کدام فیلم‌ها توانستند رونق را به سالن‌های سینما بازگردانند؟

شکیبا افخمی راد | شهرآرانیوز - یک ماه از بازگشایی سینما‌ها بعد از چهار ماه تعطیلی به دلیل شیوع کرونا می‌گذرد. در این یک ماه، دو فیلم جدید «شنای پروانه» و «خوب، بد، جلف ۲» در کنار چند فیلمی که پیش از این در زمستان سال گذشته روی پرده رفته بودند، در سینما‌های سراسر کشور اکران شدند. همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد عمده فروش سینما‌ها نیز مربوط به نمایش همین دو فیلم جدید است. باقی فیلم‌ها نیز وضعیت خوبی از لحاظ جذب مخاطب و میزان فروش ندارند. البته فروش «شنای پروانه» و «خوب، بد، جلف ۲» نیز برای صاحبانشان راضی‌کننده نبوده است به طوری که عوامل فیلم «شنای پروانه» با اوج‌گیری دوباره شیوع بیماری کرونا و کاهش دوچندان مخاطبان سینما تصمیم گرفتند به اکران فیلمشان پایان دهند تا شاید بتوانند در آینده در زمان بهتری اثرشان را روی پرده ببرند. هم‌زمان با پایان ماه اول فعالیت سینما‌ها در سال ۱۳۹۹، نگاهی داریم به فروش این آثار سینمایی در یک ماه گذشته.

«شنای پروانه» اولین ساخته محمد کارت و به تهیه‌کنندگی رسول صدرعاملی که از ادامه اکران در سینما‌ها انصراف داده است، در مدت زمان نمایش یک ماهه خود توانست با جذب مخاطبان بیشتر در صدر جدول فروش قرار گیرد. این درحالی است که شاید بیشتر مخاطبان پیش‌بینی می‌کردند طبق روال معمول سینما‌ها بیشترین استقبال از فیلم کمدی «خوب، بد، جلف ۲» صورت گیرد. اما گویا در شرایط کرونایی افرادی سینما رفته‌اند که از مخاطبان اصلی فیلم‌های سینمایی هستند و آنان که عموما سینما را برای دقایقی خنده و سرگرمی انتخاب می‌کنند ترجیح داده‌اند در زمان کم‌خطرتری در سینما‌ها حضور پیدا کنند. فیلم اجتماعی، معمایی «شنای پروانه» در طول ۲۸ روز اکران خود توانست در مجموع به فروش حدودی ۲ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دست پیدا کند رقمی که شاید برای روز‌های کرونایی مطلوب باشد، اما برای فیلمی که توانسته سیمرغ بلورین بهترین فیلم از نگاه تماشاگران را از سی‌و‌هشتمین دوره جشنواره فیلم فجر از آن خود کند رقم مناسبی نیست. چون عموما فیلم‌هایی که توانسته‌اند از جشنواره فیلم فجر سیمرغ مردمی را دریافت کنند در اکران عمومی نیز موفق بوده‌اند. به طور مثال «متری شیش و نیم» که در سی‌و‌هفتمین دوره جشنواره فیلم فجر برگزیده تماشاگران شد در یک ماه اول اکرانش در سال ۹۸ توانست به فروش شانزده میلیار تومانی دست پیدا کند. رقمی که برای «شنای پروانه» در این شرایط بسیار دور از دسترس است درحالی که اگر این فیلم براساس برنامه‌ریزی‌ها در همان نوروز ۹۹ روی پرده می‌رفت شاید می‌توانست رکورد «متری شیش و نیم» را بشکند. از این‌رو می‌توان به عوامل این فیلم حق داد که از ادامه این مسیر در شرایط کنونی منصرف شده باشند.

کمدی «خوب، بد، جلف ۲» ساخته پیمان قاسم‌خانی با حضور بازیگرانی، چون سام درخشانی و پژمان جمشیدی دیگر اثری است که خیلی‌ها به فروشش در سال ۹۹ امید داشتند از همین‌رو نیز برای آغاز به کار قدرتمند سینما‌ها مسئولان مربوط این اثر را برای اکران انتخاب کردند. این فیلم در سال گذشته ۴ روز فرصت اکران پیدا کرد. با این حال در همان مدت کوتاه توانست به فروش یک میلیارد و پانصد میلیون تومانی دست پیدا کند. رقمی که بیشتر از میزان فروش این فیلم در طول یک ماه اخیر است. «خوب، بد، جلف ۲» در تیر امسال تنها یک میلیارد و ۱۰۰ میلیون تومان فروش داشت که حدود ۷۰ هزار تماشاگر را با خود همراه کرد. با توجه به فروش خوب فصل اول «خوب بد جلف» که تنها در ۱۰ روز آغازین سال ۹۶ نزدیک به ۱۰ میلیارد فروخت و همچنین شروع خوب قسمت دوم آن در سال گذشته کمتر کسی فکر می‌کرد این اثر در یک ماه تنها یک میلیارد بفروشد. البته نمی‌توان انتظار داشت «خوب، بد، جلف ۲» فروشی مشابه شرایط عادی داشته باشد، اما اثر قاسم‌خانی در رقابت با «شنای پروانه» نیز در شرایط یکسان شکست خورد و درجایگاه دوم فروش قرار گرفت.

سومین جایگاه فروش تیر ۱۳۹۹ در اختیار «زن‌ها فرشته‌اند ۲» ساخته آرش معیریان با حضور بازیگرانی، چون سحر قریشی، نیوشا ضیغمی و محمدرضا شریفی‌نیا قرار گرفته است. این فیلم اکرانش را از ۲۵ تیر آغاز کرد و تنها در ۶ روز توانست خودش را به رتبه سوم جدول برساند. تا ۳۱ تیر‌۵۸۰۰ تماشاگر به تماشای فیلم «زن‌ها فرشته‌اند ۲» نشسته‌اند که این تعداد فروش ۹۰ میلیون تومان را برای این اثر رقم زده است. فیلم آرش معیریان نیز پیش از این نامش در میان آثار اکران نوروز قرار داشت، اما در روز‌هایی که کرونا به دوران اوج خودش بازگشته در سینما‌ها به نمایش درآمده است. در رده چهارم فیلم‌های پرفروش هم «جهان با من برقص» ساخته سروش صحت قرار گرفته است. فیلمی که سال گذشته روی پرده رفت و با استقبال خوب مخاطبان رو‌به‌رو شد. این فیلم درحالی به اکران خود با بازگشایی سینما‌ها ادامه داد که هم‌زمان نیز در شبکه نمایش‌خانگی توزیع شد. از این‌رو فروش چهل‌ویک میلیون تومانی با ۲۷۰۰ مخاطب در شرایط کرونایی برای اولین ساخته صحت خوب به نظر می‌رسد. اینکه سینماداران و مسئولان با اکران هم‌زمان این فیلم در سینما و نمایش‌خانگی موافقت کردند شاید حاکی از نبود متقاضی اکران در این ایام باشد. لازم به ذکر است، «جهان با من برقص» سال گذشته در یک‌ماه‌و‌نیمی که روی پرده بود حدود ۶ میلیارد و ۷۰۰ تومان فروخت.

اما دیگر آثاری که در این ایام روی پرده بودند، مانند «عطر داغ»، «یادم تو را فراموش»، «چهل‌و‌هفت» و «قطار آن شب» عملا شکست سنگینی در گیشه خوردند. آثاری که اگر در روز‌های عادی هم روی پرده می‌رفتند احتمالا نمی‌توانستند مخاطبان بسیاری را با خود همراه کنند. در این روز‌ها نیز بسیاری از سیانس‌های این ۴ فیلم به دلیل به حد نصاب نرسیدن تعداد مخاطبان لغو شد به طوری که برخی سینما‌ها از روز‌های میانی تیر تصمیم گرفتند که دیگر این فیلم‌ها را اکران نکنند. براساس آمار ارائه شده در سایت سمفا «عطر داغ» ساخته علی ابراهیمی که از حضور بازیگرانی، چون مهرداد صدیقیان و سیما تیرانداز بهره گرفته فروشی بیست و دو میلیون تومانی در این ماه داشته و در رتبه پنجم قرار گرفته است. «یادم تو را فراموش» به کارگردانی علی عطشانی نیز تنها با ۱۸ میلیون تومان فروش جایگاه ششم را از آن خود کرده است. البته که عطشانی بیشتر آثارش در اکران سینما‌ها شکست خورده‌اند، اما مطمئنا فروش ۱۸ میلیون تومان را هیچ‌کس برای اثر درحال اکران این کارگردان که از بازیگرانی، چون میترا حجار و حسین یاری بهره گرفته پیش‌بینی نمی‌کرد. «چهل‌و‌هفت» ساخته احمد اطراقچی نیز دیگر فیلمی است که شکست سنگینی در گیشه خورده است. این اثر تنها ۶ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان فروش داشته است و در رتبه هشتم قرار دارد. «قطار آن شب» تنها فیلم کودک و نوجوان که این روز‌ها درحال اکران است نیز درکل سینما‌های کشور تنها ۵۳ مخاطب داشته و فروشش ۸۶۰ هزار تومان بوده‌است. این فیلم در جایگاه دوازدهم قرار دارد.

فیلم‌های گروه هنر و تجربه نیز که مخاطبان خاص دارند و معمولا در کوچک‌ترین سالن‌های سینما به نمایش در می‌آیند این روز‌ها در برخی سینما‌های کشور روی پرده رفته‌اند. با توجه به اینکه این آثار اصولا فروش خاصی ندارند در این شرایط انتظاری برای فروششان نمی‌رود. درمیان آثار این گروه که در این روز‌ها به نمایش درآمدند «یلدا» به کارگردانی مسعود بخشی با حدود ۵۰۰ تماشاگر به فروش هشت میلیون تومانی دست پیدا کرد و بالاتر از برخی فیلم‌هایی که به صورت معمول در سینما‌ها اکران شده‌اند در رتبه هفتم قرار گرفت. این فیلم که جوایز بین‌المللی بسیاری را از آن خود کرده شاید اگر در شرایط عادی به نمایش در می‌آمد می‌توانست به یکی از پرفروش‌ترین آثار هنر و تجربه تبدیل شود. «جایی برای فرشته‌ها نیست» به کارگردانی سام کلانتری دیگر اثری است که این روز‌ها در گروه هنر و تجربه اکران شده است این اثر که پُرجایزه‌ترین مستند سینمایی سال ۱۳۹۸ است و سیمرغ بلورین جشنواره فیلم فجر و ۴ جایزه از جشنواره بین‌المللی سینماحقیقت، از جمله جایزه ویژه تماشاگران این جشنواره را کسب کرده است با فروش ۶ میلیون و ۳۰۰ هزارتومان در رتبه نهم قرار دارد.

این فروش که قطعا برای عوامل این مستند راضی‌کننده نبوده باعث شده است تا آن‌ها از روز گذشته «جایی برای فرشته‌ها نیست» را به صورت آنلاین نیز اکران کنند تا به این صورت مخاطبان بیشتری را با خود همراه کنند. دیگر آثار این گروه که حدود ۱۰ فیلم است در مجموع حدود ۵۰۰ تماشاگر جذب کرده است به طوری که آخرین فیلم در جدول فروش یعنی «ملاقات‌های شگفت‌انگیز» تنها ۵ بلیت فروخته است.

با انصراف فیلم «شنای پروانه» و برگشتن محدودیت‌ها به برخی از شهر‌های کشور شاید در روز‌های آینده نیز منتظر کاهش بیشتر مخاطبان سینما باشیم. در این صورت می‌توان گفت تنها مسئولان برای برداشتن باری از دوششان سینما‌ها را باز کرده‌اند، چون این شرایط آنچنان فرقی با زمان تعطیلی سینما‌ها ندارد. آن‌ها حتی در این مدت نتوانسته‌اند با تبلیغات درست در صدا و سیما یا سطح شهر‌ها از فیلم‌ها و سینما‌ها حمایت کنند.

اگر دلیل تبلیغ‌نکردن نیز شرایط بحرانی است پس چه دلیلی برای بازگشایی سینما‌ها وجود داشت. آن هم در شرایطی که بسیاری از سینماداران در این ایام به دلیل تهیه کردن مواد بهداشتی برای رعایت کردن پروتکل‌ها هزینه‌های زیادی را صرف کرده‌اند، اما درنهایت سالن‌هایشان خالی از تماشاگر است. آیا این چیزی جز شانه خالی کردن از دادن تسهیلات به اهالی سینما و یا حتی بیمه بیکاری است؟ درهرحال باید دید مسئولان در ادامه و با شکست سناریوی اکران برای آشتی مردم با سینما‌ها چه برنامه‌ای دارند.