پژمان‌فر: شورا و شهرداری مشهد با سختی و جدیت تلاش می‌کنند تا خدمات بهتری به مردم ارائه شود شهردار مشهد مقدس: در حوزه حمل‌ونقل، هیچ حمایتی از شهرداری مشهد نمی‌شود بهره‌برداری از ۱۰ دستگاه اتوبوس در محور رسالت مشهد به ارزش ۱۰۰ میلیارد تومان معاون عمران، حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری مشهد: روزانه هفت میلیون سفر درون‌شهری در مشهد داریم شهردار مشهد: گرامیداشت یاد شهدا از دستور کار‌های اصلی مدیریت شهری است ویدئو| بارش برف شبانه در هاشمیه مشهد (چهارشنبه ۲۳ آبان ۱۴۰۳) فرصت دوماهه به صنایع شهرستان‌های خراسان رضوی برای تجهیز به کنتور هوشمند آب شهردار مشهدمقدس: کمربند جنوبی چه بخواهیم چه نخواهیم در آینده اجرا خواهد شد + فیلم دیدار شهردار مشهد با شورای اجتماعی محلات منطقه ۹ و بیان مشکلات توسط رؤسای شورا (۲۳ آبان ۱۴۰۳) حمایت از بانوان و توسعه ارتباطات دانش‌بنیان در اولویت کاری شورای ششم تأکید شورای ششم بر توسعه پروژه‌های راهبردی و زیرساختی مشهد ناصحی: سهم بودجه فرهنگی از بودجه شهرداری مشهد از ۲ به ۱۰ درصد افزایش یافت+ویدئو تامین برق و پایداری خدمت‌رسانی در تقاطع‌های سطح مشهد | ضرورت همکاری شهروندان و پلیس راهور در هنگام قطعی برق سرگذشت یکی از قدیمی‌ترین مزارع شمال مشهد | خاطرات خفته در «چاهش» اتوبوس‌های جدید راهی حاشیه شهر مشهد می‌شوند محکم پای «روز مشهد» بمانید! شهروند خبرنگار | درخواست جمع‌آوری زباله از یک زمین غیرمحصور در بولوار سجادیه مشهد + پاسخ کاهش ۵۰ درصدی زمان صدور پروانه‌های ساختمانی در مشهد افزایش عملیات‌های آتش‌نشانی مشهد در پی قطع برق و ازکارافتادن آسانسور‌ها (۲۲ آبان ۱۴۰۳) سهم شهرداری مشهد از عوارض آلایندگی، تقریباً هیچ! درباره یکی از کوچه‌های فرعی بازار سرشور مشهد | سراسرِ کوچه «سراسر»، پر از داستان «دکتر شیخ» است
سرخط خبرها

کلنل؛ یک سوژه فرهنگی

  • کد خبر: ۱۲۷۱۷۲
  • ۲۸ شهريور ۱۴۰۱ - ۱۲:۵۳
کلنل؛ یک سوژه فرهنگی
وحید حسینی ایرانی - داستان نویس

بیست‌وهشتم شهریور سال ۱۲۹۹ خورشیدی، اتفاقی مهم در تاریخ معاصر ایران و مشهد رخ داد. در این روز کلنل محمدتقی خان پسیان وارد شهر مشهد شد، شخصیتی که نسبت و رابطه جالب توجهی میان او و هنر و ادبیات وجود دارد.

پسیان فقط سی سال عمر کرد اما همین زندگانی کوتاه پر از حادثه بود. او که زاده آذربایجان بود، شخصیتی میهن‌دوست داشت.

جدش در پی جنگ‌های ایران عصر قاجار و روسیه و واگذاری بخش‌هایی از خاک ایران به حکومت تزاری، حاضر به پذیرفتن سلطه بیگانه نشده و از قفقاز به قلمرو حکومت ایران مهاجرت کرده بود. خود محمدتقی نیز نظامی‌ای شایسته و از مخالفان استعمار انگلیس بود.

حوالی جنگ جهانی اول و تجاوز بیگانگان به ایران، او پس از فعالیت‌هایی سیاسی از کشور خارج شد و به آلمان رفت. آنجا در نیروی هوایی و پیاده‌نظام ارتش آلمان به تحصیلات نظامی مشغول شد. در بازگشت به میهن، در ژاندارمری خدمت کرد و به زودی کلنل (سرهنگ) شد.

پسیان با نایل شدن به فرماندهی ژاندارمری خراسان به این خطه آمد که خود داستانی پرماجراست. او طی یک سالث خدماتی در خراسان به مردم عرضه کرد اما در پی اختلافات با قوام‌السلطنه و رضاخان سرانجام کشته شد.

زندگی کوتاه این افسر ایران‌دوست سوژه‌های جذابی در اختیار فیلم‌سازان و داستان‌نویسان می‌گذارد تا روایت‌هایی هنری و سرگرم‌کننده ارائه کنند. یکی از نکات جالب در این زمینه، دیدگاه‌های متضادی است که درباره کلنل وجود دارد.

در پژوهش‌های متعددی که درباره‌اش نوشته‌اند، اگرچه خیلی‌ها بر ایران‌دوستی او صحه می‌گذارند، برخی نیز او را تجزیه‌طلبی دانسته‌اند که قصد جداسازی خراسان از ایران را داشته است، قصد نداریم در این باره داوری کنیم و چنین اظهارنظرهایی را به متخصصان تاریخ معاصر ایران می‌سپاریم.

تنها برای طرح پرسش، بد نیست اشاره کنیم که آیا فردی که عاشق کشورش است و به آن خدمت کرده، نمی‌تواند مانند دیگر انسان‌ها خطا کند؟ در هر صورت، اقداماتی چون اصلاحات مالی و کارهای عمرانی و تلاش برای برقراری امنیت در خراسان از نکات مثبت کارنامه اوست.

در سوگش شاعرانی چون عارف قزوینی سروده‌ها آفریدند و نویسندگانی چون محمود دولت‌آبادی در داستان‌هایشان به او پرداختند. فیلم سینمایی کلنل به کارگردانی نورالدین یادآور نیک‌روش نیز درباره آن ساخته شده و این توجه هنری علاوه بر کتاب‌ها و مقالات پژوهشی فراوانی است که با محوریت او و اقداماتش انتشار یافته است.

همچنین جالب است بدانیم که وقتی پسیان در برلین بود، در مجله ایرانی‌ای به نام کاوه مقاله می‌نوشت و دو کتاب سرگذشت یک جوان وطن‌دوست و جنگ مقدس از بغداد تا ایران را درباره تجربه‌های خود به نگارش درآورد.

گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->