به گزارش شهرآرانیوز، ابوالفضل مکرمیفر افزود: «پارک طبیعی هفتحوض مشهد که در فاصله حدود ۵ کیلومتری جنوب شرقی مشهد، میان کوههای خلج در این شهر واقع شده و به شماره ۵۹۸ مورخ۱۳۹۸/۰۶/۰۶در فهرست آثار طبیعی ملی به ثبت رسیده است.»
او ادامه داد: «وسعت منطقه هفتحوض مشهد حدود ۵۷۰ هکتار است، فضایی کاملا بکر که دارای آرامش غیر قابل وصفی است، این منطقه در فصل بهار با شکوفهزدن گلهای زیبای شقایق جذابیت دو چندان میشود و صدای جاری بودن آب در حوضچهها به گوش میرسد.
مکرمیفر با اشاره به مصادیق ثبت بر اساس بند الف و ب آییننامه اجرای تبصره ماده ۲ قانون تشکیل میراث فرهنگی و گردشگری اظهار کرد: «مناظر طبیعی، رویشگاه گونههای گیاهی طبی، مناظر طبیعی، صخره سنگی، کوه، چشمه، تپه و رودخانه از جمله مواردی است که بر اساس این قانون مشمول ثبت در فهرست آثار ملی ایران میشود.»
مدیرکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی خراسانرضوی درباره ویژگیهای هفتحوض مشهد گفت: «بعضی از ۷ حوضچهای که در این منطقه در امتداد هم قرار دارند، به اندازه یک استخر هستند و آب از حوضچه اول به حوضچههای دیگر میریزد. این پدیده طبیعی حوضها یا «دولینهای» متعدد، بر اثر فرسایش شیمیایی توسط بارانهای اسیدی در بستر یکی از سرشاخههای رودخانه طرق از در ارتفاعات شمالی بینالود شگل گرفتهاست.»
مکرمیفر گفت: «در بستر یکی از سرشاخههای رودخانه طرق، مواد آهکی نرم در میان سنگها دچار فرسایش شدهاند و شکلهای ژئومورفولوژی دولین را ایجاد کردهاند و در واقع از دیدگاه مردم عادی این منطقه تنها هفت حوض زیبا با چشماندازی زیباتر ایجاد شده در طی مسیر رودخانه است، بعد از عبور از ۷ حوض اصلی که در امتداد هم قرار گرفتهاند، به تک حوضهای بزرگ میرسید. بکر و دستنخورده بودن و صدای جریان آب از ویژگیهای این منطقه است.»
مدیر کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی با بیان این که ارزشگذاری اثر از دیدگاه گردشگری نیز حائز اهمین است، افزود: کلانشهر مذهبی مشهد که بهعنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام نیز میباشد نیازمند اماکن طبیعی و تفریحی بیشتری میباشد که منطقه گردشگری هفتحوض یک منطقه طبیعی مناسب در نزدیکی شهر مشهد است که پذیرای گردشگران این شهر است.
قدمت هفتحوض به دوره مزوزوئیک (ژوراسیک) برمیگردد
همچنین محمود طغرایی مدیر دفتر ثبت آثار تاریخی اداره کل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی با بیان این که قدمت اثر مربوط به دوره مزوزوئیک (ژوراسیک) است، درباره ویژگیهای زمینشناسی این منطقه گفت: کوههای بینالود از نظر جغرافیایی ادامه رشته کوههای البرز بهشمار میآید، ولی وجود برخی شباهتهای رخسارهای و تأثیر چینخوردگیها باعث شده تا بینالود را زونی تدریجی بین ایران مرکزی و البرز در نظر بگیرند.
وی تصریح کرد: هفتحوض بر روی نهشتههای بهجامانده از دوره مزوزوئیک (ژوراسیک) شامل فیلیت، تخته سنگ، کنگلومرا، سنگهای گرانیتی و آهکی و ماسه سنگ متا کوارتزیت شکل گرفته است.
طغرایی درباره سیمای ظاهری هفتحوض گفت: از جنوب غرب شهر مشهد به سمت خلج و بعد از آن طی مسافت حدود ۶ تا ۷ کیلومتر به بوستان طبیعی هفتحوض میرسیم. در ابتدای بوستان ساختمانهای اداری، رستوران و با فاصلهای اندک از آن آلاچیقهایی برای اقامت گردشگران قرار دارد. تا اینجای بوستان با توجه به سرمایهگذاری سازمانهایی از جمله شهرداری مشهد و... انسان ساخت شده است. سنگفرش و جویهای آب و ... در طول آن ایجاد شده است. از اینجا به بعد به سمت حوضها تا قسمتی از مسیر ماشین رو است. در نزدیک هفتحوضها ادامه مسیر با پای پیاده میسر است. کوهای سر سبز و مخملی شکل را طی میکنیم و به هفتحوض میرسیم که در کنار هم به صورت طولی قرار گرفتهاند. نزدیک شدن به حوضها کمی دشوار است، ولی از راه دور هم زیبایی آن را میشود به چشم دید.
او یادآور شد: منظر طبیعی هفتحوض در منطقه رویشی ایرانیتورانی قرار دارد، این منطقه براساس شرایط توپوگرافی و ارتفاع به دو منطقه کوهستانی با آب و هوای سرد و منطقه جلگهای با آب و هوای بیابانی و گرم و خشک تقسیم میشود. هر چند که شرایط جوی منطقه موجب پراکندگی و فاصله زیاد درختان شده، اما بهدلیل وسعت زیاد دارای گونههای گیاهی متنوع میباشد به نحوی که ۶۹ درصد فلور ایران در این ناحیه قرار گرفته است. گونههای اصلی منطقه کوهستانی بنه، بادام و ارس و گونههای اصلی منطقه جلگهای گز، تاغ، قیچ و اسکنبیل میباشد. ناحیه ایران و تورانی در واقع وسیعترین ناحیه رویشی کشور است و شاملشیبهای جنوبی البرز، ارتفاعات شمال شرقی کشور و مناطق کویری و مرکزی میباشد. در این منطقه نزولات جوی بسیار متغیر و بین ۱۰۰ تا ۵۰۰ میلیمتر در سال و در ارتفاعات به ۱۰۰۰ میلیمتر میرسد. درجه حرارت بسیار متغیر و اختلاف متوسط سردترین و گرمترین ماه ۲۱ تا ۲۸ درجه میباشد. رطوبت نسبی در زمستان بین ۵۵ تا ۸۰ درصد و در تابستان به ۴۰ و گاهی به ۲۰ درصد تقلیل مییابد. بهطور خلاصه میتوان گفت که بری بودن منطقه، پایین بودن میزان بارش سالانه و خشکی بیش از حد در فصل رویش جزو ویژگیهای اکولوژیک منطقه ایران تورانی محسوب میشود.
طغرایی درباره نحوه درستی و موقعیت مکانی هفتحوض اظهار کرد: برای دیدن این منطقه طبیعی باید پس از طی مسیر در شهرک سیدی مشهد، سه کیلومتر جاده خلج را طی کرده تا به بولوار و ورودی زیبای بوستان هفتحوض برسید. پس از رسیدن به این محل حدود ۴ کیلومتر مسیر را باید پیاده روی طی کرد تا به هفتحوض رسید. البته از طریق مسیر ده غیبی به سمت سد طرق نیز هفتحوض قابل دسترسی است.
مدیر دفتر ثبت آثار تاریخی اداره کل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی تصریح کرد: علت نامگذاری این منطقه به سبب وجود حوضچههای سنگی است که در طول قرنهای گذشته در اثر فرسایشهای عمدتا آبی در یکی از سرشاخههای رودخانه طرق و در قعر دره آن در یک امتداد با اختلاف ارتفاع مناسب بهوجود آمده است که سرریز آب از این حوضچهها به داخل یکدیگر جلوهای بسیار زیبا از طبیعت منطقه را به رخ کشیده است.
منبع: اداره کل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی خراسانرضوی