گزارشی کوتاه از کارگاه تولید ماسک در گلشهر

سید محمد عطائی | شهرآرانیوز؛ سال گذشته ویروس کرونا، بی‌هوا به کوچه و خیابان و خانه‌هایمان شبیخون زد. در همان ایام مثل همیشه با احتکار و گران فروشی ماسک‌های تنفسی روبه‌رو شدیم. چه صحنه عجیبی! انگار برای عده‌ای همه چیز مرده و دیگر نه انسانی وجود دارد و نه انسانیتی. چه شده که در کشور تاریخی و بلند هویت ما به وفور این حوادث رخ می‌دهد. بگذریم، در کنار این ناملایمتی‌ها اتفاقات خوب و قشنگ هم کم نیست. مدتی است که خبر آغاز به کار گروهی در گلشهر به گوشمان رسیده است. عده‌ای جوان که در کارگاهی کاملا بهداشتی، ماسک با کیفیت تولید می‌کنند. هم عده‌ای را مشغول به کار کرده‌اند و هم هرجا که دستشان می‌رسد ماسک رایگان توزیع می‌کنند. ما هم این هفته همراه با سید امیر نبی‌زاده، فعال فرهنگی گلشهری، به سراغشان رفتیم تا ضمن گزارشی کوتاه از احوالشان باخبر شویم.

 

محمد طاهری متولد ۱۳۶۸ دانش‌آموخته مهندسی مکانیک دانشگاه آزاد است. در ابتدای شیوع بیماری همراه با هم‌کلاسی‌های دانشگاه در تیمی پنج نفره به تأسیس کارگاه تولید ماسک اقدام می‌کنند. آن‌ها یعنی محمد به همراه مجید خطیبی، حمید ایزدی، سعید طاحونه ساز و علی قربانیان کار خود را آغاز می‌کنند. طاهری می‌گوید: «ایده راه‌اندازی کارگاه به اردیبهشت ماه تقریباً ۲ ماه پس از همه‌گیری کرونا برمی‌گردد. ما برای فراگیری کار چند روزی را در یکی از شرکت‌های شهرک صنعتی که مشغول تولید ماسک بود کار کردیم و به جای حقوقمان ماسک می‌گرفتیم و آن‌ها را می‌فروختیم. بعد از آن با فراهم کردن سرمایه مورد نیاز و خرید دستگاه تولید ماسک شروع به کار کردیم. از همان ابتدای کار نیت ما راه‌اندازی کارگاه در مناطق حاشیه‌ای شهر بود و بعد از جست‌وجوی زیاد در مناطق مختلف حاشیه شهر به کمک آقای نبی‌زاده با در نظر گرفتن شرایط بهداشتی محل که بسیار هم برای ما مهم بود در این مکان یعنی بولوار آوینی کارگاه‌مان را راه اندازی کردیم و بعد از مدتی به دریافت مجوز‌های بهداشتی و مجوز نیمه صنعتی در این مکان موفق شدیم.»

 

درباره نیروی کار و افراد مشغول در کارگاه که می‌پرسم، می‌گوید: «در این کارگاه به صورت مستقیم نزدیک به ۳۰ نفر مشغول به کار هستند. هرچند که اکنون به دلیل وجود مشکلات در تهیه مواد اولیه، تولید ماسک به صورت مقطعی انجام می‌شود و افراد به طور دائمی مشغول نیستند. بسیار برای ما مهم بود که افرادی را به کار بگیریم که سرپرست خانوار باشند و در این وضعیت اقتصادی نیاز مبرم به کار داشته باشند.

 

حتی چند وقت پیش قرار بود کار را تعطیل کنیم، اما وقتی که نیاز این افراد به کار و کسب درآمد را دیدیم و به خانواده‌های آنان فکر کردیم که چقدر چشم امیدشان به این کار است، کار را ادامه دادیم. اولویت دیگر ما رعایت بهداشت کارکنانمان بود، زیرا اگر این ماسک‌ها آلوده شوند خود آن‌ها منبع انتشار آلودگی خواهند بود. ما مبلغی را صرف کنترل کیفی ماسک می‌کنیم که بیشتر تولیدکنندگان این کار را انجام نمی‌دهند، ولی ما این هزینه را به جان خریده‌ایم تا بهترین کیفیت را با بهترین قیمت به هموطنان عزیزمان ارائه کنیم.»

 

صحبت از مواد اولیه و کمبود آن که می‌کند از طاهری می‌خواهم تا موضوع را باز کند و او می‌گوید: «مواد اولیه تولید ماسک پارچه‌ای به نام اسپان باند ۲۵ گرم و پارچه مِلت بلون است. عرض این پارچه یک متر و شصت سانت است و برای تولید ماسک در قطعه‌های بیست سانتی برش می‌خورد. متأسفانه در طول این چند ماه و به ویژه بعد از تیرماه با همه مکاتباتی که با سازمان‌های مختلف و همچنین وزارت صمت داشته‌ایم، به تهیه مواد اولیه موفق نشده‌ایم و این درحالی است که این پارچه‌ها تولید داخل هستند. نمی‌دانیم به چه دلیل با برخی کارخانه‌ها که تماس می‌گیریم ظرفیت سفارش خود را تکمیل اعلام می‌کنند، درحالی که همان پارچه در بازار آزاد موجود است، البته با قیمت بالا و از طرف دیگر با وجود ظرفیت‌های داخلی، تعداد بسیار زیادی ماسک از کشور چین وارد شده که این خود ضربه دیگری به تولید داخلی است.

 

این ماسک‌های وارداتی حتی خطرناک نیز هستند چرا که در این تیراژ بالا کنترل کردن کیفیت ماسک‌های وارداتی بسیار سخت است و ممکن است خود آن‌ها منبع آلودگی باشند.‌ای کاش حداقل به جای واردات ماسک، پارچه وارد می‌شد تا ماسک در داخل کشور تهیه شود. ما بار‌ها مراجعه کردیم که به ما مواد اولیه بدهید، ما این ماسک‌ها را با قیمت تمام شده دولتی عرضه می‌کنیم و حتی ارزان‌تر، ولی پاسخی دریافت نکردیم.»

 

حالا طاهری و دوستان خوش‌فکرش با چالش جدیدی روبه‌رو هستند، به اسم واردات بی‌رویه و رانت خرید و فروش ماسک. ما شاهد بودیم که تلاش گسترده‌ای برای عرضه ماسک باکیفیت داشتند و حتی در نمایشگاه آوینی ۵ هم حضور پیدا کردند، ولی عجیب است که ماسک باکیفیت و قیمت مناسبشان اصلا بازاریابی نیاز داشته باشد. طاهری می‌گوید: «علاوه بر مشکلات قسمت تولید ما با عرضه این محصولات نیز دچار مشکل هستیم، زیرا به رغم قیمت مناسب بعضی از ادارات از ما خرید نمی‌کنند و علت آن را نیز نمی‌دانیم. در حالی که اگر ما با تمام توان فعالیت کنیم ظرفیت تولید روزانه نزدیک به ۲۰۰ هزار ماسک داریم، اما با شرایط موجود تنها دل خوشی ما فعالیت ۳۰ نفر در این مجموعه است وگرنه سود دیگری برای ما ندارد، اگر قسمتی از مجموعه شهرداری یا هر سازمان دیگری ماسک‌های مورد نیازش را از ما تهیه کند برای ما کافی است.

 

مشکل فروش به حدی است که اگر با این سرمایه در بازار آزاد فعالیت می‌کردیم چند برابر برایمان سود داشت. اگر پولمان را طلا یا دلار می‌خریدیم بیشتر رشد داشت! اگر مواد اولیه را کنار می‌گذاشتیم و ماسک تولید نمی‌کردیم بیشتر سود داشت! عجیب است که شرایط تولید در این کشور سخت‌تر از هر چیز دیگری است.»