانند صنعت، کشاورزی و حمل ونقل، به دلیل دارابودن ظرفیت توسعه، پتانسیل جذب سرمایه را دارد. اما یکی از بخشهایی که میتواند در اولویت سرمایه گذاری قرار گیرد، حوزه اقتصاد زیارت است، حوزهای که جذب سرمایه گذار در آن میتواند در کوتاه مدت رشد اقتصادی شهرمان را دوچندان کند.
آمارها نشان میدهد که در پنج ماهه اول امسال ۷۳۵.۴ میلیون دلار جذب سرمایه گذاری خارجی در خراسان رضوی انجام شده است. این درحالی است که در سال گذشته ۲۹۸.۷۲ میلیون دلار و در سال ۱۴۰۰ هم ۸۵.۶ میلیون دلار جذب سرمایه گذار خارجی در استان صورت گرفته بود. در این میان در پیش رفتن سیاست دیپلماسی همسایگی توسط دولت سیزدهم سبب شده است تا روابط ایران با کشورهای عربی منطقه و به ویژه عربستان بهبود یابد، مسئلهای که میتواند جذب سرمایه گذار از کشورهای عربی در ایران را تسهیل کند.
با توجه به ظرفیتهایی که خراسان رضوی و مشهد دارد به طور حتم این منطقه یکی از بهترین گزینهها در جذب سرمایه گذاری از سوی کشورهای عربی خواهد بود. شهرآرا درصدد است تا این مسئله را در سلسله گزارشهایی مورد بررسی قرار دهد. در گزارش اول ضمن مرور حجم سرمایه گذاری کشورهای حوزه خلیج فارس در کشورهای همسایه ایران، به ظرفیتهای خراسان رضوی و مشهد برای جذب سرمایه گذار خارجی هم اشاره کرده ایم.