معرفی کتاب «مصحف صنعا و مسئله خاستگاه قرآن»

به گزارش شهرآرانیوز - کتاب «مصحف صنعا» ترجمه‌ای است از مقاله ۱۲۹ صفحه‌ای بهنام صادقی (دانشگاه آکسفورد) و محسن گودرزی (دانشگاه هاروارد) که سال ۲۰۱۲ در مجله Der Islam منتشر شده است.

ین مقاله و دو مقاله دیگر بهنام صادقی با نام‌های The Codex of a Companion of the Prophet and the Qur’an of the Prophet و The Chronology of the Qur’an , نقشی جدی در پیشبرد مطالعات قرآنی داشته و در دهه اخیر، جزو پر بازدیدترین و مؤثرترین مقالات اسلام شناسی در غرب بوده است.

همچنین طبق داده‌های گوگل اسکالر، هر یک از این مقالات، تا زمان انتشار این پست، در حدود ۹۰ ارجاع گرفته اند. گفتنی است پیش از این مقالات، عده‌ای از اسلام پژوهان غربی به پیشتازی ونزبرو، که به «تجدیدنظرطلب» (Revisionist) معروف اند، قرآن را قابل انتساب به پیامبر نمی‌دانستند و معتقد به تأخر تاریخ نگارش قرآن بودند. اما این مقالات بهنام صادقی و مقالاتی از دیگر محققان که در پی آن نگاشته شد، منجر به به حاشیه رفتن این باور نادرست و تغییر نظر در میان بسیاری از پژوهشگران گردید.

برای نمونه، هربرت بِرگ، تجدیدنظرطلبی است که مناظرات مختلفی با هارالد موتسکی داشته است. بِرگ که ویراستار دستینه Routledge Handbook on Early Islam است، در فصل «جمع آوری و تدوین قرآن» از این هندبوک، اظهار داشته که تحقیقات بهنام صادقی درباره تاریخی بودن مصاحف صحابه، تحقیقات قانع کننده‌ای است و معتقد است که کار او نظریات تجدیدنظرطلبانی را که قرآن را مربوط به قرن دوم یا حتی دیرتر می‌دانسته اند، قویا به چالش کشیده است.

او در آخرین بند از مقاله اش می‌گوید که حتی پاتریشیا کرونه هم شواهد مربوط به رادیوکربن را می‌پذیرد و بر اساس آن، نظریات پیشینش را کنار می‌گذارد. کرونه در اواخر عمرش اظهار داشت که هیچ دلیل منطقی‌ای برای این وجود ندارد که تجمیع مصاحف توسط عثمان را زیر سؤال ببریم و اینکه قرآن در زمانی وجود داشته که روایات مسلمانان بیان می‌کنند.

انتشارات هرمس ترجمه این مقاله را به همراه متن زیرین مصحف صنعاء۱ در ۴۱۳ صفحه منتشر کرده است. کتاب شامل دو پیشگفتار (مترجم و مؤلفان)، متن مقاله، متن زیرین مصحف صنعاء و تصاویری از لایه رویین و زیرین مصحف است.