جزئیات تازه از حریق درمانگاه در مشیریه تهران | سه فوتی و ۱۸ مصدوم + فیلم فوت یک نفر در حریق درمانگاه مشیریه تهران + تصاویر (۱۸ فروردین ۱۴۰۴) اسامی ۷ معدنچی جان‌باخته در حادثه معدن دامغان تبرئه سیف و عراقچی تایید شد | سخنگوی سازمان تعزیرات: جزئیات را اعلام خواهیم کرد استاندار سمنان: خطای فردی، علت حادثه معدن دامغان است قتل مرد جوان به دست سرایدار جنایتکار قتل هولناک همسر با ضربات پتک در پایتخت | قاتل متواری شد فوت ۷ نفر از کارگران معدن در دامغان در پی گاز گرفتگی (۱۸ فروردین ۱۴۰۴) پیکر بی‌جان ۵ معدنچی در معدن دامغان پیدا شد| جست‌و‌جو برای یافتن ۲ کارگر ادامه دارد تزریق ۶۰ میلیارد تومان اعتبار برای شتاب‌بخشی به ساخت بیمارستان ۵۴۰ تخت‌خوابی در حاشیه شهر مشهد بازگشت عجیب گرگ‌ها به اروپا ۷ معدنچی در دامغان گرفتارند | امدادگران هنوز به معدنکاران نرسیدند غرق شدن جوان ۲۸ ساله در حوالی مشهد | هشدار جدی درباره خطر استخر‌های ناایمن مرزبانان خراسان رضوی با قاچاقچیان مسلح مواد مخدر درگیر شدند (۱۸ فروردین ۱۴۰۴) محور‌های غرب و جنوب خراسان رضوی رکورددار تصادفات و جان‌باختگان نوروزی مهم‌ترین نشانه‌های بهداشت فردی را بشناسید | زنگ بهداشت دستگیری یکی از مظنونان زورگیری از دانشجوی گلستانی (۱۸ فروردین ۱۴۰۴) درباره مرحوم علیرضا افضلی‌پور، شیمی‌دان و خیر فقید کشورمان | تو در کویر دمیدی، بهار جاری شد تصمیم در خصوص تأثیر معدل یازدهم در کنکور ۱۴۰۴ چه زمانی مشخص می‌شود؟ آغاز سراسری برنامه ملی ارتقای تغذیه سالمندان در کشور موزه ملی ایران به روایت تصاویر و تاریخ نحوه اعطای مجوز به متقاضیان مشاغل خانگی در صنعت غذا ابتلای ۱۱۲۷ نفر به «تب دنگی» در سال ۱۴۰۳ شیوع «آبله مرغان» در فصل بهار جزئیات جدید مصوبه «تاثیر معدل»| آتش انتقادات دوباره شعله‌ور شد ممنوعیت فعالیت معلم‌بلاگرها آیا واقعاً اجرایی می‌شود؟ پیش‌بینی هواشناسی مشهد و خراسان رضوی (۱۸ فروردین ۱۴۰۴) | کاهش کیفیت هوا در راه مشهد سناریوی زورگیری از امیرمحمد خالقی تکرار شد | این بار در گلستان (۱۸ فروردین ۱۴۰۴) آخرین مهلت ثبت‌نام نوبت دوم کنکور فردا (۱۹ فروردین ۱۴۰۴) کدام بازنشستگان از دریافت وام ۵۰ میلیون تومانی خط خوردند؟ گزارش صدای مردم از دغدغه‌های مردمی برای کیفیت نان | خرده روایت‌های نان
سرخط خبرها

موقوفات عزاداری زنان در یک نگاه

  • کد خبر: ۴۰۹۳۱
  • ۱۰ شهريور ۱۳۹۹ - ۱۵:۰۷
موقوفات عزاداری زنان در یک نگاه
غلامرضا آذری خاکستر کارشناس و پژوهشگر تاریخ
با توجه به اسناد تاریخی، هم‌زمان با شروع ماه محرم، بخشی از نذورات و وقفیات عموم عزاداران به تعزیه و عزاداری‌ها اختصاص داده شده است. برگزاری مجالس تعزیه و عزاداری با مشارکت گسترده زنان و مردان بخش مهم این رویداد محسوب می‌شود. مشارکت زنان در آیین‌های عزاداری باعث شده است آن‌ها بخشی از اموال و دارایی خود را صرف امور خیر کنند، اما موقوفاتی نیز وجود دارند خاص تعزیه‌داری سیدالشهدا. از جمله، محمد مؤمن در سال ۱۱۳۶ قمری بخشی از اموال و دارایی خود را در این زمینه وقف کرده است یا در دوره قاجار، حاجی میرزا موسی‌خان و کربلایی‌قاسم بخشی از اموالشان را برای تعزیه امام حسین (ع) در دهه عاشورا وقف کرده‌اند.
به نوشته فیگوئرا، سفیر اسپانیا در دربار شاه عباس اول، زنان ثروتمند عصر صفوی در کار‌های خیر و عام‌المنفعه از مردان دست‌و‌دل‌بازتر بودند، به طوری که بسیاری از کاروان‌سرا‌ها و ساختمان‌های عام‌المنفعه از صدقات زنان که معمولا فقیرتر از مردان بودند ساخته می‌شد؛ بنابراین بخش درخور تأمل مشارکت زنان در مراسم‌های عزاداری در وقف تجلی پیدا کرده است.
به عبارتی، تعدادی از موقوفات زنان به انجام تعزیه و مراسم عزاداری در ماه محرم اختصاص دارد. بنا به پژوهش الهام ملک‌زاده، در بیشتر وقف‌نامه‌های دوره مشروطه درصد چشمگیری از مصارف به اقامه عزاداری ائمه‌اطهار به‌خصوص امام‌حسین (ع) اختصاص یافته است. برای نمونه، در سال ۱۳۳۶ قمری (۱۹۱۷ میلادی)، حلیمه‎خاتون، دختر فتح‎ا...، یک دانگ از باغ موروثی پدری واقع و کائن در محله اندرمانی‌ها در شهرری را برای تعزیه‌داری وقف کرد. همچنین پرداخت دستمزد روضه‌خوان‌ها و نیز فراهم‌آوردن قهوه، آب و غذای مجانی برای جمعیت شرکت‌کننده در مراسم عزاداری بخشی از هزینه‌های این موقوفات محسوب می‌شود. در ۸ صفر ۱۳۳۷ قمری (۱۳ نوامبر ۱۹۱۸ میلادی) ام‌لیلاخانم، دختر، ولی محمد کنی کربلایی، طی وقف‌نامه‌ای مخارج روضه‌خوانی را شامل اطعام‌دادن، قلیان، قهوه، اجرت روضه‌خوان و ... وقف کرده است.
در بین وقف‌نامه‌های زنان در دوره مشروطه، ۲ سند مربوط به عزای خامس آل‌کسا (ع) است: یکی سندی که مرضیه‌خانم، همسر حاج‌محمدتقی، در سال ۱۳۲۹ قمری (۱۹۱۱ میلادی)، ۳ دانگ قطعه شمالی از ۶ دانگ باغ سبزی‌کاری در محله شاه‌غلامان از محله زاویه مقدسه حضرت عبدالعظیم را برای فقرا و ایتام و ابناءالسبیل و همچنین تعزیه‌داری خامس آل‌عبا (ع) وقف کرده است. دیگری سندی که بر اساس آن، در شعبان ۱۳۴۲ قمری (۸ مارس ۱۹۲۴ میلادی)، چند بانوی واقف به نام‌های خورده‌خانم، عذرا، علیا، فاطمه، مرضیه و نبات املاک بازار کلایه ولات طالقان در ساوجبلاغ را برای همه شیعیان عزای خامس آل‌کسا (ع)، از ذاکران و مستمعان، وقف کرده‌اند. در شهر مشهد نیز سابقه موقوفات زنان به دوره صفویه می‌رسد. برخی زنان همچون آهوخانم، قمرنساخانم و فاطمه‌خانم موقوفاتی را از خود به یادگار گذاشته‌اند که مصارف این وقفیات در زمینه روشنایی، مطبخ حرم مطهر و ... هزینه می‌شود. واقفانی، چون مریم‌خانم و سکینه‌خانم در سال ۱۲۸۷ قمری اموال و دارایی خود را وقف بر تعزیه‌داری سیدالشهدا در کشیک ثانی حرم مطهر امام رضا (ع) قرار داده‌اند یا عزت‌ملک‌خانم ملقب به اشرف‌السلطنه در سال ۱۳۲۸ قمری موقوفه‌ای در زمینه خیرات و مبرات و تعزیه‌داری حضرت رسول (ص) از خود برجای گذاشته است. همچنین در اسناد باقی‌مانده در دوره قاجاریه، در صفر ۱۳۱۷ قمری هزینه‌های برگزاری مراسم روضه‌خوانی در محل کشیک‌خانه از محل مصارف موقوفه انیس‌الدوله انجام شده است.
گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->