شعر افشین علا خطاب به رژیم صهیونی | عاقبت بیت‌المقدس را رها خواهیم کرد فریبرز عرب‌نیا: ترجیح می‌دهم در کنار مردم کشور عزیزم باشم + فیلم سریال محرمی «جایی برای همه» روی آنتن شبکه دو + زمان پخش آمار فروش سینماها در روزهای جنگ بین اسرائیل و ایران اکران سیار فیلم‌های کودکانه در مشهد کارگردان فیلم بعدی «جیمز باند» مشخص شد «کاتیا فولمر» ایران‌شناس آلمانی درگذشت فصل پایانی سریال «اسکویید گیم» در راه است تکرار سریال «مختارنامه» از شبکه آی‌فیلم (محرم ۱۴۰۴) + زمان پخش قدردانی سخنگوی پلیس از اصحاب قلم در دوران جنگ رژیم صهیونیستی علیه ایران | عزیزان رسانه، گل کاشتید، دستانتان را می‌بوسم برنامه‌های حمایتی وزارت فرهنگ و ارشاد برای جبران خسارات گروه‌های موسیقی و نمایشی اجرای باشکوه ارکستر سمفونیک تهران در میدان آزادی حسام خلیل‌نژاد، بازیگر سینما و تلویزیون: اگر امروز هنری هست، میراث شهیدان است فیلم‌های آخر هفته تلویزیون (۵ و ۶ تیر ۱۴۰۴) + شبکه و زمان پخش سیمای محرم ۱۴۰۴ | معرفی برنامه‌های ویژه تلویزیون همراه با زمان پخش چرا توزیع سریال «شکارگاه» به تعویق افتاد؟ فرصت تماشای فیلم با قیمت نیم‌بها تا کی ادامه دارد؟ شعر‌هایی به‌مثابه موشک | شاعران مشهدی در کنار مدافعان وطن ایستادند
سرخط خبرها

کل اگر طبیب بودی...

  • کد خبر: ۲۳۴۷۳۱
  • ۳۱ خرداد ۱۴۰۳ - ۱۴:۱۸
کل اگر طبیب بودی...
درباره توصیه زبانی صداوسیما به نامزد‌های انتخابات ریاست جمهوری.

در نخستین دور از مناظره‌های نامزد‌های انتخابات ریاست جمهوری، مجری برنامه از مهمانان خواست برای پاسداری از زبان فارسی از کاربست واژه‌های بیگانه پرهیز کنند. البته که این درخواست را باید به فال نیک گرفت و صدالبته که صداوسیما را باید بیشتر مخاطب این سفارش دانست. پس بد نیست بدانیم که خود این دستگاه عریض وطویل تا کجا پایبند این سفارش است، از باب همان مَثَل که رطب خورده منع رطب کی کند.

صداوسیما، که مهم‌ترین رسانه فرهنگی کشور است، بیش از دیگر مراکز فرهنگی در حوزه پاسداشت زبان فارسی مسئولیت دارد. این سازمان حتی بار‌ها در بیانات رهبر معظم انقلاب به دلیل کم کاری در این زمینه مورد خطاب و عتاب قرار گرفته است. سال گذشته، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی گزارشی منتشر کرد در ۳۲ صفحه که در آن فعالیت کمی و کیفی دستگاه‌ها و سازمان‌ها را در حوزه پاسداشت زبان فارسی ارزیابی کرده بود. مبنای این ارزیابی قانونی است که در سال ۱۳۷۵ در مجلس تصویب شد با عنوان قانون «جلوگیری از کاربرد واژه‌های بیگانه».

 در این پژوهش، به طور مشخص اشاره شده بود که سازمان صداوسیما «به رغم اقدام‌های قابل توجه در حوزه برنامه سازی، درخصوص خودداری از به کارگیری واژه‌های نامأنوس بیگانه (تبصره ۷ قانون) عملکرد مناسبی نداشته است. (صرفا در یکی از بخش‌های خبری مثبت ارزیابی می‌شود.) این سازمان، در رویکردی متناقض با حوزه برنامه سازی، به تبلیغ و ترویج محصولات و خدمات دارای نام‌های بیگانه (یا مشابه بیگانه) می‌پردازد که امری ناپذیرفتنی و آسیب زا بوده و نشان دهنده اهمال و تخلف از قانون و آیین نامه اجرایی است.»

البته صداوسیما، به دلیل فراگیری مخاطب، باید در همه برنامه‌ها رصد شود. به نظر می‌رسد زیرنویس‌ها (که معمولا کم اشتباه نیست)، مجریان و گزارشگر‌ها (که در رعایت کردن زبان معیار و فارسی گویی کم توجهی می‌کنند) و نیز برخی تولیدات این سازمان از نگاه این ارزیابی‌ها دور مانده است.

کم توجهی‌های صداوسیما فقط به استفاده از واژه‌های بیگانه خلاصه نمی‌شود. این جمله از بیانات مقام معظم رهبری در دیدار مسئولان بخش‌های خبری صداوسیما در اسفند ۶۹ کافی است تا بدانیم این سازمان چقدر در این زمینه حساس است: «زبان به این خوبی را چرا با تعبیرات غلط، آن هم در رادیو و تلویزیون، خرابش کنیم؟»

یا این توصیه ایشان در دیدار اعضای فرهنگستان زبان و ادب فارسی در بهمن ۷۰ را بخوانید که «ما این همه تکرار کردیم، در رادیو و تلویزیون هم گفتیم که نگویید ‘لازم به ذکر است’؛ اما هر کاری می‌کنیم، نمی‌شود! رسما گفتیم، ابلاغ هم کردند، در سخنرانی هم گفتیم که این ترکیب ‘لازم به ذکر است’ را نگویید؛ ولی باز می‌گویند!

یک روز در جلسه‌ای در صداوسیما ــ که شاید بعضی از آقایان هم بودند ــ من صحبتی کردم و گفتم که این قدر نگویید ‘داریم’؛ این تصویر فلانی را داریم، این صدای فلانی را داریم، این مذاکره را با هم داریم این یک گرته برداری غلط از زبان بیگانه است؛ در فارسی چنین چیزی نداریم. مثلا، به جای اینکه بگوید من با شما گفتگویی بکنم، می‌گوید من با شما گفت وگویی داشته باشم؛ مرتب این فعل ‘داشتن’ را به صورت کمکی‌های غیروارد و غیرصحیح و غیراصیل در زبان فارسی استفاده می‌کنند؛ هرچه هم می‌گوییم، فایده‌ای ندارد!»

بنابراین، رادیو و تلویزیون، با آنکه به خوبی از نقش خود در سلامت زبان فارسی باخبر است، زبانی اختیار کرده است که پر از غلط‌های آشکار است، هم در استفاده از واژه‌های غیرفارسی، هم در گرده برداری‌های فراوان از زبان‌های بیگانه و هم در استفاده از جمله‌های بیمار با ساختاری غیرمعیار.

گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->