غلامرضا زوزنی/ شهرآرانیوز - برنامه «عصر هنرمند» که به همت حوزه هنری انقلاب اسلامی خراسان رضوی به صورت حضوری برگزار میشد در چهارمین گام خود به دلیل شیوع ویروس کرونا در مشهد به صورت زنده در اینستاگرام برگزار شد. در این عصرانه با موضوع کارگردانی مستند، فعالیتهای محسن اسلامزاده، مستندساز مطرح مشهدی، با حضور این هنرمند و با اجرای امیر مهدی حکیمی دیگر مستندساز مشهدی بررسی شد.
محسن اسلامزاده از سال ۱۳۸۲ وارد فعالیت فرهنگی و ساخت فیلم مستند شده است. او فعالیت جدی خود را از سال ۱۳۸۶ با مجموعه تلویزیونی «مرزبانان» آغاز کرد و پس از آن مجموعه تلویزیونی «اهل سنت ایران» را کلید زد که به مستندی پربیننده بدل و به زبانهای مختلف ترجمه شد.
افغانستان، پاکستان، لیبی، سوریه، عراق و ... از جمله کشورهایی هستند که اسلامزاده برای ساخت مستند به آنها سفر کرده و در بحبوحه جنگهای آنها دوربین به دست داشته است.
او به واسطه مستند «تنها میان طالبان» در جشنوارههای معتبر جهان حضور پیدا کرد و جوایز متعددی را با خود به ایران آورد.
در ادامه مختصری از توضیحات اسلامزاده درباره تجربیاتش در مستندسازی را میخوانیم.
متأثر از شریعتی
اسلامزاده در ابتدای برنامه «عصر هنرمند» درباره پیشینه خود که باعث شد وارد عرصه مستند شود گفت و به سخنرانیهای دکتر علی شریعتی اشاره کرد و گفت اسلام اجتماعی که در سخنرانی شریعتی بود، او را به طرف مستندسازی کشاند: بعد از آن به انجمن طلاب و دانشجویان وصل شدم که پای سخنرانی استاد رحیمپور ازغدی نشستم. مباحثی که در صحبتهای شریعتی است بنیان فکری من را تشکیل میداد و همیشه دنبال عدالت اجتماعی بودم.
در ادامه اسلامزاده به تأثیر پذیرش از سینمای شهید سیدابراهیم اصغرزاده، سینماگر فقید مشهدی، اشاره کرد و گفت که او در آثار مستندش نگاه قصهگو داشت و همواره سینمای مستند را پیشرو میدید و آینده سینما را در دست سینمای مستند میدانست.
گفتگو درباره فیلم مستند «تنها میان طالبان»، فیلم پر سروصدای اسلامزاده بخش دیگری از این عصرانه فرهنگی را به خود اختصاص داد. او گفت که «تنها میان طالبان» حرف تازهای درباره طالبان نزده است: ما در این فیلم فقط میخواستیم نشان دهیم که رسانههای غربی خوانش خودشان را از اتفاقات جهان در رسانهها منتشر میکنند. همانطور که منافذ مالی ما را بستهاند، منافذ فرهنگیمان را هم میخواهند ببندند. متأسفانه مسئولان فرهنگی هم خوب عمل نمیکنند.
حرف زدن به زبان جهانی
به گفته این مستندساز لازمه و زیربنای کار هنری دغدغهمندی است. او در این برنامه زنده اینستاگرامی اشاره کرد بعضی از فیلمسازان حتی نمیدانند دغدغهشان چیست: منظورم این نیست که فرم مهم نیست. مقصودم این است که باید مستندساز و فیلمساز از یک جهانبینی برای کارش برخوردار باشد. تعدادی از فیلمسازها حتی از فرمزدگی عقبتر رفتهاند و تجهیزاتزده شدهاند. پیش از اینها باید مستندساز سوژهاش را به خوبی بشناسد. تا زمانی که مستندساز نتواند به سوژهاش نزدیک شود کارش خوب از آب در نمیآید. کارگردان باید شخصیتش را خوب بشناسد و ببیند که میخواهد درباره آن سوژه فیلم بسازد یا نه؛ بعد تصمیم بگیرد.
او به فیلمسازان تأکید کرد که نگاه خودشان را داشته باشند و متأثر تقدیرها و جوایز جشنوارهها نشوند: جشنوارهها مستندساز را وارد فضای محافظهکاری میکند. اتفاقا ابراهیم اصغرزاده هم ما را از حضور در جشنوارهها منع میکرد. جشنوارهزدگی باعث میشود لحن مستندساز عوض شود. البته منظورم این نیست که از حرف زدن به زبان بینالمللی غافل شویم بلکه باید یاد بگیریم حرف خودمان را چطور بتوانیم به زبان جهانی بگوییم.
همراه هم باشید
در ادامه این برنامه ارتباط تلفنی با همسر محسن اسلامزاده برقرار شد و از او درباره سختیهای زندگی با یک مستندساز بحران پرسیده شد که او گفت این نوع زندگی را پذیرفته و همیشه همراه این مستندساز است. شریفی درباره مشکلات نبود همسرش در کنار خانواده به دلیل ساخت مستند اشاره کرد و گفت: یک زوج باید هدف مشترکی داشته باشند و اگر اهدافشان مشترک نباشد قطعا موفق نخواهند شد.