وزیر نیرو: فناوری‌های نوین آب‌های جوی با حمایت جدی مجلس و برای پاسخ به نیازی واقعی ایجاد شد

به گزارش شهرآرانیوز، عباس علی آبادی، وزیر نیرو در جریان جلسه علنی امروز (سه شنبه ۱۸ آذر) مجلس، در پاسخ به سوال حامد یزدیان و ۴۷ نفر از نمایندگان دیگر در خصوص عملکرد سازمان توسعه و بهره برداری فناوری‌های نوین آب‌های جوی از بدو تاسیس و در سال آبی ۱۴۰۲ تا سال ۱۴۰۳ گفت: از فرصت ارائه گزارش درخصوص اهم اقدامات این وزارتخانه در حوزه بهبود وضعیت هوا، پایش جو و بهره‌برداری از آب‌های جوی تشکر می‌کنم. مجلس شورای اسلامی در عبور کشور از دوره‌های سخت نقش مهمی داشته و دارد.

وی با اشاره به سال‌هایی که کشور با خشکسالی‌های ممتد و ناترازی انرژی مواجه بوده است، اظهار کرد: همراهی دلسوزانه و نگاه ملی مجلس شورای اسلامی، امکان مدیریت شرایط دشوار و جلوگیری از آسیب‌های گسترده‌تر را فراهم کرد.

وزیر نیرو در ادامه سخنان خود موضوع تاب‌آوری کشور و مدیریت منابع جوی را یکی از حوزه‌های بسیار مهم برشمرد و تصریح کرد: سازمان توسعه و بهره‌برداری فناوری‌های نوین آب‌های جوی با حمایت جدی مجلس و برای پاسخ به نیازی واقعی در کشور ایجاد شد؛ نیازی که از خشکسالی‌های طولانی‌مدت، تغییرات اقلیمی و ضرورت بهره‌گیری از فناوری‌های نوین در مدیریت جو نشأت می‌گیرد.

وی در ادامه تاکید کرد: این سازمان نتیجه یک اراده ملی میان مجلس، دولت و نهاد‌های تخصصی کشور است و می‌تواند در بهبود مدیریت آب و هوا و افزایش تاب‌آوری کشور نقش اساسی ایفا کند.

وزیر نیرو با تشریح اقدامات گسترده این وزارتخانه در حوزه پایش جو، توسعه فناوری‌های نوین و عملیات بارورسازی ابرها، تأکید کرد: هدف از تأسیس این سازمان صرفاً اجرای عملیات بازار بارورسازی ابر‌ها نبوده، بلکه ایجاد یک ظرفیت ملی برای پایش جو، توسعه فناوری‌های نوین و بهره‌برداری علمی و عملی از آب‌های جوی، فلسفه اصلی تشکیل این سازمان بوده است.

وی افزود: بر همین اساس، اقدامات وزارت نیرو در چهار مسیر کلان دنبال شده است. اولین گام، پایش و شناخت شرایط و تغییرات جو کشور است. یکی از مأموریت‌های اصلی سازمان مورد نظر، ایجاد توان ملی برای پایش لایه‌های جو، تشخیص تغییرات غیرطبیعی جوی و تنظیم و تعریف سازوکار‌های مقابله با این تغییرات است. در این چارچوب، برنامه ملی پایش و ارتقای بهره‌برداری از آب‌های جوی تدوین شده و توسعه شبکه رادار‌های هواشناسی، سامانه‌های مدل‌سازی میان‌مقیاس و زیرساخت رصد جویِ بالا در دستور کار قرار گرفته است.

وزیر نیرو ادامه داد: عقد قرارداد با دانشمندان داخلی برای استفاده از توان موجود کشور و دنیا در پایش جو و تهیه برخی تجهیزات مورد نیاز، از فعالیت‌های مهم این حوزه بوده است. بدون تردید این اقدامات برای کشور یک ضرورت انکارناپذیر است.

در ادامه حتما بخوانید پاسخ وزیر نیرو، نماینده مجلس را قانع کرد | ارائه فرصت ۶ماهه به علی‌آبادی

وی دومین گام را اقدامات علمی و فناورانه عنوان کرد و گفت: در این مسیر، ارتقای توان کشور در حوزه فناوری‌های نوین محور اصلی بوده است. طی ماه‌های گذشته ساخت نسل جدید ژنراتور‌های زمینی برای کنترل از راه دور، طراحی فلر‌های درجاسوز بر اساس الگو‌های پیشرفته جهانی، تولید مواد بارورساز گرم و سرد در داخل کشور و توسعه پهپاد‌های تخصصی بارورسازی با تکیه بر دانش شرکت‌های دانش‌بنیان انجام شده است. همکاری با مراکز علمی معتبر دنیا نیز با انتقال تجربه و ارتقای کیفیت عملیات کمک کرده است؛ به نحوی که می‌توان ادعا کرد امروز برای نخستین‌بار توان بارورسازی ابر‌های سرد و گرم در تمامی فصول کشور فراهم شده است.

وی با بیان اینکه سومین گام، اقدامات عملیاتی و میدانی است، تصریح کرد: در حال حاضر عملیات بارورسازی به‌صورت هدفمند، علمی و داده‌محور گسترش یافته است. از ۳۷ پرواز هوایی، ۶۱ عملیات پهپادی و نزدیک به ۲۰۰۰ ساعت عملیات زمینی در بیش از ۳۱ استان کشور در سال آبی گذشته اجرا شده است.

وزیر نیرو با بیان اینکه طراحی عملیات بر اساس مدل‌سازی عددی، تحلیل ساختار ابر و نیاز حوزه‌های آبریز انجام شده است، افزود: عملیات در حوزه‌هایی، چون دریاچه ارومیه، زاینده‌رود، تهران، البرز، فارس و خراسان به‌صورت هدفمند اجرا شده است. در سال جاری نیز فعالیت‌های بارورسازی ابر‌ها بر روی سامانه‌های مساعد بارشی در حوزه‌های ذکرشده آغاز گردیده است.

وزیر نیرو با اشاره به چهارمین گام، مسیر تنظیم‌گری و سیاست‌گذاری اظهار داشت: در حال حاضر، برنامه پنج‌ساله سازمان بر اساس مأموریت‌ها و تکالیف تعیین‌شده در برنامه هفتم پیشرفت تدوین شده است. در این راستا اقدامات سازنده‌ای برای هماهنگی انجام شده و سازوکار ارزیابی فناوری‌های جدید شکل گرفته است. همچنین ساختار‌های لازم برای تنظیم‌گری و ایجاد شفافیت عملیاتی تعریف شده است.

وی افزود: در کنار این محورها، موضوع فعال‌سازی زیست‌بوم فناوری کشور نیز دنبال شده است. به دستور اینجانب، تمام فناوران، شرکت‌ها یا افرادی که ادعایی در حوزه بهبود وضع هوا یا استحصال آب‌های جوی داشته باشند با آغوش باز پذیرفته شده و مورد ارزیابی و حمایت علمی قرار می‌گیرند. تمام ادعا‌ها و فناوری‌ها، اعم از روش‌های مبتنی بر انرژی تا مدل‌های انرژی‌پایه، در چارچوبی علمی و مستند بررسی می‌شود و اگر کارایی آنها ثابت شود، سازمان و وزارت نیرو آماده بهره‌برداری از آنها خواهند بود. امیدواریم این نگاه، کشور را از انحصار ادعا‌های غیرعلمی و غیرشفاف دور نگه دارد و از همه ظرفیت‌های موجود بهره‌مند شویم.

وزیر نیرو با تاکید بر اینکه اقدامات بسیار گسترده‌ای در این زمینه در حال انجام است، گفت: این موضوع جدیدی است؛ تخصص من توربین گاز است و اگر در این حوزه بحث مطرح بود، مفصل سخن می‌گفتم. اما موضوعی که اکنون سوال آقای یزدیان است، در حوزه‌ای است که ما در حال تحقیق و بررسی آن هستیم و درِ وزارتخانه به روی هیچ‌کس بسته نیست.

وی افزود: هر کسی که ادعا می‌کند می‌تواند با روشی یا تکنیکی کاری انجام دهد، درِ وزارتخانه به روی او باز است. مدت زیادی از حضور من در وزارتخانه نمی‌گذرد، اما در این مدت بیش از ۳۰ جلسه شخصاً برگزار کرده‌ام و اقدامات موثری با نهاد‌ها و سازمان‌های مربوط داشته‌ام. این موضوع در دولت نیز مورد بحث قرار گرفته و مقرر شده امکانات لازم فراهم شود.

وزیر نیرو با بیان اینکه تکنولوژی‌هایی که در حال حاضر در کشور استفاده می‌شود، مربوط به گذشته است، خاطر نشان کرد: لازم است اقداماتی برای به‌روز شدن آنها انجام دهیم. اولین اقدام در زمینه ساخت ژنراتور‌های زمینی بود. کار‌های گذشته ارزشمند بود، اما به‌روز نبود. کاری که امروز انجام شده و موجود است، استفاده از فناوری‌های نو برای بهبود عملکرد ژنراتور‌های زمینی است که می‌تواند مسیر آینده را باز کند. در حوزه سنجنده‌های هوایی نیز با وجود محدودیت شدید منابع مالی، به‌روزرسانی قابل توجهی انجام شده و امروز یکی از بهترین سامانه‌های منطقه را در اختیار داریم.

وی افزود: در زمینه زیست‌بوم فناوری نیز با همکاری معاونت علمی، با تمام شرکت‌های دانش‌بنیان قرارداد بسته‌ایم و وارد فاز عملیاتی شده‌ایم. چند برنامه نیز به‌عنوان مسیر ادامه کار در دستور کار قرار دارد؛ نخست، تکمیل شبکه ملی رادار‌های هواشناسی. ما در کشور سازنده رادار‌های نظامی هستیم، اما در رادار هواشناسی با همه شرکت‌های دانش‌بنیان مرتبط شده و به آنها قرارداد و مأموریت داده‌ایم.

وزیر نیرو با بیان اینکه برنامه دوم، راه‌اندازی ۱۲ پایگاه تخصصی عملیات در نقاط مختلف کشور بود که انجام شده و می‌تواند برای شناسایی مداخلات اقلیمی توسط بیگانگان موثر باشد؛ افزود: برنامه سوم، بومی‌سازی کامل تجهیزات عملیاتی شامل فلر‌های درجاسوس و ژنراتور‌های زمینی نسل جدید است. برنامه چهارم، توسعه سامانه ملی پایش و شناسایی منشأ تغییرات جوی است که تشخیص تغییرات غیرطبیعی و پاسخ به حوزه پدافندی را فراهم می‌کند. برنامه بعدی نیز ورود فناوری‌های نوظهور به مرحله آزمایش میدانی، شامل فناوری‌های مؤثر در بارورسازی، افزایش بازده، کاهش تبخیر و سایر فناوری‌های مرتبط است.

وی افزود: آخرین برنامه ما ایجاد سازوکار پایدار برای تأمین مالی است؛ نکته‌ای که متأسفانه در همه حوزه‌ها با آن مواجه هستیم. بیش از ۲۰۰۰ همت بدهی طرح‌های در حال اجرا وجود دارد و گرفتار می‌شویم. اولین کاری که در این حوزه انجام می‌دهیم، ایجاد سازوکار پایدار برای تأمین مالی است و تلاش می‌کنیم محیط کسب‌وکار را چنان جذاب کنیم که بخش خصوصی خود وارد این حوزه شود و استمرار فعالیت‌ها تضمین گردد.

وزیر نیرو در پایان گفت: این سازمان یک دارایی ملی و ثمره تصمیم آگاهانه مجلس است. امیدوارم با کمک یکدیگر بتوانیم آن را پیش ببریم. تقاضا می‌کنم فرصت دهید تا این اقدامات انجام‌شده به نتیجه برسد.