دستگیری ۵ متخلف انتشار اخبار مرتبط با اقدام تروریستی رژیم صهیونیستی در یزد هشدار پلیس فتا: به تماس تلفن‌های خارجی پاسخ ندهید آگهی فروش F-۳۵ اسراییلی در سایت دیوار قطار فوق العاده مشهد-تهران برقرار شد (۲۳ خرداد ۱۴۰۴) چطور به سوالات کودکان درباره جنگ و درگیری پاسخ دهیم؟ درب خوابگاه‌های دانشگاه تهران تا اطلاع ثانویه باز می‌ماند دانشگاه شهید بهشتی: امتحانات نیمسال دوم با یک هفته تاخیر برگزار می‌شود اطلاعیه وزارت علوم و وزارت بهداشت درباره نحوه فعالیت دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی دقایقی قبل صدای چند انفجار در شهر کرمانشاه شنیده شد دانشگاه شهید بهشتی: به‌زودی قدرت هسته‌ای ایران را به نمایش خواهیم گذاشت آمار غیررسمی شهدای حمله تروریستی اسرائیل به ایران پیش‌بینی هواشناسی مشهد و خراسان رضوی امروز (جمعه، ۲۳ خرداد ۱۴۰۴) | تداوم روند افزایش دما تا اواسط هفته آینده وزارت آموزش و پرورش: امتحانات باقی‌مانده خرداد ماه طبق روال برگزار می‌شود رئیس اورژانس کشور: نیازی به حضور مردم در پایگاه‌های انتقال خون نیست لغو پرواز‌های بازگشت حجاج تا اطلاع ثانوی ستاد بحران وزارت بهداشت به ریاست وزیر بهداشت تشکیل شد (۲۳ خرداد ۱۴۰۴) آماده‌باش عملیاتی تمامی نیروهای هلال احمر در سطح کشور در پی حمله اسرائیل به ایران جزئیات حادثه آتش‌سوزی خارک اعلام شد (۲۲ خرداد ۱۴۰۴) اتفاق معجزه آسا | یک مسافر از هواپیمای سقوط کرده هند نجات یافت جان باختن یک نفر در آتش‌سوزی پتروشیمی خارک | آتش مهار شد افزایش رشته‌های مجاز برای آزمون استخدامی آموزش‌وپرورش جشن عید غدیر خم ویژه مددجویان کمیته امداد با حضور استاندار خراسان رضوی برگزار شد (۲۲ خرداد ۱۴۰۴) مودی: فاجعه احمدآباد ما را متحیر و غمگین کرده است | همه سرنشینان جان باختند + فیلم ماساژ برای همه کمردرد‌ها خوب نیست ترامپ خروج پرسنل آمریکایی از منطقه غرب آسیا را تأیید کرد ۷۵ درصد قربانیان دود سیگار، زنان و کودکان بی‌گناه هستند سقوط یک هواپیمای مسافربری با ۱۳۳ مسافر در شهر احمدآباد هند + فیلم لحظه سقوط
سرخط خبرها

کتیبه «نادری» کلات خراسان رضوی در فهرست آثار ملّی ایران ثبت شد (۱۳ آذر ۱۴۰۲)

  • کد خبر: ۱۹۸۲۴۶
  • ۱۳ آذر ۱۴۰۲ - ۱۱:۳۴
کتیبه «نادری» کلات خراسان رضوی در فهرست آثار ملّی ایران ثبت شد (۱۳ آذر ۱۴۰۲)
رئیس اداره ثبت و حریم آثار تاریخی اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی گفت: کتیبه «نادری» شهر کلات نادر این استان به شماره ۳۳۹۷۳ در فهرست آثار ملّی ایران ثبت شد.
مریم  احمدی
خبرنگار مریم احمدی

به گزارش شهرآرانیوز، محمود طغرایی افزود: کتیبه نادری، سنگ‌نوشته‌ای باستانی به زبان ترکی‌خراسانی است که در مدخل ورودی اصلی قدیم شهر کلات نادر معروف به دربند «ارغونشاه» در فاصله ۱۰۰ متری برج ارغونشاه در ارتفاع ۱۵ متری از کف رودخانه ژرف‌رود، حجاری شده است.

وی ادامه داد: این کتیبه به دستور نادرشاه افشار در تاریخ ۱۱۵۵ هجری، در ۲۴ بیت و به خط نستعلیق نگاشته شده است تا رهگذران بتوانند از فاصله دور آن را ببینند.

رئیس اداره ثبت و حریم آثار تاریخی اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی بیان کرد: بدین منظور ابتدا چارچوبی از «اسلیمی» را تراشیده‌اند و ختایی‌های (طرح به شکل گل) یکسان متشکل از گل‌های پنج‌پَر تمام کتیبه را احاطه کرده است، سپس در میان این چارچوب، قاب‌بندی محرابی شکل را حجاری و متن کتیبه را در آن نگاشته‌اند.

وی افزود: فضای میان طاق محراب (سرلوحه) و قاب پیرامون را با اسلیمی‌های دهان اژدری پر کرده و پیرامون قاب محرابی را نیز با گل‌های لاله شاه عباسی زینت داده‌اند.

موسوی گفت: به نظر می‌رسد پس از کنده‌کاری کتیبه می‌خواسته‌اند در پایین آن چیز دیگری نیز به این کتیبه بیفزایند که هرگز کامل نشده است و تنها سطح صخره را صاف کرده‌اند.

رئیس اداره ثبت و حریم آثار تاریخی اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی بیان کرد: این کتیبه با عبارت "و هو الأعلی/ بسم الله الرحمن الرحیم" آغاز می‌شود و عبارات قصیده در چهار ردیف عرضی و ۱۲ ردیف طولی تنظیم شده‌اند.

وی ادامه داد: موضوع این کتیبه، مشتمل بر شعری از گلبن افشار، از شاعران گمنام دربار نادر است که به مدح و ثنای خداوندگار و پیامبر اسلام(ص) و نادرشاه می‌پردازد.

موسوی اظهار کرد: بیت نخست این قصیده به زبان فارسی است و مابقی آن به زبان تُرکی خراسانی است. باید توجه داشت که امروزه برخی از کلمات کتیبه محو شده است.

متن کتیبه به این شرح است:

و هو الأعلی بسم الله الرحمن الرحیم

ابتدا حمد خدای احد و فرد و قدیم

قادر لَمیَزَل و عالم دانا و حکیم

او کی بو کون و مکانی یارادوب قدرتدن

او کی بو بحر و بری خلق ایدوب شوکتدن

ایکی عالمده اودور بنده لره یاور و یار

حکمتدن نور بنده لره هر آثار

خلق عالمی هامی محتاج دور او درگاهه

او رورب نور و ضیا کوکب و مهر ماهه

حمد حق دن سوره الدی قلم نورافشان

به ثنا گستری ختم رسل فخر جهان

بنبهاشم او احمد و محمود صفات

کیم خدان اوله دایم که سلام و صلوات

آل اصحا بنه هم رحمت بسیار اوله

اله حق یاوری هر کیم اولاره یار اوله

حمد حق نعت نبی دن سوده با صدق زبان

فرض دور بنده لره مدح شهنشاه جهان

او شهنشاه فلک مرتبه چرخ سریر

شاه نادر که آدی تک او نا یوق مثل و نظیر

دیمک اولماز بو شهنشاه که اولا پیغمبر

یا مقرب ملکی دور اولوب از نوع بشر

لیک، چون قدرت حق ظاهر ایووب بیش از بیش

نظر حق اونا هر کیمه دیمه حق دیمیش

نسبت ایله شرف و فخر اوجاق تیمور

حسب ایله به جهان شاه شهان دور مشهور

مصطفی خلقت و عیسی دم و یوسف طلعت

بوعلی دانش و حاتم کف و لقمان حکمت

قابلیت له اونا وردی خداوند کریم

تاج و تخت شهی و عدل و کرم خلق عظیم

هر شرافت که دیم شاه شهان دور کامل

مرحمتدن اونون الطاف خدا دور شامل

اعتقادی بیویور او شه پاکیزه نهاد

باقلیمیش صدق خداوند ایدر بو بیله یاد

ایله گرمز بیله اقبال به فضل و تدبیر

اوله بیلمز بیله اقبال به فضل و تدبیر

سن ویروب سن اونا بو سلطنت و تخت و سپاه

سن ویروب سن اونا تاج و کمر و فر و کلاه

دولتیم حافظی سنسن سنه دیر اومیدیم

من سنه با غلامیشام صدق بودور تاییدیم

دولتیم منکرینی سن ایله دین خوار و ذلیل

دشمنیم کورلوقینه یاور اول‌ای رب جلیل.

چون که صدقی بیله دور حقنه از روی یقین

بو سبب دن اونا الطاف خدا اولدی معین

النی دوتدی خداوند جهان قدرت دن

کامیاب ایتدی اونی معدلت و شوکتدن

بخت و اقبال ایله هیچ کیم بیله اولمز باقی

گون کیمی دولتینه عالم روشن طاقی

شاخ گل نشو نما بولسه نم فیضدن

که بو اشعار اولوب مدح سرا گلبندن

رئیس اداره ثبت و حریم آثار تاریخی اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی بیان کرد: این اثر بسیار ارزشمند به عنوان یک سند تاریخی فوق العاده از نظر شناخت تاریخ فرهنگی خطه کلات نادری قابل توجه است.

موسوی افزود: همچنین اشعار موجود در آن بخش مهمی از ادبیات ترکی خراسانی در قلمرو ایران دوره افشاری را نیز نشان می‌دهد و از منظر تاریخ هنر نگارش خط و خوشنویسی و به‌کارگیری هنر طراحی نقوش اسلیمی نیز از اهمیت زیادی برخوردار است.

هم‌اکنون خراسان رضوی بیش از ۲ هزارو ۷۰۰ اثر تاریخی ثبت شده در فهرست آثار ملّی دارد.

 

گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->