گرایش به مخدرها؛ از لذت‌جویی تا تسکین درد‌ها

از نظر روان‌شناسی برخی انسان‌ها لذت‌گرا هستند. این دسته افراد می‌خواهند به هر بهانه‌ای احساس شادی و نشاط کنند و اصلا برایشان اهمیت ندارد که برای کسب این شادی و نشاط چه تاوانی باید بدهند. به‌عبارت دیگر تفکر و تعقل در این گروه از افراد ضعیف عمل می‌کند. آموزش مهارتی به‌نام تفکر نقاد، راهکار مؤثری برای این گروه است. با فراگرفتن این مهارت، افراد زمانی که می‌خواهند کاری انجام دهند با دید انتقادی به موضوع نگاه می‌کنند؛ برای نمونه کسی که می‌خواهد ناس یا هر مخدر دیگری را مصرف کند، ابتدا از خود می‌پرسد پس از این لذت، چه آسیب‌هایی به جسم و روحم می‌رسد؟

تیپ‌های شخصیتی

تیپ‌های شخصیتی هم در گرایش به مصرف مواد مخدر نقش دارند؛ خیلی‌ها هیجانی هستند و به‌صرف کنجکاوی تمایل به کار‌هایی مانند موتورسواری‌های پرخطر و مصرف مواد خطرناک دارند و دوست دارند این‌ها را تجربه کنند. این دسته افراد می‌خواهند که تجربه کنند ناس، گل، الکل و... چیست.

افراد تلقین‌پذیر

یک عده هم انسان‌های نیم‌کره راست هستند و این بخش از مغزشان فعال است. این‌ها تلقین‌پذیر هستند؛ یعنی اگر در جمع دوستان قرار بگیرند و پیشنهادی بشنوند قدرت «نه گفتن» ندارند و حتما تأثیر می‌پذیرند.

الگو‌های منفی

برخی کودکان هم در خانواده الگو‌های منفی دارند؛ طبیعی است کودکی که پدرومادرش مصرف‌کننده است، او هم به مصرف مواد مخدر گرایش پیدا می‌کند.

ژنتیک

درصدی از علت گرایش افراد به مصرف مخدرها، نقش ژنتیک است.

خلأ‌های عاطفی

برخی هم به‌خاطر خلأ‌های عاطفی و روانی‌ای که دارند، تمایل به مصرف مواد مخدر پیدا می‌کنند؛ یعنی دغدغه و مشکل دارند، ولی نمی‌دانند آن را چگونه باید حل کنند. به‌جای اینکه از روش مسئله‌مدار ساده، موضوع را حل کنند سراغ رفتار هیجان‌مدار ناسالم می‌روند که موضوع را به‌باور خودشان فراموش کنند. غافل از اینکه مدت فراموشی، کوتاه است و مسئله باقی می‌ماند؛ بنابراین در افرادی که حتی تیپ شخصیتی درون گرا دارند، مانند افراد ساکت و آرام ممکن است این گرایش پیدا شود. این گروه برخلاف ظاهر آرامشان، درونشان غوغاست و برای آرامش پیداکردن به‌سمت مصرف مواد می‌روند.

مسائل جنسی

ناگفته نماند که مسائل جنسی نیز در گرایش افراد به مصرف مواد مخدر مؤثر است. عده‌ای برای تسکین درد‌های جسمی، این‌گونه مصرف می‌کنند و عده‌ای برای اینکه بتوانند در کارشان درآمدزایی داشته باشند و ساعت‌های زیادی سر کار بمانند، با توجیه به‌دست‌آوردن انرژی، مواد مصرف می‌کنند؛ ولی ما می‌دانیم که این انرژی کاذب و موقتی است و در آینده زمین‌گیر می‌شوند.

دردسترس بودن

دردسترس‌بودن مواد مخدر نیز عامل مهمی در مصرف آن است. متأسفانه از یک محدوده‌ای به‌بعد در مشهد، فروش ناس و حتی متادون و ترامادول در عطاری‌های مختلف رایج است. به‌طور کلی آموزش مهارت‌های زندگی راهکار درستی برای دوری از گرایش‌های غلط است. مردم باید مهارت‌های ده‌گانه زندگی را آموزش ببینند.