طراحی شهری برای میدان نامتعارف شاهی

فاطمه سیرجانی
خبرنگار شهرآرامحله
تیرماه امسال بود که شهردار مشهد از آغاز طرح «محله ما» در کلان‌شهر مشهد خبر داد. به‌گفته محمدرضا کلائی طرح «محله ما» با رویکرد افزایش مشارکت بین مردم و مدیریت شهری، نقش مهمی در تحقق شعار‌های شورای پنجم خواهد داشت؛ چرا‌که با اجرای این طرح، مشارکت اجتماعی، اعتماد و احساس دل‌بستگی شهروندان به شهر نیز افزایش می‌یابد و به‌جای اینکه امور از بالا به پایین تفویض شود و برنامه‌ریزی‌ها از بالا به شهروندان ابلاغ شود، خود مردم به شهرداری برنامه پیشنهاد می‌دهند.      
اجرای این طرح پیش از این در محله وحید درراستای رفع کاستی‌ها کلید خورده بود و قرار به انجام آن در دیگر محله‌هاست که جلسه‌های مربوط به آن به‌صورت مکرر همراه با مدیران شهری منطقه برپا می‌شود.
دوشنبه‌ای که گذشت گروه تحقیق و پژوهش طرح محله ما همراه با تسهیلگران محله میثم شمالی از محله شهید قربانی، میدان شاهی و خیابان افسر بازدید کردند.
در این بازدید مهندس نبی‌زاده، رئیس ناحیه ۳، مهندس امیری، مدیر دفتر تسهیلگری محله میثم‌شمالی، نماینده‌ای از بخش فرهنگی شهرداری و جمعی از دانشجویان حضور داشتند.

طرح میدان در خیابان انتهایی قربانی
انتهای شهید قربانی نخستین محلی بود که گروه از آن بازدید کردند. رئیس ناحیه در‌باره مشکلات و ظرفیت‌های محله شهید قربانی گفت: در این خیابان، چون عرض معبر سواره‌رو کم است، برای حمل ونقل عمومی اهالی از ون به‌جای اتوبوس استفاده می‌شود.
از سویی انتهای خیابان شهید قربانی باتوجه به بن‌بست بودن و نوع ساخت وسازها، میدان مانندی شکل گرفته است که به لحاظ شهرسازی استاندارد نیست. نه ایستگاهی برای توقف خطوط ون درنظر گرفته شده است، نه حتی جایگاهی برای توقف مسافران.
نبی‌زاده با اشاره به این موضوع‌ها گفت: ضرورت احداث میدانگاهی هرچند کوچک، همچنین ایستگاهی برای توقف خطوط حمل‌ونقل و مسافران احساس می‌شود.
وی با اشاره به درخواست‌های مردمی در این راستا تأکید کرد: این طرح‌ها، طرح‌های پیشنهادی است که باید به لحاظ کارشناسی، چه ترافیکی، چه زیباسازی منظر شهری و...   بررسی کارشناسانه شود.

میدانی بی‌نام و غیرمتعارف
مسیر دوم این بازدید، میدان شاهی بود. پیدا کردن این مسیر و رسیدن به میدان شاهی کمی مشکل بود، اما سرانجام در انتهای کوچه شهید شاهی ۷ به میدانی رسیدیم که وسعتش، آن هم در یکی از خیابان‌های فرعی، کمی عجیب و غیراستاندارد بود. میدان بی‌نامی که هیچ تابلویی نداشت و ظاهرا نزدیکی به بولوار شاهی، تنها وجه تسمیه آن از سوی اهالی این محله بود. حجم زیاد تردد خودرو‌های بزرگ و کوچک و توقف خودرو‌های بدون‌سرنشین که سبب ترافیک و راه‌بندان این محدوده از مسیر انتهایی میثم‌شمالی به‌شمار می‌رود، یکی از موضوع‌هایی بود که در این محدوده نمود پررنگی داشت. طرح‌های پیشنهادی رئیس ناحیه ۳ برای طرح محله ما، اصلاح هندسی میدان شاهی، بهسازی پیاده‌روها، احداث کانیو‌هایی برای آب‌های جاری، اصلاح هندسی لچکی‌های ۲ سمت میدان و نورپردازی و فضاآرایی میدان بود.   

افسر فضاآرایی شود
 خیابان افسر، آخرین نقطه بازدید گروه بود. این محدوده در حاشیه کمربندی صد‌متری یا بابانظر ۲۱ واقع شده است. به عبارتی دیگر بین ۲ محله پنجتن و میثم‌شمالی قرار گرفته است. لچکی فضای سبز بزرگی که حدفاصل صدمتری و افسر است، می‌تواند با فضاآرایی و بازپیرایی تبدیل‌به‌احسن شود. این موضوعی بود که نبی‌زاده به آن اشاره کرد و یادآور شد: مردم از برخی معضلات اجتماعی درگیر با آن در این نقطه گله‌مند هستند.
وی از تجمع افراد معلوم‌الحال در بخش مشخصی از این محله یاد کرد و گفت: فضاسازی برای این محله باید به‌گونه‌ای باشد که درراستای اجرای آن، این قبیل پاتوق‌ها پاک‌سازی شود.  
 نبی‌زاده، جانمایی باکس زباله و فرهنگ‌سازی درباره رعایت زمان‌بندی تحویل زباله ازسوی اهالی را یکی از ضروریات این محدوده با جمعیتی متراکم برشمرد و افزود: روشنایی بیشتر محدوده، هرس پرچین‌های بلند تاحدی که امکان پنهان شدن د‌ر پشت درختچه‌ها فراهم نباشد و... می‌تواند به ایمن‌سازی این محدوده کمک کند.
نبی‌زاده در پایان این بازدید میدانی استفاده از پیشنهاد‌های قدیمی‌ها و صاحب‌نظران محلاتی که قرار است طرح در آن‌ها پیاده شود را بسیار تأثیر‌گذار دانست و گفت: در این محلات شخصیت‌ها و افرادی ساکن هستند که اطلاعات سودمندی دارند و به کار شما می‌آید. کسانی که به گذشته و هویت محله به خوبی اشراف دارند و استفاده از نظر‌ها و پیشنهاد‌های این افراد می‌تواند درراستای رسیدن به اهدافتان به شما بسیار کمک کند.