شکیبا افخمیراد - نوروز سال ۹۰ بود که سیروس مقدم و محسن تنابنده مجموعهای با عنوان «پایتخت» را روی آنتن شبکه یک سیما بردند، سریالی که با شخصیتهای خاص و بانمک خود، بهسادگی تمام، قصهها، شادیها و غمهای بیشتر مردم را به تصویر میکشید. همین موضوع نیز باعث پیوند بیشتر مخاطبان با آن و درخواستهای آنها برای ادامه ساخت «پایتخت» شد. شاید آن زمان کمتر کسی پیشبینی میکرد که ساخت فصل دوم از یک سریال در مدیوم رسانه ملی بتواند موفق باشد، اما تیم تولید «پایتخت» سریالشان را با حذف و اضافه کردن شخصیتهای جدید و روایت اتفاقات و ماجراهای برگرفته از حالوهوای روز جامعه، نهتنها یک فصل، بلکه ۵ فصل دیگر ادامه دادند به طوری که بسیاری از مردم در ایام پخش «پایتخت» برنامههایشان را به صورتی تنظیم میکردند که بتوانند به تماشای این مجموعه بنشینند.
تکرار موفقیت
فصل ششم «پایتخت» نیز از این روند موفق مستثنا نبود و با آنکه عوامل تولید سریال به دلیل درگذشت خشایار الوند، یکی از نویسندگان اصلی خود، با چالشی بزرگ روبهرو شده بودند، بار دیگر توانستند موفقیت و محبوبیتشان را تکرار کنند، موفقیتی که بسیاری از منتقدان آن را برگرفته از هوش و خلاقیت محسن تنابنده به عنوان طراح فیلمنامه، پایههای قوی فیلم و طراحی درست شخصیتها میدانند.
در فصل ششم نیز نقدهای اجتماعی و اتفاقات روز جامعه بهخوبی در دل داستان طنز نشسته بود. همچنین حذف بموقع باباپنجعلی که دیگر به ورطه تکرار افتاده بود و بازگشت بهبود با بازی مهران احمدی، از هوشمندیهای گروه سازنده بود. بازگشت این شخصیت از مرگ بعد از ۳ فصل، فضای شوخیها در فضای مجازی را نیز داغ کرد و بسیاری حضور دوباره بهبود در سریال را با بازگشت جان اسنو بعد از مرگش به سریال «بازی تاج و تخت» مقایسه کردند و کمیکهای مختلفی درباره این اتفاق به تصویر کشیدند. همه این اتفاقات به نوعی ریسکی بزرگ در ساخت فصل ششم «پایتخت» محسوب میشد، ریسکی که بهخوبی جواب داد.
طبق آمار روابط عمومی صداوسیما، این سریال ضمن آنکه مخاطبان بیشتری از ۲ مجموعه تلویزیونی «دوپینگ» و «کامیون» جذب کرد، توانست با ۷۵ درصد مخاطب و ۸/۹۳ درصد رضایتمندی، بالاتر از ۲ برنامه پرطرفدار «عصر جدید» و «دورهمی»، صدرنشین برنامههای تلویزیون در هفته اول نوروز معرفی شود. در روزهایی که کرونا بسیاری از مردم را خانهنشین کرد، «پایتخت» توانست برگ برنده صداوسیما باشد، به طوری که سجاد بنابی، نایبرئیس هیئت مدیره شرکت ارتباطات زیرساخت، از تأثیر پخش سریال «پایتخت» بر مصرف اینترنت کشور خبر داد و دراینباره توییت کرد: با شروع سریال «پایتخت»، مصرف دیتای کشور حدود ۳۰ درصد کاهش مییابد.
سانسورهای دستوپاگیر
«پایتخت ۶» در دوران پخش خود با چالشهایی، چون سانسور نیز روبهرو شد، اتفاقی که در صداوسیمای ایران، دیگر به امری روتین تبدیل شده است. امسال نیز برنامهسازان از این موضوع بینصیب نبودند. از جمله آنها میتوان به سانسور برنامه «دورهمی» مهران مدیری و برنامه «نغمهها»ی شبکه ۴ اشاره کرد. در این باره هم بحث سانسور قسمتهایی از «پایتخت» از برنامههای دیگر پررنگتر شد که شاید بخش مهمی از آن به علت واکنشهای بازیگرانش به اعمال این محدودیتها در فضای مجازی بود.
این واکنشها در شب پخش قسمت هشتم پایتخت به اوج خود رسید. سیروس مقدم نیز در صحبتهایی اعلام کرد تا پیش از این بخشهایی از سریال حذف و سانسور میشد، اما در قسمت ۸ بهناگاه روی آنتن بخشهایی ممیزی شد، اتفاقی که باعث دلخوری او و دیگر عوامل فیلم شد. احمد مهرانفر، بازیگر نقش ارسطو، در اعتراض به سانسورهای قسمت هشتم، یک صفحه از دیالوگهای سانسور شده فیلم را منتشر کرد و نوشت: «نگران ارسطو نباشید. بهزودی حالش خوب میشود، البته اگر سانسورچیها بگذارند. پیامهای بازرگانی را پخش کردند تا یک صفحه از گفت وگوی این سکانس را که قبلا تصویب شده بود حذف کنند. نگران چه هستید؟ این حرفها را که مردم هزاران بار گفتهاند و شنیدهاند.» او ۲ روز گذشته نیز بار دیگر به حذف سکانسهای رقصیدن ارسطو در قسمت جدید «پایتخت» واکنش نشان داد.
بدون پایان
چالش دیگری که فصل جدید «پایتخت» را دچار بحران کرد ویروس کرونا بود. این ویروس همانطور که بسیاری از کسبوکارها را تحت تأثیر خود قرار داد، باعث توقف ساخت بسیاری از سریالها شد. «پایتخت» نیز از این قضیه مستثنا نبود.
چند روز پیش بود که سیروس مقدم، کارگردان این مجموعه، با اعلام خبر ضبط نشدن ۲ قسمت آخر این مجموعه به دلیل شیوع بیماری کرونا به طرفداران سریال «پایتخت» شوک بزرگی وارد کرد. مقدم با بیان اینکه «پایتخت» در ۱۵ قسمت طبق قرار و تعهدش پخش خواهد شد افزود: قسمتهای آخر و فینال سریال طلب مخاطبان باشد که انشاءا... در نخستین روزی که ستاد ملی مبارزه با کرونا وضعیت عادی اعلام کرد، تیم «پایتخت» فینال را میسازد و در یکی از اعیاد مثل عید فطر به محضر مردم عزیز تقدیم میکند: «قسمتهایی از فینال و پایان فیلمنامه به آمدن بهتاش به تهران و جذب شدنش به فوتبال حرفهای مربوط میشد و بخشهای جذاب دیگری به خانواده نقی و بهبود و رحمت در همین راستا میپرداخت که میبایست در فضای فوتبالی و مسابقات ورزشی و همزمان قصه خانوادگی در اجتماع شهری اتفاق میافتاد، اما با توجه به شرایط فعلی، تصویربرداری هم در سطوح ورزشی و هم در بخشهای خانوادگی ناممکن بود.»