گلدسته صحن جمهوری اسلامی حرم امام‌رضا(ع) با تلاش‌ مهندسان این آستان جابه‌جا شد + فیلم

به گزارش شهرآرانیوز، هم‌زمان با ماه مبارک رمضان و در واپسین روز‌های سال ۱۴۰۳، گلدسته چهل‌ساله صحن جمهوری اسلامی، توسط سازمان عمران و نگهداری حرم مطهر رضوی طی یک عملیات سخت و پیچیده منتقل شد.

خلیل‌الله کاظمی، رئیس سازمان عمران و نگهداری حرم مطهر رضوی، در این رابطه گفت: باوجود تلاش‌های صورت‌گرفته در بحث توسعه حرم مطهر طی سال‌های گذشته، از یک میلیون مترمربع وسعت حرم مطهر، تنها حدود ۴.۲ درصد آن فضا‌های زیارتی مسقف است که این مقدار در زمان‌های پیک حضور زائر و نامساعدبودن شرایط جوی، شرایط را برای پذیرایی از زائر سخت و نامطلوب می‌کرد.

وی افزود: بر همین اساس و حسب دستور تولیت آستان قدس رضوی، مقرر شد تا به فضا‌های سرپوشیده حرم مطهر افزوده شود. از همین‌رو پروژه طرح توسعه‌ای زیرسطحی بست شیخ بهایی و در کنار آن ایجاد رواق امیرالمؤمنین(ع) در صحن جمهوری اسلامی در دستورکار قرار گرفت.

کاظمی با بیان اینکه با ایجاد این دو پروژه، نزدیک ۳۶ درصد به فضا‌های مسقف حرم مطهر افزوده می‌شود، تصریح کرد: در پروژه رواق امیرالمؤمنین(ع) برای حفظ ابنیه و ساختار یکسان آن، تا جایی که امکان داشت، تلاش کردیم از مصالح موجود استفاده حداکثری را داشته باشیم.

وی ادامه داد: به همین منظور با جمع‌آوری سنگ‌های کف و حوض وسط صحن جمهوری تمامی آن‌ها در ورودی میدان قبله حدفاصل باب‌الجواد(ع) و باب‌الرضا(ع) به‌کار گرفته شد و حتی کتیبه‌هایی که در صحن جمهوری قدیم جمع‌آوری شده بود، پس از شماره‌گذاری، در خود رواق استفاده شد.

پیچیدگی‌های جابه‌جایی گلدسته صحن جمهوری اسلامی

وی در ادامه، با اشاره به بحث جابه‌جایی گلدسته صحن جمهوری و پیچیدگی‌های این نقل و انتقالات خاطرنشان کرد: در قسمت زیرین صحن جمهوری، بهشت ثامن(ع) قرار دارد و از آنجاکه بنا بود در بالای رواق امیرالمؤمنین(ع)، زیارت‌بام را اجرایی کنیم، تقویت ستون‌های مربوط به سقف ضروری بود.

رئیس سازمان عمران و نگهداری حرم مطهر رضوی ادامه داد: برای این امر، مجبور شدیم حدفاصل قبور صحن جمهوری ستون‌هایی را ایجاد کنیم؛ اما به هیچ عنوان ایجاد و نصب این ستون‌ها خللی به این سنگ‌قبر‌ها وارد نکرد.

وی اضافه کرد: موضوع مهم دیگری که در بحث احداث رواق امیرالمؤمنین(ع) مطرح بود، جابه‌جایی گلدسته‌ای به طول ۳۵ متر و وزنی حدود ۲۱۰ تن بود. از آنجا که سقف بهشت ثامن(ع) در زیر این گلدسته قرار داشت و بستر مناسبی هم برای استقرار گلدسته نداشت و همچنین ورود جرثقیل سنگین نیز به داخل حرم مطهر ممکن نبود، به‌ناچار مجبور بودیم از روش دیگری برای جابه‌جایی گلدسته استفاده کنیم.

رئیس سازمان عمران و نگهداری حرم مطهر رضوی ادامه داد: پس از جلسه‌های مکرر بنا شد این گلدسته‌ بدون اینکه تخریبی در آن صورت بگیرد، به محل جدید خود در ایوان شمالی صحن جمهوری منتقل شود.

وی ادامه داد: با توجه به اینکه گلدسته در حدود دهه ۶۰ احداث شده است و از مقاومت لازم برخوردار بوده و تمام آزمایشات انتقال آن نیز مثبت بود؛ تصمیم بر آن شد با ایجاد سکو توسط ریل راه‌آهن یا تراورس این سازه به محل جدید منتقل شود.

کاظمی گفت: نکته دیگری که مطرح بود، آسیب‌ندیدن و مهار گلدسته به ویژه قسمت مأذنه بالای گلدسته و سوارکردن آن روی شاسی مربوطه و بعد نیز جداکردن آن از فونداسیون قبلی و انتقال آن بود.

وی گفت: چون حجم زیادی از قسمت بالای مناره گلدسته طلاکاری شده، این نگرانی ایجاد شد تا در این نقل و انتقال آسیبی به سازه وارد نشود. در این فرایند با شاسی که برای این گلدسته در نظر گرفتیم، نزدیک به ۵۱۰ تن تناژ نیاز بود که بایست در کف صحن جمهوری منتقل می‌شد.

کاظمی خاطرنشان کرد: خوشبختانه این عملیات از روز پنجشنبه، ۹ اسفند ۱۴۰۳، اجرایی شد و در مرحله نخست قرار شد که وزن گلدسته از روی پایه‌ها برداشته شود؛ بنابراین هشت جک ۸۰ تنی در اطراف گلدسته مستقر شد که نزدیک ۴ سانت‌ونیم به صورت عمودی گلدسته را پایین آوردیم و روی شاسی قرار دادیم.

در ادامه حتما بخوانید برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی آستان قدس رضوی در ماه رمضان ۱۴۰۳

رئیس سازمان عمران و نگهداری حرم مطهر رضوی تصریح کرد: بعد از آن، فونداسیون‌های اصلی گلدسته برش زده و آماده انتقال شد و از ساعت ۸:۳۰ صبح روز شنبه، ۱۱ اسفندماه، کار جابه‌جایی آغاز شد و تا ساعت ۲۱ کار به اتمام رسید و در هر ساعت، گلدسته ۶ متر جابه‌جا شد و مسیری نزدیک به ۶۵ متر را طی کرد تا به نقطه مدنظر منتقل خود برسد.

گفتنی است صحن جمهوری اسلامی دارای دو گلدسته است که فاصله قبلی این دو گلدسته ۱۲۰ متر بود که در فضای جدید و با ایجاد رواق امیرالمؤمنین(ع) و استفاده زائران از حریم بام این رواق، این فاصله به حدود ۵۰ متر رسید.