مجلس شورای اسلامی (قوه مقننه) رکن اصلی نهاد قانون‌گذاری در کشور ایران است که وظیفه انحصاری وضع قانون و نظارت بر اجرای آن را در جمهوری اسلامی برعهده دارد. در قانون اساسی مشروطه و قانون اساسی جمهوری اسلامی پیش از بازنگری، نام این نهاد مجلس شورای ملی بوده است، هرچند که در ۳۱تیر۱۳۵۹ نمایندگان مجلس این نهاد را «مجلس شورای اسلامی» نام‌گذاری کردند. مصوبات مجلس شورای اسلامی اگر به تأیید شورای نگهبان برسد، برای اجرا به رئیس‌جمهور ابلاغ می‌شود.
مجلس شورای اسلامی از دیگر قوا مستقل است. بر طبق اصل۶۲ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، مجلس شورای اسلامی از نمایندگان ملت که به‌طور مستقیم و با رأی مخفی انتخاب می‌شوند، تشکیل می‌شود. دوره نمایندگی در این مجلس ۴سال است که انتخابات هر دوره باید پیش از پایان دوره قبل برگزار شود، به‌طوری‌که کشور در هیچ زمان بدون مجلس نباشد. عده نمایندگان مجلس ۲۷۰نفر است و از تاریخ همه‌پرسی سال۱۳۶۸ پس از هر ۱۰سال، با درنظرگرفتن عوامل انسانی، سیاسی، جغرافیایی و نظایر آن‌ها، نهایت ۲۰نماینده می‌تواند اضافه شود.
زرتشتیان و کلیمیان هرکدام یک نماینده و مسیحیان آشوری و کلدانی درمجموع یک نماینده و مسیحیان ارمنی جنوب و شمال هرکدام یک نماینده انتخاب می‌کنند. محدوده حوزه‌های انتخابیه و تعداد نمایندگان را قانون معین می‌کند. هم اکنون دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی است و تعداد نمایندگان آن ۲۹۰نفرند. پس از برگزاری انتخابات، جلسات مجلس شورای اسلامی با حضور دوسوم مجموع نمایندگان رسمیت می‌یابد و تصویب طرح‌ها و لوایح طبق آیین‌نامه مصوب داخلی انجام می‌شود، مگر در مواقعی که در قانون اساسی حدنصاب خاصی تعیین شده باشد.
برای تصویب آیین‌نامه داخلی موافقت دوسوم حاضران لازم است. مذاکرات مجلس شورای اسلامی باید علنی باشد و گزارش کامل آن از طریق رادیو و روزنامه رسمی برای اطلاع عموم منتشر شود. فقط در شرایط اضطراری و در صورتی که رعایت امنیت کشور ایجاب کند، به تقاضای رئیس‌جمهور یا یکی از وزرا یا ۱۰نفر از نمایندگان، جلسه غیرعلنی تشکیل می‌شود. مصوبات جلسه غیرعلنی در صورتی معتبر است که با حضور شورای نگهبان به تصویب سه‌چهارم مجموع نمایندگان برسد. گزارش و مصوبات این جلسات باید پس از برطرف‌شدن شرایط اضطراری برای اطلاع عموم منتشر شود.
هیئت‌رئیسه و انتخاب رئیس مجلس شورای اسلامی
طبق آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی، مسن‌ترین فرد از نمایندگان حاضر به‌عنوان رئیس سنی و فرد بعدی به‌عنوان نایب‌رئیس و ۲نفر از جوان‌ترین نمایندگان حاضر به سمت دبیر معین می‌شوند و در جایگاه هیئت‌رئیسه قرار می‌گیرند. این ترکیب هیئت‌رئیسه سنی مجلس را تشکیل می‌دهد که وظیفه اداره جلسه افتتاحیه، انجام مراسم تحلیف، اقتراع شعب و اجرای انتخابات هیئت‌رئیسه موقت را برعهده دارد. انتخاب هیئت‌رئیسه موقت در دومین جلسه علنی مجلس انجام خواهد شد؛ ترکیب و طرز انتخاب آن مانند هیئت‌رئیسه دائم است، به‌جز اینکه اکثریت نسبی در انتخاب رئیس کافی خواهد بود.
هیئت‌رئیسه موقت بلافاصله پس از انتخاب، با متن سوگندنامه هیئت‌رئیسه دائم مراسم تحلیف را به‌جا خواهد آورد. پس از تصویب اعتبارنامه دست‌کم دوسوم مجموع نمایندگان، هیئت‌رئیسه موقت اقدام به انتخاب هیئت‌رئیسه دائم می‌کند. اعضای هیئت‌رئیسه دائم برای یک‌سال انتخاب می‌شوند. مبنای تجدید انتخابات سالیانه، سالروز انتخابات هیئت‌رئیسه قبلی است و در صورتی که با تعطیلات مصادف شود، در جلسه قبل از آن انجام می‌شود و مسئولیت هیئت‌رئیسه جدید از سالروز انتخابات قبل تفویض خواهد شد.
نهادهای وابسته مجلس شورای اسلامی
مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، دیوان محاسبات کشور، مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی و کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، ۴نهاد زیرمجموعه مجلس شورای اسلامی است. علاوه‌براین، مجلس دارای ۳معاونت نظارت، قوانین و اجرایی است.
کمیسیون‌های تخصصی مجلس شورای اسلامی
گروه‌هایی از نمایندگان هستند که با هدف بررسی تخصصی طرح‌ها و لوایح مطرح‌شده در مجلس تشکیل می‌شوند. برپایه اصل۶۶ قانون اساسی، تعداد کمیسیون‌ها و دوره تصدی نمایندگان در آن‌ها در آیین‌نامه داخلی مجلس مشخص خواهد شد. اکنون مجلس شورای اسلامی ۱۷کمیسیون تخصصی دارد.
مجلس شورای اسلامی
| شهرآرانیوز
مواد مربوط به اصلاح صندوق‌های بازنشستگی و سنجه‌های عملکردی نظام تأمین اجتماعی و اساسنامه سازمان هواپیمایی کشور برای بررسی بیشتر به کمیسیون تلفیق ارجاع شد.
کد خبر: ۱۹۵۳۱۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۲۸
مدیر تعاون کار و رفاه اجتماعی از مصوبه جدید هیات دولت در اعزای وام بدون ضامن خبر داد.
کد خبر: ۱۹۴۹۱۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۲۵
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: بررسی مالیات بر سوداگری در کمیسیون اقتصادی به پایان رسید و تمام ایراد‌ها و ابهام‌های شورای نگهبان برطرف شده است.
کد خبر: ۱۹۴۸۳۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۲۵
رئیس هیئت تحقیق و تفحص از شستا گفت: با توجه به اینکه جرم نعمت‌زاده جنبه عمومی داشته و حقوق تعداد زیادی از مردم را تضییع کرده، انتظار داریم اسناد مرخصی رفتن و بازگشت به زندان نامبرده و مدت زمانی را که مجموعا در زندان بوده است، منتشر شود.
کد خبر: ۱۹۴۴۶۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۲۳
سخنگوی کمیسیون تلفیق لایحه برنامه گفت: مجلس شورای اسلامی در لایحه برنامه هفتم توسعه دولت را مکلف به ایجاد تنوع در سبد سوختی کشور کرده و بحث افزایش قیمت بنزین مطرح نیست.
کد خبر: ۱۹۴۴۳۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۲۳
نمایندگان مجلس شورای اسلامی بندی از لایحه برنامه هفتم توسعه را که به ارتقای سطح خدمات فرودگاهی برمی‌گشت را به کمیسیون تلفیق ارجاع دادند.
کد خبر: ۱۹۴۴۲۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۲۳
نمایندگان مجلس شورای اسلامی دولت را مکلف کردند در راستای ارتقاء و توانمند سازی و رسیدن به قدرت بازدارندگی و حل مشکلات نیرو‌های مسلح و سازمان بسیج مستضعفین در طول اجرای برنامه اقداماتی را انجام دهد.
کد خبر: ۱۹۴۴۱۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۲۳
رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: کمیسیون اجتماعی هفته آتی برای بررسی ایرادات شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت به طرح ساماندهی استخدام کارکنان دولت جلسه تشکیل خواهد داد.
کد خبر: ۱۹۴۳۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۲۳
وزارت بهداشت موظف شد برای توسعه کمی و کیفی نظام آموزش علوم پزشکی، افزایش دسترسی به خدمات سلامت به ویژه در مناطق کم برخوردار، سالانه ۱۲ درصد ظرفیت پزشکی تخصصی را افزایش دهد.
کد خبر: ۱۹۴۲۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۲۲
نمایندگان مجلس در مصوبه‌ای ضمن الزام وزارت نیرو به اصلاح تعرفه مشترکان خانوار‌های کشور، مقرر کردند که تعرفه مشترکان پرمصرف بالاتر از الگوی مصرف به صورت غیریارانه‌ای و براساس الگوی افزایش پلکانی تعیین شود.
کد خبر: ۱۹۴۲۲۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۲۲
نمایندگان مجلس شورای اسلامی با اختصاص بخشی از منابع حاصل از درآمد‌های مالیاتی هر استان به همان استان مخالفت کردند.
کد خبر: ۱۹۴۲۱۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۲۲
نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جریان رسیدگی به لایحه برنامه هفتم توسعه کشور تصویب کردند که ایجاد هرگونه دستگاه اجرایی توسط دولت از هر طریق به جز ادغام یا تجمیع ممنوع است.
کد خبر: ۱۹۴۱۲۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۲۱
نمایندگان مجلس شورای اسلامی بندی از لایحه برنامه هفتم را تصویب کردند که در آن سازوکاری برای رسیدگی به تخلفات بانک‌ها در پرداخت تسهیلات مسکن تعیین کردند.
کد خبر: ۱۹۴۰۷۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۲۱
نمایندگان مجلس شورای اسلامی به وزارت راه و شهرسازی اجازه دادند با رعایت تشریفات قانونی نسبت به اعطای زمین به سرمایه‌گذاران، توسعه‌گران، انبوه‌سازان و نهادهای عمومی غیردولتی جهت ساخت مسکن اقدام کند.
کد خبر: ۱۹۴۰۱۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۲۱
نمایندگان مجلس در جلسه علنی امروز با اکثریت آرا با استخدام پزشکان امریه خدمت وظیفه عمومی در سازمان پزشکی قانونی در شرایط رقابتی با اولویت جذب در مناطق محروم موافقت کردند.
کد خبر: ۱۹۳۹۹۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۲۱
رسیدگی به گزارش کمیسیون اجتماعی درباره لایحه تشکیل وزارت بازرگانی در دستورکار نمایندگان در جلسه علنی امروز مجلس شورای اسلامی قرار دارد.
کد خبر: ۱۹۳۹۶۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۲۱
رئیس ستاد انتخابات کشور گفت: از مجموع ۲۴ و ۹۸۲ نفری که در انتخابات مجلس شورای اسلامی ثبت‌نام کردند، ۱۴ درصد عدم تأیید و ۱۴ درصد هم عدم احراز گرفته‌اند که از این میزان (عدم تأیید و عدم احراز) ۳۰ درصد مدارک کافی ارائه نداده‌اند.
کد خبر: ۱۹۳۷۵۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۲۰
نایب رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی گفت: امروز متوسط سن کشاورزان ما بالای ۵۵ سال است، در دانشگاه نیروی انسانی تربیت می‌کنیم اما در عرصه کشاورزی فعالیت زیادی ندارند.
کد خبر: ۱۹۳۵۵۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۱۸
سخنگوی کمیسیون تلفیق جزئیات مصوبات جلسه اخیر این کمیسیون درباره مفاد ارجاعی لایحه برنامه به کمیسیون را تشریح کرد.
کد خبر: ۱۹۳۲۸۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۱۷
یک عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در خصوص استیضاح وزیر آموزش‌وپرورش توضیحاتی ارائه کرد.
کد خبر: ۱۹۳۱۴۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۱۶