چرا قیمت دلار بالا رفت؟ | افزایش درآمدهای ارزی می‌تواند به کاهش نرخ ارز کمک کند؟

جزایری | شهرآرانیوز در هفته‌های گذشته و با شدت‌گرفتن ناآرامی‌های منطقه، قیمت دلار شروع به افزایش کرد به طوری که در لحظه تنظیم این گزارش، قیمت دلار به حدود ۵۸ هزار و ۱۰۰ تومان رسید.

فعالان بازار می‌گویند که قیمت دلار از سه ماه پیش تاکنون تحت تأثیر اخبار سیاسی و شایعات هیجانی قرار گرفته است. عملیات طوفان الاقصی، یورش بی رحمانه رژیم اشغالگر قدس به غزه، حادثه تروریستی کرمان، وقایع دریای سرخ و لفاظی‌های مقامات آمریکا و انگلیس علیه کشورمان و دیگر اعضای محور مقاومت در فلسطین، سوریه، لبنان، عراق یا یمن همه این‌ها سبب شده تا قیمت دلار افزایشی باشد.
همین مسئله سبب شده تا برخی افراد معتقد باشند که به زودی و بعد از فروکش کردن هیجانات سیاسی حاکم بر بازار قیمت دلار دوباره کاهش می‌یابد.

قیمت دلار مهار می‌شود

حمید حسینی، عضو هیئت مدیره اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق، از مدافعان چنین نظری است. او گفته که درآمد‌های ارزی کشور افزایش پیدا کرده است بنابراین بانک مرکزی می‌تواند قیمت دلار را کنترل کند.

با این حال او گفته است که با توجه به تورم حدود ۳۹ درصدی، دلار هم می‌تواند مثل یک کالا همچون کشور‌های مختلف با یک افزایش ملایم همراه باشد، در واقع افزایش ۱۰ درصدی قیمت دلار با توجه به میزان تورم به هیچ عنوان به ضرر اقتصاد کشور نیست.

این فعال اقتصادی تأکید می‌کند: سفته بازی و دلالی از زمان روی کار آمدن رئیس کل بانک مرکزی و تغییر و تحولات یک سال گذشته کاهش پیدا کرده است؛ چون رئیس کل بانک مرکزی به مسائل ارزی و مالی تسلط کامل دارد و با استفاده از فضای رسانه‌ای و اخبار مثبت آزادسازی بسیاری از هیجانات منفی را کاهشی کرده است، بنابراین دیگر دلالان نمی‌توانند از هیجانات سوءاستفاده کنند.

در ادامه حتما بخوانید کاهش قیمت دلار در راه است؟

تأثیر عوامل اقتصادی بر رشد قیمت ارز

با این حال برخی دیگر معتقدند که علاوه بر دلایل سیاسی و درگیری‌ها و اتفاقات اخیر منطقه ای، دلایل اقتصادی هم در بحث نوسانات بازار ارز دخیل است. طرف داران این نظر می‌گویند که کشور با کسری جدی بودجه روبه روست و تا اراده‌ای برای کاهش هزینه‌ها وجود نداشته باشد و در کنار آن، با برنامه ریزی مدون از شتاب رشد نقدینگی کاسته نشود و گامی در راستای کنترل نرخ تورم برداشته نشود، نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم که نرخ ارز مدیریت شود.

البته در این میان نمی‌توان مدیریت نکردن بازار را فقط بر گردن بانک مرکزی انداخت، زیرا ورود بانک مرکزی، آخرین حلقه این زنجیر برای مدیریت بازار ارز است. همچنین تجربه افزایش نرخ ارز در یک دهه گذشته نشان می‌دهد که در زمان‌های نوسان نرخ دلار، ارزپاشی‌های بانک مرکزی نتوانسته است کمکی به کنترل بازار کند. سجاد بوربور، کارشناس اقتصادی، از افرادی است که بر ضرورت توجه به عوامل اقتصادی در افزایش نرخ ارز تأکید دارد.

او‌ می‌گوید که در حال حاضر در ترازنامه بانک مرکزی پایه پولی ۲۰درصد کاهش پیدا کرده است، این کاهش نه از منظر طلب از دولت یا بانک‌های کشور بلکه از محل دارایی‌های خارجی بانک مرکزی کاهش پیدا کرده است، به این معنا که ۲۰۰همت معادل ۲۰۰هزار میلیارد تومان ارز در بازار ریخته شده و به جای آن ریال جمع شده است، حالا شاید همه اسکناس نبوده و بخشی حواله بوده، اما ترازنامه بانک مرکزی این رقم از ارزپاشی را فریاد می‌زند، این اتفاق مربوط به قبل از جنگ غزه است، علی رغم این حجم از ارزپاشی باز قیمت دلار از ۴۸۰۰۰ تومان پایین‌تر نیامده، یعنی در این قیمت‌های بالا هم خریدار داشته است. او بیان می‌کند: اگر تا پایان سال شرایط اقتصادی بدتر نشود، دلار تا کانال ۵۸ تا ۶۰ هزار تومان رشد می‌کند.

این رشد قیمت دلار با توجه به این حقیقت باید بررسی شود که رشد نقدینگی در کشور روزبه روز در حال افزایش است، هرچند بانک مرکزی مدعی است که رشد نقدینگی را کنترل کرده، اما در حقیقت فقط شتاب رشد نقدینگی کاهش یافته است، رشد نقدینگی همچنان ادامه دارد، این رشد نقدینگی در یکی دو سال آینده اثرش را بر تورم بر جای خواهد گذاشت.