گفت‌وگو با اعضای هیئت بازخوانی جشنواره تئاتر خیابانی «تئاتر کنار مردم»

غزاله حسین‌پور | شهرآرانیوز - جشنواره تئاتر خیابانی «تئاتر کنار مردم» به همت سازمان اجتماعی و فرهنگی شهرداری مشهد، با هدف افزایش نشاط در شهر پس از دوره‌ای تعطیلی فعالیت‌های هنری، کار خود را آغاز کرده است و آثار منتخب این رویداد، در دهه ولایت در سطح شهر مشهد اجرا خواهند شد.

هم‌زمان با پایان مرحله بازخوانی طرح‌ها و اعلام آثار راه‌یافته به مرحله بازبینی، گفت‌وگویی با اعضای هیئت بازخوانی این جشنواره انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید:

 

کریم جشنی، کارگردان و بازیگر تئاتر، با اعلام دریافت ۹۱ اثر از ۶۴ هنرمند و انتخاب ۵۶ اثر در مرحله بازخوانی، گفت: آثار با‌کیفیت و پرمحتوایی را در مرحله بازخوانی شاهد بودم و امیدوارم در اجرا نیز پرقدرت ظاهر شوند: با توجه به وضعیت موجود و آسیبی که اصحاب نمایش در ماه‌های اخیر متحمل شدند، برگزاری این جشنواره به همت شهرداری مشهد که همواره در کمک‌رسانی پیشرو است، کمک درخور توجهی به هنرمندان خواهد بود. در حدود ۷ ماه گذشته، تئاتر استان و کشور رونق خوبی داشت، اما متأسفانه شیوع ویروس کرونا به اهالی نمایش ضربه‌ای مهلک وارد کرد؛ بنابراین برپایی چنین رویداد‌هایی به رونق مجدد تئاتر در سطح شهر و سالن‌های نمایش می‌انجامد.

به گفته جشنی، استقبال بی‌نظیر از جشنواره تئاتر کنار مردم، نشان از اعتماد هنرمندان به شهرداری و انجام رسالت خودشان است. عضو هیئت بازخوانی آثار، خاطرنشان کرد: این رویداد، اولین جشنواره‌ای است که بعد از مدت‌ها تعطیلی تئاتر در سطح شهر مشهد اجرا خواهد شد؛ بنابراین هم از لحاظ مالی برای اصحاب نمایش و هم از نظر انتقال مفاهیم برای مردم آورده دارد و البته شادی و نشاط را نیز در سطح شهر به ارمغان می‌آورد. امیدواریم این جشنواره در بازه زمانی مشخص شده بتواند نمود چشمگیری داشته باشد و مورد استقبال مردم شریف مشهد قرار گیرد.

 

عبدا... برجسته، بازیگر و کارگردان تئاتر و دیگر عضو هیئت بازخوانی، درباره کیفیت آثار ارسالی و در انتقاد به نبود نگاهی آسیب‌شناسانه در تئاتر مشهد گفت: شهرداری در سال‌های اخیر نگاهی حمایتی به تئاتر خیابانی داشته است، اما هیچ‌گاه آسیب‌شناسی این شکل از تئاتر از سوی کارشناسان این حوزه انجام نشده است. این دوره هم متفاوت از دوره‌های دیگر نبود، یعنی زمانی که طرح‌ها را می‌خواندم احساس می‌کردم خیلی از آن‌ها صرفا با هدف دریافت هزینه اجرا نوشته شده‌اند.

به نظر من تئاتر خیابانی بسیار پیچیده و حساس است، زیرا مخاطب بدون آمادگی در موقعیت اجرای نمایش قرار می‌گیرد و نمایش خیابانی می‌تواند تاثیر زیادی از جهات مختلف در او داشته باشد. به همین علت توجه به ارتباط مستقیم با اقشار گوناگون جامعه یکی از ملزومات این نوع از نمایش است.

او همچنین نبود نگاه کارشناسانه را در کیفیت آثار ارسالی موثر دانست: بیشتر طرح‌ها براساس محور‌های فراخوان ارائه شده‌اند، اما خیلی از آن‌ها طرح‌های کامل و پخته‌ای نبودند و آثار خلاقانه کمی به چشم می‌خورد. امیدواریم طرح‌های پذیرفته شده، حداقل در مرحله اجرا نمود خوبی داشته باشند تا بتوانیم ۲۰ کار ارزشمند انتخاب کنیم و به این وسیله پیوند میان تئاتر و مردم را در وضعیت تعطیلی چندماهه هنر‌های نمایشی در مشهد، حفظ کنیم.

برجسته که پایه‌ریزی جشنواره تئاتر کنار مردم را تلطیف فضای جامعه مضطرب از طریق شور و نشاط هنر می‌داند، گفت: با توجه به وضعیت نامناسب شهر مشهد از نظر شیوع بیماری، برای برگزاری این جشنواره، نگرانی‌هایی وجود دارد. اما اگر با بهبود شرایط، برای برگزاری این رویداد با مشکلی روبه‌رو نشویم، تاثیرات روانی خوبی برای مخاطب مشهدی خواهد داشت؛ مخاطبی که به مدت پنج ماه تفریح مناسبی نداشته و فشار‌های عصبی بسیاری را تحمل کرده است. او همچنین ابراز امیدواری کرد دوباره تئاتر در این شهر و کوچه پس‌کوچه‌هایش تداوم داشته باشد و کسانی که طرح‌هایشان پذیرفته شده است، با جدیت تمرینات خود را آغاز کنند تا شاهد آثار درخشانی باشیم.

 

حجت طباطبایی، کارگردان و بازیگر مشهدی تئاتر، با اشاره به اینکه نمایش‌های ارسالی از خارج استان، نشان از موفقیت شهرداری در عمل است، انتخاب آن‌ها در این دوره را ناممکن دانست. او گفت: به باور من، جشنواره نمایش‌های خیابانی باید بتواند در زمانی مناسب و کوتاه، پیامی را به مخاطبان خود القا کند و ما اکنون در وضعیتی نیستیم که بتوانیم متون نمایشنامه بلند را برای شهروندان به اجرا بگذاریم؛ زیرا رعایت پروتکل‌های بهداشتی و فاصله گذاری اجتماعی این اجازه را نمی‌دهد. به همین دلیل بهتر است نمایش‌ها در زمانی مناسب پیام آموزشی خود را انتقال دهند یا حتی کارکرد سرگرمی و آیینی خود را عملیاتی کنند. بیشتر متونی که خواندم، این موضوع را رعایت کرده بودند.
او درباره ملاک انتخاب آثار نیز توضیح داد: مهم‌ترین شاخص برای انتخاب آثار، محور‌های اعلام شده دبیرخانه و سپس قابلیت‌های متن برای ارائه پیام مورد نظر به مخاطب است، اما در مرحله بازبینی باید ببینیم آیا از نظر فنی، تولیدات توانسته‌اند طرح ارائه شده را به خوبی به اجرا برسانند یا خیر.

طباطبایی که تصور چنین استقبالی را از این جشنواره نداشته، اظهار کرد: از منظر وضعیت جامعه در موقعیت شیوع بیماری، تصور چنین استقبال خوبی را نداشتم. اما در سال‌های گذشته، شهرداری و معاونت فرهنگی اجتماعی، با بسترسازی‌هایی که انجام دادند، باعث اعتماد هنرمندان شدند و همین امر، استقبال اهالی هنر و نمایش را از این رویداد بیشتر کرد.

او با ابراز امیدواری از بهبود شرایط و برپایی این جشنواره، خاطرنشان کرد: استمرار در انجام فعالیتی همچون این جشنواره، هم هنرمند را مجاب می‌کند که می‌تواند کار هنری انجام دهد و هم مخاطب را به این شکل از نمایش عادت می‌دهد و علاقه‌مند می‌کند. از طرفی، چون هنر‌های نمایشی در موقعیت فعلی رونقی ندارد، حداقل کاری که برای نفس کشیدن تئاتر می‌توان انجام داد، همین فعالیت‌هاست.

به بیان این عضو هیئت بازخوانی آثار جشنواره تئاتر کنار مردم، اگر نمایش‌ها در زمان مناسب اجرا شوند و به سمت و سوی دیالوگ‌محور نبودن حرکت کنند، می‌توانند اتفاق خوبی در شهر رقم زنند. مهم‌ترین هدف از برگزاری جشنواره تئاتر خیابانی از نظر حجت طباطبایی این است که هر مخاطبی در هر وضعیت و با هر فاصله‌ای، بتواند از طریق بصری نمایشی را ببیند و پیامی را دریافت کند.