روایتی از برخی المان‌های نوروزی امسال مشهد
از« کاوه آهنگر »تا «گیاه آخر»؛ روایتی از برخی المان‌های نوروزی امسال مشهد که در مراحل پایانی قراردارند.
به گزارش شهرآرانیوز، این روزها که همه شهرها در غبار نامرئی غم احاطه شده است، مشهد حال و هوای دیگری دارد. «سومین جشنواره هنرهای شهری مشهد» خانه بهار99 تنها رویداد مهم هنری در کشور است که خود را برای میزبانی از بهار آماده می‌کند. رویدادی منسجم با پیشینه‌ای سیزده‌ساله که یک‌تنه برای تولد دوباره امید، زیبایی و رنگ در شهر ایستاده است.
امسال در این جشنواره هنرمندانی نه فقط از مشهد که از سایر شهرهای ایران حضور دارند و باوجود ترس و واهمه شهروندان در مقابله با شیوع بیماری کرونا، آن‌ها در خط مقدم هنر شهری مشهد ساعت‌ها در خیابان‌های خلوت شهر آثار بهاری خلق می‌کنند. البته این هنرمندان و کارهایشان نیز از ویروس کرونا در امان نبودند و این بیماری باعث شده است برخی کارگاه‌های آن‌ها تعطیل شود و برخی عوامل اجرایی نیز میل و علاقه‌ای به کار نداشته باشند. اتفاقی که روند نصب آثار را نیز کند کرده است.
اما انتظار هرساله مردم برای این جشنواره و آثارش که دیگر به رویدادی سنتی در مشهد تبدیل شده است، به‌نوعی انگیزه هنرمندان برای ادامه کارهاست. آن‌ها در هر شرایطی تمام تلاششان را برای رساندن آثارشان به جشنواره انجام می‌دهند تا مردم با مشاهده این آثار در شهر برای دقایقی هم که شده، ویروس کرونا را از یاد ببرند و خنده بر لب‌هایشان نقش ببندد.
آثار این هنرمندان شامل 58 اثر در بخش یادمان‌های شهری، 32 اثر در بخش آذین‌بندی، 44 اثر با 36طرح در بخش گل‌آرایی و طراحی فضا و 90پروژه در بخش دانشگاهی با محورهایی چون شهدا، نوروز، محیط‌زیست، فرهنگ و مفاخر است. این روزها بخشی از این آثار نیز در شهر نصب شده است و باقی آن‌ها درحال طی کردن مراحل پایانی اجرا هستند. آثاری که هم حال و هوای نوروزی دارند مانند المان سفره هفت‌سین روبه‌روی بیمارستان قائم(عج)، یا اثر دائمی هستند مانند مجسمه حاج حسین ملک که در ورودی خانه ملک جانمایی شده است.
امسال همچون سال‌های قبل المان‌هایی نیز در شهر درحال اجرا هستند که می‌توانند نظر حداکثری مردم را جلب کنند و باعث شوند آن‌ها دقایقی کنار این المان‌ها توقف کنند و چند عکس یادگاری بگیرند، مانند المان «عکاس‌خانه» که ابتدای بولوار احمدآباد جانمایی شده است یا المان «شهر قصه» در حاشیه میدان جانباز که مراحل پایانی آماده‌سازی را طی می‌کند.
با گشتی در شهر روند اجرایی نقاشی دیواری‌ها و المان‌ها نشان می‌دهد با توجه به اتفاقات اخیر، آماده‌سازی آثار برخلاف وعده صدرا یوسفی، دبیر سومین دوره جشنواره هنرهای شهری مشهد و رئیس اداره امور هنری شهرداری، تا 22 اسفندماه به پایان نمی‌رسد و گویا امسال نیز همچون سال‌های قبل شهر در روزهای پایانی سال آماده استقبال از بهار می‌شود. با این تفاوت که امسال نسبت به سال‌های گذشته شرایط ویژه‌ای در شهر حکم‌فرماست.
در ادامه این گزارش به سراغ برخی از هنرمندانی رفتیم که در گوشه و کنار شهر در حال آماده‌سازی آثارشان برای بهار99 هستند.
قصه‌های «شهر قصه»
یادمان «شهر قصه»، اثری از راضیه صدیف، هنرمند جوان مشهدی است که بخش درخورتوجهی از آن در خیابان جانباز جانمایی شده است. «شهر قصه» یادمانی قصه‌گوست که شخصیت‌های داستان‌های ایرانی را از دل کتاب بیرون آورده و آن‌ها را در یک شهر کنار هم سکنا داده است. در کوچه عاشقانه این شهر، لیلی و مجنون، شیرین و فرهاد و همای و همایون زندگی می‌کنند. کوچه شاهنامه این یادمان، روایتگر داستان زال و رودابه، رستم و پیل سپید و سیاوش است و کوچه کودکان این شهر کوچک با حکایت‌های سعدی، کلیله‌ودمنه و طوطی و بازرگان جان گرفته است.
به‌گفته صدیف، ساخت این یادمان شهری باید خیلی زودتر از این‌ها به پایان می‌رسید اما به‌دلیل آنکه یکی از مجریان این طرح دچار بیماری کرونا شده است و به تبع آن برخی مجریان در قرنطینه خانگی به‌سر می‌برند، رونمایی نهایی از «شهر قصه» تا پایان اسفند به طول می‌انجامد.
جدال کرونا با کاوه
دیوارنگاره «کاوه آهنگر» به‌همت حسین یزدی و گروهش در بولوار بسیج، روبه‌روی بازار حافظ، درحال نقش بستن است. تقریبا 10روزی می‌شود که این گروه روی این طرح کار می‌کنند و با جدیتی که دارند، می‌توان اطمینان یافت که تا آخر هفته کار این نقاشی تمام شود. یزدی می‌گوید که شرایط عمومی جامعه و شیوع بیماری کرونا چند نفر از همکارانش را بیمار و خانه‌نشین کرده است؛ به همین خاطر مجبور شده‌اند با افراد کمتری کار را پیش ببرند. او همچنین اطمینان می‌دهد که دیوارنگاره «کاوه آهنگر» سر موعد مقرر به پایان برسد.
خیال‌نگاری در بولوار فکوری
حوالی بولوار فکوری یک گروه چهارنفره روی سه دیوار نزدیک به‌هم نقاشی می‌کشند. آن‌ها داستانی را ازمیان برگ‌‌های شاهنامه برگزیده‌اند که حاکی از رزم رستم و اسفندیار است. این نقاشی را هاشم ایرانی براساس طراحی‌های نقاشی ایرانی رسم کرده است که در آن ردی از خیال‌نگاری هم وجود دارد. به‌گفته ایرانی، تا الان بیشتر از 80درصد کار انجام شده است و یک هفته دیگر کار این نقاشی به فرجام می‌رسد: «با این شرایط آلودگی ویروسی، بچه‌های گروه پای تعهدشان ایستاده‌اند و فداکارانه عزمشان را جزم کرده‌اند تا کار را یک هفته زودتر از عید نوروز تمام کنند.»
المان ارسالی از پایتخت
اگر در این یکی‌دو روز گذرتان به چهارراه کلاهدوز افتاده باشد، احتمالا «عموبهار» را دیده‌اید. این یادمان نوروزی را مینا احمدی در تهران سرپا کرده و آن را به مشهد فرستاده است. از روزی که به او ابلاغ کرده‌اند «عموبهار» را بسازد، یک ماه زمان برده است تا آن را نصب کند. او ابتدا طرح مدنظرش را با گچ و خمیر پیکرتراشی و بعد هم با فایبرگلاس قالب‌گیری کرده است. نتیجه کار هم شده است آن مجسمه‌ای که مقابل هتل همای مشهد جاگذاری شده است. به‌گفته احمدی، کرونا به او اجازه نداده است برای نصب اثرش، از تهران به مشهد بیاید اما به‌مدد ارتباط مجازی از روند کار باخبر شده است و از نتیجه آن رضایت دارد. برای اینکه «عموبهار» به استقبال از بهار برسد، 12نفر در مشهد به این هنرمند یاری رسانده‌اند.
فضای پرنور و رنگ
«هزاردرگاه» که جان می‌دهد زیر نور آفتاب کنارش بایستید و با آن عکس یادگاری بیندازید، یادمانی است که آن را سمیا شریفی‌پور طراحی و اجرا کرده و به مرحله نصب رسانده است. این بانوی هنرمند با الهام از نقوش هندسی حرم مطهر رضوی، فضایی دلنشین را با بهره‌گیری از درگاه‌های مختلف در ابعاد و اندازه‌های گوناگون برای استقبال از بهار99 مهیا کرده است. نصب این المان که قطعات بسیاری داشته، چند روزی زمان برده است و احتمالا تا آخر هفته به پایان خواهد رسید. این یادمان شهری در یکی از لچکی‌های میدان جانباز قرار گرفته است که فضای مناسبی برای حضور خانواده‌ها در تعطیلات نوروز فراهم خواهد کرد. شریفی‌پور در توصیف المانی که ساخته است، می‌گوید: «هزاردرگاه» تعداد بسیاری درگاه را در خود جای داده است که افراد مختلف با قدوقواره متفاوت می‌توانند از آن عبور کنند و از فضای ایجادشده در آن لذت ببرند. در این المان برای کودکان و خردسالان نیز درگاه طراحی شده است و از این راه خواستم به آن‌ها نیز احترام بگذارم.
باید به عید می‌رسید
فاطمه کاویانی، از هنرمندانی است که المان «بهار و هفت‌خاتون» را در پیاده‌روهای احمدآباد، نزدیک بیمارستان قائم(عج)، برپا کرده و به این وسیله همشهریانش را به نشاط دعوت کرده است. وقتی سراغ او را گرفتیم، دستش در رنگ بود و مشغول انجام کارهای نهایی المانش. کاویانی یک ماه به‌همراه مجید اسکندری روی این المان که نماد شور و نشاط بهاری است، کار کرده است. او در اثر هنری‌اش سعی کرده است فضای ایرانی را به‌همراه بخشی از سنت‌های کهن، اجرا کند. کاویانی می‌گوید که باتوجه‌به شرایط موجود همه تلاشش را کرده تا پروژه‌ای را که برای اجرایش تعهد کرده است، به‌موقع تحویل دهد: «نمی‌شد کار را معطل کنیم تا شرایط مساعد شود. شاید به این زودی‌ها این بیماری برطرف نشود و ما باید کار را برای نوروز آماده کنیم تا حال‌وهوای مردم عوض شود.»
آثار موثر
لابه‌لای المان‌ها و دیوارنگاره‌های نوروزی مشهد آثاری یافت می‌شود که علاوه‌بر ایجاد فضایی نشاط‌آور، پیام‌هایی را هم با خود به‌همراه دارند. یادمان شهری «گیاه آخر» یکی از همین آثار است که در ابتدای بولوار هفت‌تیر نصب شده است. این اثر را رضا براتی‌خسروی طراحی و اجرا کرده است او می‌گوید اگر زمان بیشتری می‌داشت، با آرامش کارش را به پایان می‌رساند. خسروی این اثر را به همراه یک المان دیگر با عنوان «یاد باد آن روزگاران، یاد باد»، که ابتدای خیابان جلال آل‌احمد نصب شده، یک‌ماهه آماده کرده است. اختلاف قیمت آهن از زمانی که سفارش کار را پذیرفته تا زمانی که آن را اجرا کرده، هم نتوانسته است او را از انجام تعهدش بازدارد: «این آثار را با هدف توجه دادن مردم به گسترش بی‌رویه شهرسازی و تخریب محیط‌زیست، تولید کرده‌ام که امیدوارم تاثیرگذار باشد.»
بازگشت حاج حسین به خانه
ساخت المان‌های نوروزی که بعضی از آن‌ها قرار است به‌طور دائمی در شهر به نمایش گذاشته شوند، حتی بیرون از مرزهای کشور رفته است. درست مثل مجسمه «حاج حسین ملک» که آن را فردین اسفندیاری در ترکیه ساخته است. او گفت که بعد از انجام کار مجسمه را از مرز زمینی به مشهد فرستاده است و دو، سه روز پیش هم مجسمه حاج حسین مقابل خانه ملک در خیابان امام خمینی(ره) نصب شده است. به گفته این مجسمه‌ساز، امید می‌رود هر بیننده‌ای با تماشای این مجسمه به هیبت و شأن حاج حسین پی ببرد: «عکسی از این مرحوم وجود دارد که بسیار دیده شده است. من این مجسمه را مطابق همان عکس و با تمام جزئیات آماده کردم. گمان می‌کنم جای این مجسمه جلو خانه ملک خالی بود.»
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
