مدیرکل محیط زیست خراسان‌رضوی: محیط‌بان زندانی نداریم

محمد جواد ابوعطا | شهرآرانیوز؛ شانزدهم فروردین امسال پس از کشته شدن ۲ محیط‌بان در منطقه فیله خاصه زنجان، موجی از شایعات مبنی بر حمایت نشدن محیط‌بانان، پس از درگیری با شکارچیان غیر مجاز به راه افتاد، موضوعی که دیروز مدیر کل محیط زیست خراسان‌رضوی در خلال اعلام آمار عملیاتی سال گذشته اداره متبوع خود به آن واکنش نشان داد و ضمن حمایت همه جانبه از محیط‌بانان اعلام کرد که اکنون در خراسان‌رضوی هیچ محیط‌بان زندانی نداریم.
تورج همتی با اشاره به اینکه اکنون تنها چند پرونده درباره عملکرد و رفتار محیط‌بانان در استان داریم که تعدادشان به ۵ فقره هم نمی‌رسد، بیان کرد: این پرونده‌ها در دادسرا در حال رسیدگی است و هیچ کدام به مرحله رأی نهایی نرسیده است.

وی ادامه داد: از سال ۹۷ که یک محیط‌بان به اتهام کشتن یک شکارچی غیرمجاز به زندان رفته بود و قاضی پرونده حکم دیه صادر کرده بود که با پرداخت دیه این محیط‌بان آزاد و هم‌اکنون مشغول به خدمت است، مورد مشابهی در سال‌های گذشته نداشته‌ایم.

مدیرکل محیط زیست خراسان‌رضوی در پاسخ به اینکه آیا محیط‌بان محکوم خودش باید جریمه یا دیه را بپردازد، تصریح کرد: با دستگیری مجرمان در حوزه شکار و صید غیرمجاز این افراد علاوه بر حبس محکوم به جرائم مالی می‌شوند به طور مثال برای شکار غیرمجاز یک کل فرد باید ۲۵ میلیون بپردازد و برای یک بز ماده به علت نقش مستقیم حیوان در چرخه تکثیر حیوانات، این جریمه سه‌برابر می‌شود.

همتی افزود: جریمه‌های وصول شده از متخلفان به خزانه دولت واریز می‌شود که باید ۷۰ درصد آن به استان بازگردد و سپس میزان جریمه‌ها و دیه‌های محیط‌بانان از این وجوه پرداخت می‌شود و مابه‌التفاوت پرداختی‌های دیه به نسبت کل وجوه واریزی، به عنوان حق‌الکشف به محیط‌بانانی که توانسته‌اند شکارچی غیرمجاز را دستگیر کنند و تحویل قانون بدهند، پرداخت می‌شود.
وی با انتقاد از پرداخت نشدن حق‌الکشف‌ها در سال‌های گذشته اعلام کرد: هرچند محیط‌بانان بدون هیچ چشمداشتی و با تمام تلاش حراست از عرصه‌های طبیعی را به عهده دارند، اما مطمئنا این پرداخت نشدن می‌تواند در عملکرد آن‌ها تأثیر ناخواسته‌ای داشته باشد.

مدیرکل محیط زیست خراسان‌رضوی درباره احکام صادره برای شکارچیان غیرمجاز، با اشاره به رشد صدور احکام جایگزین حبس در استان، بیان کرد: خوشبختانه در سال گذشته بیش از ۶۰ حکم جایگزین حبس در استان صادر شده که بیشترین میزان آرای سبز در کشور را داریم، بر این اساس برخی از متخلفان محکوم به مطالعه درباره محیط‌زیست و رفتار حیوانات، آبرسانی به محیط‌زیست، تصویربرداری از گونه‌های مختلف حیوانی و گیاهی، حصارکشی و... شده‌اند.

وی ادامه داد: خوشبختانه آرای سبز تأثیر به‌سزایی در آگاهی متخلفان به اقداماتشان داشته است، تا جایی که فرد متخلف کمتر به دنبال شکار و تخریب محیط زیست می‌رود و این فرهنگ‌سازی را باید در جوامع محلی که در حاشیه اراضی طبیعی هستند، بیشتر کرد.
همتی در پاسخ به اینکه آیا احکام سبز توانسته جلوی بازگشت متخلف را بگیرد، بیان کرد: تا کنون در این باره بررسی دقیقی انجام نشده است، اما گزارش‌های دریافت شده نشان می‌دهد که تعدادی از متخلفان اعلام ندامت کرده و این احکام مؤثر بوده است.

همتی درباره برخورد با متخلفانی که به جرمشان اصرار دارند، بیان کرد: در این‌گونه احکام به نسبت افرادی که تازه شروع به تخلف کرده‌اند، مطمئنا مقام قضایی نیز حکم سنگین‌تری را صادر می‌کند. حتی ما احکام سه سال و پنج سال حبس قطعی هم برای متخلفان داشته‌ایم.
وی در پاسخ به اینکه وضعیت معیشتی در حوزه شکار غیرمجاز هم مؤثر بوده است، بیان کرد: به نظر می‌رسد که امروز برخی شکار‌ها برای امرار معاش صورت می‌گیرد هر چند که طبق قوانین جاری تخلف محسوب می‌شود.

مدیرکل محیط زیست خراسان‌رضوی درباره دستگیری شکارچیان متخلف نیز بیان کرد: سال گذشته هزارو ۲۳۸ متخلف شکار و صید در استان دستگیر شدند و از این افراد ۲۶۳ قبضه اسلحه کشف شد.
وی ادامه داد: از ۲۶۳ قبضه اسلحه مکشوفه، یک قبضه اسلحه جنگی و ۷۲ قبضه اسلحه قاچاق و ۱۹۰ اسلحه غیر قانونی بوده است و بیش از ۲ هزار عدد انواع فشنگ نیز از متهمان در بازه زمانی یاد شده کشف و ضبط شده است.
به گفته همتی آمار دستگیرشدگان سال گذشته در استان ۹۷۰ نفر بوده که امسال این آمار حدود ۲۷ درصد افزایش یافته است.

این مسئول با اشاره به اینکه، متخلفان ۱۶۱ رأس پستاندار وحشی از قبیل قوچ و میش، آهو، کل، بز وحشی، گراز و ۷۸۷ قطعه انواع پرندگان وحشی از قبیل کبک، باقرقره، قرقاول، چکاوک، کبوتر و مرغابی را از چرخه طبیعت استان حذف کرده‌اند، تصریح کرد: پایش مستمر پرنده‌فروشی‌ها، جمعه بازار و دیگر مراکز عرضه و فروش پرندگان منجر به کشف هزارو ۱۵۹‌مورد اجزای انواع جانوران و نیز پرندگان وحشی زنده و تاکسیدرمی شده است.
همتی همچنین به ۱۱۵‌مورد پیشگیری از جرائم شکار و صید اشاره کرد و افزود: متخلفان به جرم شروع به شکار به مراجع قضایی معرفی شده‌اند.

مدیر کل حفاظت محیط زیست خراسان‌رضوی درباره اقدامات صورت گرفته در حوزه ممانعت از آلودگی‌های زیست محیطی گفت: در سال گذشته، از هزارو ۲۰۰ مورد آلودگی‌های زیست محیطی از قبیل هو، خاک، آب و پسماند جلوگیری شده و برای واحد‌های صنعتی در رفع آلودگی اخطاریه‌های زیست محیطی صادر شده است.
همتی افزود: یگان حفاظت محیط زیست استان در یک سال اخیر موفق به خروج بیش از ۴۷ هزار رأس دام سبک که به طور غیر‌مجاز در مناطق چهارگانه محیط زیست در حال چرا بودند، شدند. برای مالکان متخلف دام‌ها تشکیل پرونده شد و با تخریب‌کنندگان ۴۳‌هزار متر مربع از مناطق حفاظت شده و اراضی ملی برخورد و از جرائمی همچون بوته‌کنی، قطع درختان و تصرفات غیر‌قانونی جلوگیری شده است.

وی در پایان ضرر و زیان وارده به محیط زیست بابت شکار و صید جانوران وحشی در این مدت را بیش از ۱۵۵ میلیارد ریال بیان کرد و افزود: محیط‌بانان با کمک یگان منابع طبیعی و افراد محلی؛ حدود ۳۰۰ هکتار مرتع را که در این مدت دچار حریق شده بودند از خسارات بیشتر نجات دادند.