افخمیراد- زوزنی | نخستین سمپوزیوم مجسمهسازی مشهد، روزهای پایانی خود را سپری میکند و ساخت ۲۰ سردیس به مراحل پایانی خود نزدیک شده است. در روزهای گذشته نیز افراد مختلفی ازجمله مدیران شهری و شخصیتهای فرهنگی و هنری از محل برگزاری این رویداد و مراحل شکلگیری این ۲۰ اثر هنری دیدن کردند. حمیدرضا موحدیزاده، نائبرئیس شورای اسلامی شهر مشهد، برزو ارجمند، بازیگر، عباس اخوین خوشنویس، محمدجعفر یاحقی پژوهشگر و نویسنده، قاسم رفیعا شاعر و طنزپرداز، محمدکاظم کاظمی، شاعر و نویسنده و محمد نیک، شاعر، بههمراه جمع دیگری از شاعران ازجمله افرادی بودند که در روزهای گذشته برای بازدید از آثار به چهارسوق هنر رفتند. در این گزارش با برخی از این افراد همکلام شده و نظرشان را درباره برگزاری این سمپوزیوم در مشهد جویا شدهایم.
۶۱ سال با صداقت کار کردم
عبــــاس اخوین، خـــــوشنویس پیشکسوت خراسانی که سردیسش در نخستین سمپوزیوم مجسمهسازی مشهد ساخته میشود، روز گذشته از این رویداد، بازدید و مراحل ساخت سردیس خودش را تماشا کرد. اخوین ضمن تشکر از محسن دستجردی، سازنده سردیسش، گفت: برگزاری این رویداد و ساخت سردیس من درکنار دیگر مفاخر حس خوبی دارد و من از این اتفاق راضی هستم و به استادان و دستاندرکاران مشهدی که این سمپوزیوم را برگزار کردند، تبریک میگویم. او در ادامه، سمپوزیوم مجسمهسازی را اینگونه معرفی کرد: به نظر من، این رویداد درواقع قدردانی از کسانی است که با صداقت کار کردند. من هم ۶۱ سال با صداقت و با وجدان بیدار کار کردم. ازسوی دیگر برگزاری این سمپوزیوم با هدف آگاهیبخشی به مردم، اتفاق مثبتی است و میتواند در روحیه آنها تاثیرگذار باشد.
این هنرمند در پایان صحبتهایش از عموم مردم دعوت کرد تا در روزهای برگزاری سمپوزیوم با مراجعه به چهارسوق هنر از مراحل شکلگیری سردیسها دیدن کنند.
رویدادی موثر بر فضای فرهنگی شهر
محمدجعفر یاحقی، پژوهشگر و نویسنده، پرداختن به آثار حجمی و کارهایی را که به هنر عینیت میبخشند، از این نظر که همهچیز را برای مردم ملموس میکنند، دارای اهمیت دانست.
به گفته او، بسیاری از شخصیتهایی را که تندیسشان اینجا ساخته میشود، خیلیها نمیشناسند، از اینرو وقتی بازدیدکننده این سردیسها و مجسمهها را میبیند، به فکر میافتد و برای شناخت آنها به تامل واداشته میشود. یاحقی با اشاره به جای خالی چنین رویدادی در مشهد گفت: ازآنجاییکه در مشهد مثل برخی شهرهای دیگر پرداختن به فعالیتهای هنری چشمگیر نیست، برپایی این سمپوزیوم حرکت خوبی بود که شهرداری آغاز کرد؛ کار شایستهای که درهرحال تاثیر خودش را بر فضای فرهنگی مشهد خواهد گذاشت.
او همچنین ضمن تحسین انتخاب شخصیتهای گوناگون از طیفهای مختلف برای ساخت سردیسها، ابراز امیدواری کرد که برگزاری چنین رویدادهایی ادامه داشته باشد.
به نظر یاحقی، این سمپوزیوم کانال خوبی برای ارتباط عموم با چهرهها و شخصیتهایی است که فقط برای اهل فضل، هنرمندان، اهل دانش و متخصصان این رشتهها شناخته شدهاند.
سمپوزیوم بدون خودنمایی است
یکی دیگر از بازدیدکنندههای این رویداد فرهنگیهنری، تنها پسر مرحوم انوشیروان ارجمند، برزو، بود. او که در صفحه اینستاگرامش نیز پستی درباره این سمپوزیوم منتشر کرده بود، عصر دیروز به سالن استاد سلطانعلی مشهدی آمد تا هم به هنرمندان و استادان حاضر در این رویداد خداقوتی گفته باشد و هم از سردیس پدر فقیدش دیدن کند.
برزو ارجمند که وارد غرفه استاد نادر قشقایی، محل ساخت سردیس مرحوم انوشیروان ارجمند شد، با دیدن سردیس پدر نتوانست جلو اشکش را بگیرد و با چشمانی اشکآلود بازدیدش را به پایان رساند. ارجمند پسر، در خلال این بازدید با استاد قشقایی درباره ویژگیهای اخلاقی و ظرافتهای فیزیکی صورت پدرش گفتگو کرد و او را برای دستیابی به سردیسی با فضایی نزدیک به شخصیت این هنرمند فقید یاری کرد. بعد از این گفتگو که چندین دقیقه به طول انجامید، برزو ارجمند در گفتگو با شهرآرا نظرش را درباره اهمیت برگزاری سمپوزیوم گفت: «در اهمیت این سمپوزیوم کسی شک ندارد، اما باید به آن چیزی که در اتاق فکر این سمپوزیوم مطرح شده تا به این خروجی برسند، توجه کرد؛ ایدهای که بدون خودنمایی است و گامی است برای ارتقای فرهنگ یک شهر و برای اینکه جوانان ما مفاخر شهرشان را بشناسند و دنبال این باشند که بدانند آن اشخاص فاخر چقدر برای مشهد زحمت کشیدهاند. کسی نیست که بگوید این سمپوزیوم اتفاق مهمی نیست». او برای تداوم حرکتهایی نظیر این سمپوزیوم پیشنهاد داد ایدهپردازان این کار را تشویق کنند: «به نظرم تشویق باید جایی صورت بگیرد که این فکر و این ایده پرورش یافته و به ثمر رسیده است. اگر ایدهپردازان و پرورشدهندگان این ایده تشویق شوند، میتوان از فکرها و ایدههای بعدیشان برای رشد، توسعه و شناخت فرهنگی و هنری این شهر استفاده کرد».
فرصتی برای معرفی مفاخر شهر
محمدکاظم کاظمی، شاعر و نویسنده، نیز برپایی چنین رویدادهایی در مشهد را ضروری و باارزش دانست. به گفته او مشهد و درکل خراسان، دارای مفاخر بسیاری است که حتی خود اهالی خراسان یا مشهد نیز ممکن است درباره آنها شناخت نداشته باشند. این شاعر با اشاره به توازن نداشتن مفاخر و مشاهیر در محیط شهری مشهد گفت: در مشهد بسیاری از مفاخر و مشاهیر حوزههایی مثل ادبیات، هنرهای تجسمی و دانش و فلسفه در انزوا ماندهاند، از اینرو برگزاری چنین رویدادهایی میتواند به معرفی آنها کمک کند. به نظر کاظمی، پرداختن به افرادی که آثارشان در سراسر کشور دیده میشود، اما در مشهد گمنام هستند، اتفاق ویژهای است که در این سمپوزیوم رخ داده است.
لذت تماشای مراحل تولید یک اثر
قاسم رفیعا، شاعر و طنزپرداز، نیز دورهم جمع شدن افراد هنرمند برای خلق آثار هنری را اتفاقی بینظیر در مشهد دانست. به گفته او سمپوزیوم مجسمهسازی، علاوهبر اینکه کارگاهی آموزشی برای دانشجویان حوزه مجسمهسازی است، برای عموم مردم نیز جذابیت دارد و آنها میتوانند از این طریق با شکلگیری یک اثر هنری آشنا شوند. رفیعا درباره تاثیرگذاری این رویداد بر معرفی مشاهیر و مفاخر مشهد به مردم توضیح داد: قطعا برپایی این رویداد میتواند تاثیرگذار باشد؛ بهطور مثال من دوستان شاعر را میشناسم، ولی ممکن است یک نقاش معروف را نشناسم. همین موضوع برای من ایجاد سوال میکند که چطور نام او درمیان این ۲۰ نفر جا گرفته است، بنابراین میروم و درمورد این شخصیت، تحقیق میکنم. این شاعر در پایان صحبتهایش گفت: من فقط با اسم «سمپوزیوم» ارتباط برقرار نکردم و امیدوارم یک اسم خوب نیز برای دورههای بعدی این رویداد انتخاب شود.
یک مجسمه میتواند دنیایی از مفهوم را منتقل کند
حمیدرضا موحدیزاده، نایبرئیس شورای اسلامی شهر مشهد نیز روز گذشته از این سمپوزیوم بازدید کرد. او با بیان اینکه هنر، مهمترین دریچه انتقال مفاهیم بزرگ و ابزاری ارزنده برای الگوسازی و هدایت نسل جوان است، گفت: یک مجسمه میتواند دنیایی از مفهوم را منتقل کند؛ بنابراین این سمپوزیوم کار بسیار بزرگ، ماندگار و اثربخشی است: «شهر ما بیش از این به چنین کارها نیاز دارد؛ اینکه بتوانیم در قالب مجسمه، مفاخر شهر را به مردم معرفی کرده و امکان پیوند نسل جوان را با گذشته خود با هدف ساختن آینده مهیا کنیم، باید مهمترین رسالت چنین برنامههایی باشد.» به گفته این عضو شورای شهر، از فایدههای چنین برنامههای هنری این است که جوانان متوجه شوند این شهر پیش از این و تا امروز مهد چه بزرگانی در عرصههای گوناگون هنر، فرهنگ، ورزش و دفاع از کشور بوده است. این اقدامات میتواند بهنوعی الگوسازی برای جامعه باشد تا راه جوانان در هنر و فرهنگ و ورزش و سایر فعالیتهای اجتماعی روشن شود: «این اقدام بسیار مثبت است و شورا بهطور همهجانبه پشتیبان این برنامهها خواهد بود؛ از نظر ما چنین اقداماتی سرمایهگذاری است و نباید به چشم هزینه به آنها نگریسته شود.» به نظر این عضو شورای شهر، باید نقاط ضعف و قوت این پروژه نیز بررسی شود و به دنبال بزرگتر کردن این برنامه باشیم: «این کار برای آغاز و بهعنوان اولین سمپوزیوم، پذیرفتنی است، اما امیدواریم امکانات نصب و انتشار این آثار فراهم شود.» موحدیزاده فضای اجرایی سمپوزیوم را آموزنده و روحافزا برشمرد: «در گفتگو با هنرمندان چیزهای جدیدی آموختم. آنها از فضای کاری ایجادشده بهدلیل مهیا بودن امکانات لازم رضایت داشتند و از شهرداری و مدیریتشهری برای ایجاد فضای اجتماع و خلق آثار و ارتباط با هم تشکر میکردند.» او ابراز امیدواری کرد شرایط بازهم بهتر شود و مدیریتشهری بتواند بزرگان و نامآوران مشهد را به نسلهای تازه معرفی کند.