نگاهی به آثار پویش «ایران ما» | فراتر از فردیت؛ به افتخار ایران

امیرمنصوررحیمیان | شهرآرانیوز؛ گاهی وقت‌ها نمی‌شود کار را دست هرکسی سپرد و بعضی کار‌ها از دست انگشت‌شماری از آدم‌ها برمی‌آید. شاید هنر یک مدیر، این باشد که بگردد و برای هر موضوعی، آدمش را پیدا کند تا اینکه بخواهد به همان گزینه‌های موجود، اکتفا کند. چون اولین شرط کسی که بتواند کار را پیش ببرد این است که هنرمندی خوش ذوق باشد و به کاری که انجام می‌دهد باور عمیق داشته باشد و از نظر فنی هم بتواند کار را پیش ببرد. «سید محمدرضا میری» از آن دسته هنرمندانی است که همه این خصوصیات را دارد. می‌شود کار را به دست او سپرد و چه‌بسا پیشاپیش از نتیجه‌اش راضی بود.

مدیران فرهنگی‌هنری شهر مشهد هم در انتخابی درست، پروژه طراحی پویش «ایران ما»، به مناسبت چهل‌و‌سومین سالگرد پیروزی انقلاب و دهه فجر را به این هنرمند جوان مشهدی سپردند. پویش «ایران ما» از جمله برنامه‌های ویژه شهرداری مشهد است که در ایام دهه فجر و در راستای وظایف فرهنگی شهرداری در نقاط مختلف شهر اکران شده است، هر چندطراحی و اجرای این پویش، پس از بررسی ایده ها، طرح‌ها و الگو‌های مختلف، در نهایت با طرح‌هایی از محمدرضا‎میری، گرافیست مطرح شهرمان و از سوی سازمان فرهنگی اجتماعی شهرداری مشهد اجرا شد.

در این پروژه «حرم مطهر رضوی»، «امام خمینی (ره)»، «سردار سلیمانی»، «حسن یزدانی» «شهدا»، «سربازان»، «کارگران» و «مردان و زنان ایرانی» محور‌های این طرح‌ها به حساب می‌آیند. طرح‌هایی که همه با یک موضوع و با یک تکنیک، به نگاه کردن از زوایای مختلف به یک موضوع واحد می‌پردازند. همه کسانی که چهره‌هایشان بر تارک طرح‌های این پویش نقش بسته است، از روح و جانشان برای این سرزمین خرج کرده‌اند و جاودانه شده‌اند.

محمدرضا میری، با طراحی این نقوش، سعی می‌کند، با نگاهی فراتر از رنج سخن بگوید. او با کمک اتاق فکری کاربلد، در این آثار با هویت مذهب و ملیت، به موضوعی مهم‌تر از فردیت هر کس می‌پردازد. رسالت او در این طرح‌ها این است که مردم را به یاد گذشته‌های نه‌چندان دور بیندازد.

گذشته‌هایی که در اکنون نیز جاری است. این طرح‌ها یادآور بزرگی و ایستادگی ملت ایران است در مقابل رنج و دردی که به ایران تحمیل شده است. او سردار سلیمانی را به کوه دماوند تشبیه کرده، فریاد پیروزی حسن یزدانی را بر سر کشتی‌گیر آمریکایی کشیده و... با کنار هم گذاشتن این طرح‌ها که در شهر پخش شده‌اند، خاطر یک چیز در ذهن پررنگ می‌شود. اینجا ایران ماست.

نعیمه زمانی | شهرآرانیوز؛ جلوه چهره‌ها و قهرمان‌های ملی در فضاآرایی شهری و تبلیغات محیطی مشهد پیشینه‌ای دورودراز دارد. اکنون در ایام مبارک فجر که شهر حال‌وهوای دیگری به خود گرفته است، در بیلبورد‌ها و بنر‌های تبلیغاتی نیز نام میهن عزیزمان به تصویر کشیده شده در قالب پویش «ایران ما» به نمایش گذاشته شده است. با سید محمدرضا میری، گرافیست و طراح این آثار گپ زده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.

توجه به چهره‌های مردمی

سید محمدرضا میری، با اشاره به اهمیت آشنایی مردم با قهرمان‌های کشور، می‌گوید: ما ملتی هستیم که هویت‌ها برایمان اهمیت دارد و با آن‌ها زندگی می‌کنیم. مفاخر بسیاری در کشور وجود دارند که برخی از آن‌ها را می‌شناسیم و درباره برخی دیگر شناختی نداریم.
به گفته او، مردم قهرمانانشان را دوست دارند و چهره‌ها نیز نماد یک حقیقت و دارای انرژی‌اند. به همین دلیل مخاطب با آن‌ها ارتباط برقرار می‌کند و از آن‌ها تأثیر می‌گیرد.

میری ادامه می‌دهد: افتخار، کلیدواژه اصلی این مجموعه است. بر این اساس صحنه‌هایی که مردم در آن احساس افتخار می‌کنند به تصویر کشیده شده است و از آنجایی که تنها به دنبال معرفی چهره‌های شناخته‌شده نبودیم، در کنار چهره قهرمانان و افراد شاخص، شخصیت‌های عادی و مردمی نیز دیده می‌شوند.
این طراح گرافیک بیان می‌کند: در این مجموعه مردم، قهرمان و افتخار این مرز و بوم هستند. از تصاویر شخصیت‌های به‌کار گرفته شده می‌توان به چهره‌های امام خمینی (ره)، شهید سردار سلیمانی، حسن یزدانی، علی لندی (نوجوان فداکار ایذه‌ای)، کارگر پالایشگاه و بانوی کشاورز اشاره کرد که در مجموعه اکران شهری «ایران ما» به نمایش گذاشته شده‌اند.

دوری از تکرار با خلاقیت

میری توضیح می‌دهد که با توجه به حال و هوای دهه مبارک فجر تلاش کرده است که از رنگ‌های شاد در این مجموعه آثار استفاده کند. به باور او، دقت در روایت تصویری ساده و متناسب با بیلبورد‌ها نیز رعایت شده است.

این گرافیست می‌گوید: گرچه به تصویر کشیدن چهره شهدا در شهر سابقه طولانی دارد و در مناسبت‌های مختلف به شکل‌ها و طرح‌های گوناگون ارائه شده است، اما به باور من حق مطلب ادا نشده است. او یادآور می‌شود: اولین آسیب، در این بین ضعف برخی آثار هنری، با موضوع شهدا و قهرمانان ملی است. برای نمونه، پس از شهادت حاج قاسم و اقبال عمومی به چهره و تندیس او، در کنار هزاران اثر ارزشمند تولید شده، با چندین اثر نقاشی و تندیس ضعیف و دور از شأن ایشان نیز روبه‌رو بوده‌ایم که بسیار مورد شماتت بدخواهان قرار گرفت.

میری، ملال‌آور شدن یک نماد بر اثر تکرار زیاد را آسیب دیگری می‌داند و می‌گوید: استفاده مکرر و بی‌قاعده و نازیبا از هر نمادی، مخاطب را از آن دل‌زده می‌کند؛ بنابراین ضرورت دارد هنرمندان، با خلاقیت و تجربه و همچنین استفاده از روش‌های نو و به‌کارگیری هوشمندانه از چهره مفاخر و شهدا از این آسیب جلوگیری کنند و در کنار آ‌ن‌ها، مدیران نیز با هدایت صحیح رویداد‌ها و پروژه‌های هنری و تبلیغاتی، در تحقق این امر تلاش کنند.
لازم به توضیح است در ایام دهه فجر امسال نزدیک به ۱۰ هزار پوستر، ۱۵۰ استرابورد، ۷۰ بیلبورد، ۱۰ هزار قطعه پرچم، ۳۰۰ هزار متر ریسه و انواع فضا سازی قاب‌ها با موضوع دهه فجر انقلاب اسلامی از سوی شهرداری مشهد در سطح شهر اجرا شده است.