واکسیناسیون اشتغال یا بیماری تعطیلات؟

تجربه زیستن در عصر کرونا و تعطیل‌کردن نیم بند و قرنطینه شکننده نشان داد که تمرکز سیاست‌های مهار این ویروس با تکیه بر تعطیلات بیشتر به زیان مردم و اقتصاد بوده است و ضرورت دارد رویکرد دولت و ستاد ملی مبارزه با کرونا به تسریع در واکسیناسیون تغییر کند. در هفته‌های گذشته اولویت‌های تزریق واکسن تا حدودی تغییر کرده و بیشتر مطالبات صنفی و شغلی حاکم شده است. دراین میان در برنامه واکسیناسیون به کارگران جامعه به عنوان خط مقدم جبهه اقتصادی برای سرپانگه‌داشتن تولید، کمتر توجه شده است و ایمن سازی بازار اشتغال از این مسیر همچنان برمبنای گزینه اولویت‌های سنی انجام می‌شود.

چرا تسریع در واکسیناسیون کارگران ضرورت دارد؟ حقیقت این است که تعطیل‌کردن واحد‌های تولیدی و خدماتی بیشترین ضربه را به معیشت آن‌ها و پایداری بازار کار و تولید کشور وارد کرده است و آمار‌های رسمی نشان می‌دهد که بازار کار ایران از زمان شیوع کرونا بیشترین آسیب را متحمل شده است. دولت نیز بودجه‌ای برای حمایت مالی از جامعه بزرگ کارگری و صیانت از اشتغال در برابر حملات کرونا ندارد.

از این نظر کندشدن موتور رشد اقتصادی ایران به مثابه پاشنه آشیل در وعده‌ها و برنامه‌های اقتصادی دولت و تحقق مطالبات فعالان بازار کار عمل خواهد کرد. از سوی دیگر جامعه کارگران و شاغلان کشور به علت تنگنای معیشتی بیشترین آسیب را از روبه‌روشدن با کرونا می‌بیند؛ آن‌ها در تأمین هزینه‌های درمان و بهداشت و سلامت کم توان شده اند.

افزون بر این، هر نیروی کار در بخش‌های تولیدی و خدماتی به علت تضعیف قدرت خرید در برابر تورم، در صورت ابتلا به کرونا با خطر تزلزل در معیشت خانوار روبه‌رو می‌شود. دست کم به‌همین دلیل ضرورت دارد واکسیناسیون کارگران و شاغلان در اولویت قرار گیرد و بازار شکننده کار از پیامد‌های کرونا در امان بماند.

نکته دیگر اینکه تغییر رویکرد در واکسیناسیون بنا به درخواست‌های صنفی و کم توجهی به فعالان بازار کار در بخش‌های تولیدی و خدماتی، از یک سو هزینه تولید و قیمت تمام شده کالا‌ها و خدمات را افزایش می‌دهد و نوعی احساس تبعیض را تقویت می‌کند. البته ناگفته نماند که تأخیر در واکسیناسیون فعالان بخش اقتصادی به ویژه کارگران و ایمن سازی بنگاه‌های اقتصادی و بازار کار تهدیدی علیه بهداشت کار به‌عنوان یکی از بدیهی‌ترین حقوق کارگران خواهد بود.

افزون بر این، هزینه نهایی این تأخیر را دولت خواهد داد، زیرا از یک سو ناچار است بودجه بیشتر به بخش بهداشت و درمان تزریق کند و از سوی دیگر این احتمال جدی وجود دارد که درآمد‌های مورد انتظار دولت از محل مالیات‌ها نیز به سبب توقف یا کندشدن فعالیت‌های اقتصادی محقق نشود.

در سال جهش تولید، پشتیبانی از نیروی کار و برداشتن موانع یک ضرورت است و چه ضرورتی مهم‌تر از واکسیناسیون اقتصاد و صیانت از بازار کار و تقویت امنیت شغلی کارگران در برابر حملات کرونا. انتظار می‌رود دولت سیزدهم به این اولویت توجه ویژه نشان دهد و کارگران را دریابد.