مشهدالرضا (ع) جهان‌شهر برکت‌وکرامت قطب دیپلماسی شهری

این روز‌ها مشهد میزبان اجلاس وزیران خارجه کشور‌های سازمان همکاری اقتصادی «اکو» است که یک رویداد اقتصادی مهم در سطح منطقه به‌شمار می‌رود. در سال‌های گذشته استفاده از ظرفیت شهر‌ها برای توسعه ارتباطات فرهنگی و اقتصادی مورد توجه کشور‌های مختلف ازجمله ایران اسلامی قرار گرفته است.

دراین استا می‌توان به برگزاری اجلاس جهانی اقتصاد در داووس سوئیس، برگزاری اجلاس آب‌وهوایی «کاپ‌۲۹» در باکو آذربایجان و برگزاری اجلاس سران «گروه۲۰» در شهر ریودوژانیرو برزیل اشاره کرد. تجربه نشان داده است که شهر‌های میزبان سعی کرده‌اند از این فرصت‌ها برای توسعه دیپلماسی شهری و ارتقای جایگاهشان بهره ببرند. 

دیپلماسی شهری، شکلی نوین از دیپلماسی اقتصادی و فرهنگی است که کشور‌ها با بهره‌گیری از بازیگران محلی، به‌ویژه شهرداری‌ها، در تلاش هستند تا تعاملاتشان را با دیگرکشور‌ها افزایش دهند. با توجه به اهمیت روزافزون نهاد‌های عمومی در سطح بین‌المللی، این نوع دیپلماسی، در تقویت مذاکرات و بهبود روابط میان کشور‌ها نقشی کلیدی ایفا می‌کند. 

برگزاری اجلاس وزیران خارجه کشور‌های اکو در مشهدمقدس نشان‌دهنده جایگاه ویژه این شهر در دیپلماسی شهری است. این شهر می‌تواند با ظرفیت‌های ویژه‌اش به مرکزی برای تعاملات شهر‌های کشور‌های عضو اکو تبدیل شود. درهمین‌راستا موافقت‌های لازم از وزارت خارجه دریافت شده است تا مشهد به‌عنوان دبیرخانه دائمی و هاب دیپلماسی شهری شهر‌های کشور انتخاب شود.

فراهم‌کردن فضای مناسب برای تعامل و دیدار مسئولان شهری کشور‌های مختلف در مشهد از اهداف این طرح است. یکی از راهکار‌های تقویت دیپلماسی شهری، خواهرخواندگی شهرهاست که زمینه را برای افزایش ارتباطات در حوزه‌های زیارت، فرهنگی و اقتصادی میان شهر‌ها فراهم می‌آورد. 

مشهد برای انعقاد قرارداد‌های خواهرخواندگی با شهر‌های عضو اکو به‌منظور ارتقای دیپلماسی شهری، آمادگی لازم را دارد. مشهدمقدس به‌عنوان کلان‌شهر مذهبی جهان و پایتخت معنوی ایران اسلامی، با پیشینه برجسته فرهنگی‌تاریخی و موقعیت جغرافیایی منحصر‌به‌فرد، از ظرفیت‌های شایان‌توجهی در حوزه دیپلماسی شهری برخوردار است. مشهد در دو دهه گذشته با رشد در زمینه‌های گوناگونی ازجمله گردشگری مذهبی، زیارت و سلامت، صنعت و خدمات، نقش مهمی در پیشرفت ملی و منطقه‌ای ایفا کرده و همین مسئله سبب شده است تا نقش مشهد در برگزاری رویداد‌های بین‌المللی برجسته‌تر شود. 

ورود سالانه بیش از ۳۰میلیون زائر داخلی و بیش از ۳میلیون زائر خارجی، یکی از ظرفیت‌های اقتصادی مهم شهر مشهد است. وجود مضجع شریف امام‌رضا (ع) اولین و مهم‌ترین محور هویتی مشهد است و زائرانش گرداننده اصلی چرخ اقتصاد این شهر هستند. حضور این تعداد زائر سبب شده است که اقتصاد مشهد به اقتصاد بزرگی تبدیل شود. همچنین مشهد به‌دلیل زیرساخت‌های مناسب یکی از قطب‌های گردشگری سلامت در منطقه است. چنین‌ظرفیتی این امکان را می‌دهد که شهر مشهد بتواند میزبان شهروندان کشور‌های عضو اکو برای دریافت خدمات مختلف باشد. 

خراسان‌رضوی و مشهد به‌دلیل پیشینه دیرینه مذهبی و فرهنگی و ارتباطات تاریخی با کشور‌های عضو اکو می‌تواند به مرکزی برای برگزاری گردهمایی‌های اندیشمندان و صاحب‌نظران حوزه فرهنگ این کشور‌ها تبدیل شود. درهمین‌راستا می‌توان از ظرفیت آرامگاه فردوسی برای برگزاری اجلاس‌های فرهنگی و تاریخی اعضای اکو در مشهد بهره جست. هم‌اکنون ۹۰درصد حوزه تولید استان و مشهد در دست بخش خصوصی است. این میزان نقش‌آفرینی بخش خصوصی در اقتصاد، مزیتی محسوب می‌شود که از آن می‌توان برای توسعه روابط اقتصادی با کشور‌های عضو اکو استفاده کرد. 

دراین‌بین می‌توان به نقش مدیریت‌شهری در کنار مسئولان کشوری و استانی در توسعه دیپلماسی با کشور‌های آسیای میانه ازجمله تاجیکستان اشاره کرد. در راستای تقویت دیپلماسی شهری با کشور‌های فارسی‌زبان، پارسال سند همکاری بین شهرداری مشهد و دوشنبه تاجیکستان منعقد شد. 

همچنین نمایشگاه بین‌المللی مشهد به محلی برای معرفی کالا‌های ایرانی و تبادل‌نظر بین فعالان اقتصادی داخلی و خارجی و توسعه تجارت دو و چندجانبه تبدیل شده است. این مسئله سبب شده است تا نمایشگاه بین‌المللی مشهد به مرکزی برای عرضه تولیدات داخلی و توسعه بازار‌های هدف ایران تبدیل شود.

در ادامه حتما بخوانید مشهد در سپهر سیاسی ایران همیشه تعیین‌کننده است

موقعیت جغرافیایی ویژه مشهدمقدس در مسیر کریدور‌های ترانزیتی و به‌عنوان دروازه اقتصادی میان آسیای میانه و غرب آسیا به این شهر نقشی مهم در تجارت و همکاری با اعضای اکو داده است. این موقعیت می‌تواند اجلاس وزرای خارجه اکو را به محوری برای هماهنگی سیاست‌های اقتصادی و تقویت هم‌گرایی میان اعضا تبدیل کند. 

تجربه نشان می‌دهد سرمایه‌گذاران به سمت شهر‌هایی با شهرت مثبت جذب می‌شوند. علاوه بر این، سرمایه‌گذاران با برجسته‌شدن فرصت‌های سرمایه‌گذاری، علاقه بیشتری برای ورود به یک شهر پیدا می‌کنند. برگزاری اجلاس اکو در مشهد با برندسازی مناسب می‌تواند سبب معرفی ظرفیت‌های این شهر به اعضای اکو و جذب سرمایه‌گذاری خارجی شود.