رمضان؛ فرصتی برای تمرین مهارت خویشتن‌داری

روزه‌داری با تغییر عادت‌ها، نوع دیگری از زیستن را به‌همراه دارد؛ برای نمونه مراقبت در اعمال و دوری از گناه، مبارزه با نفس و همچنین بخش مهمی از حال خوبی که در هنگام افطار تجربه می‌کنیم، مرتبط با همین موضوع است که در آن به خود می‌بالیم و حسی آکنده از سپاس، اعتمادبه‌نفس و حرکت به سمت کمال را داریم؛ ازاین‌رو ماه مبارک رمضان، تمرین مهمی است برای مهارتی به‌نام خویشتن‌داری. مهارتی که از آن یاد کردیم، هسته اولیه اعتمادبه‌نفس و درواقع فضیلتی است که به ما یاد می‌دهد چگونه رفتارهایمان را تنظیم و خود را با واقعیت‌های زندگی منطبق کنیم.

مکانیسمی درونی که سبب می‌شود هر فکر زیان‌آوری را به عمل تبدیل نکنیم، کنترل بیشتری بر رفتارهایمان داشته باشیم، خود را با محیط و واقعیت تطبیق دهیم، ارضای خواسته‌های خود را به تعویق بیندازیم، انعطاف‌پذیری، همدلی بیشتری و رفتار‌های عجولانه کمتری از خود نشان بدهیم. میزان خویشتن‌داری در افراد متفاوت است. برخی بهتر از دیگران می‌توانند زندگی خود را اداره و به تعهداتشان عمل کنند، رازدار باشند و صبوری پیشه کنند. برخی هم در این زمینه توانایی کمتری دارند. اما خوبی ماجرا اینجاست که مهارت خویشتن‌داری یادگرفتنی است و ماه‌مبارک رمضان هم فرصت خوبی برای یادگیری و تمرین این مهارت است.

چند راهکار برای افزایش خویشتن‌داری

• یکی از ویژگی‌های افراد خویشتن‌دار این است که سعی می‌کنند کاری انجام ندهند که دیگران اذیت شوند؛ بنابراین وقتی از آن‌ها خطایی سر می‌زند، خیلی سریع درصدد برطرف‌کردنش برمی‌آیند، پس اشتباه‌های خود را بپذیرید و آن‌ها را جبران کنید.
• از ضعف‌های خود آگاه شوید برای برطرف‌کردن آن‌ها تلاش کنید.
• نخستین گام برای افزایش خویشتن‌داری ترک عادت‌های کوچک است. سعی کنید یکی از عادت‌های بدتان را انتخاب و روی آن کار کنید، مانند ترک مصرف زیاد چای یا سیگار.
• برای خود هدفی دشوار، اما دسترس‌پذیر پیدا کنید و برای دستیابی به آن هم زمان در نظر بگیرید، مانند کاهش وزن یا خواندن تعدادی کتاب.
• سعی کنید طوری برنامه‌ریزی کنید که هیچ‌کاری به تعویق نیفتد.