ابوطالب مظفری: زبان فارسی در افغانستان زبان یک قوم خاص نیست

به گزارش شهرآرانیوز، سید ابوطالب مظفری، مسئول مؤسسه فرهنگی دُرّ دَری در نشست «چالش‌های زبان فارسی در افغانستان» و نشست خبری اولین مسابقه بین‌المللی ادبی فرهنگی «پارسی وطن است» که به صورت مشترک از طرف بنیاد فرهنگی احمدشاه مسعود و دفتر فرهنگی در دری برگزار می‌شود که صبح امروز در دفتر بنیاد شهید مسعود در مشهد برگزار شد، اظهارداشت: ما در روزگاری به سر می‌بریم که یک سری آفت‌هایی را گذشته از اینکه متوجه احزاب و اقوام در افغانستان کرده این آفت‌ها را متوجه ثروت ملّی یک جامعه نیز کرده است مثلاً امری مانند زبان، یک ثروت ملّی در افغانستان است. زبان فارسی مربوط به یک قوم در افغانستان نیست. برخی از مردم و سیاست‌مداران ما که قدرت در دست آن‌هاست، زبان فارسی را به مثابه یک امر کاملاً قومی تنزل داده‌اند. یعنی می‌گویند که این زبان یک زبان قومی است. به نظر من این یک مغالطه است، زبان فارسی زبان قومی نیست.

او در ادامه گفت: زبان فارسی زبانی است که چند ارزش دارد. زبان فارسی اولاً یک زبان دینی است و زبان دوم جهان اسلام است، پس یک زبان مذهبی است. وقتی کسانی که داعیه مذهبی دارند در برابر این زبان مقاومت می‌کنند، به یک معنا دارد با تفکر و ارزش‌های اسلامی مقابله می‌کند، چون شما در هیچ زبانی به اندازه زبان فارسی نمی‌توانید، ارزش‌های مذهبی را پیدا کنید.

زبان فارسی زبان ارتباطی بین اقوام در افغانستان است

مظفری افزود: ویژگی دوم زبان فارسی این است که زبان ارتباطی بین اقوام است. این زبان یک قوم خاص نیست، شما می‌دانید که همه اقوام افغانستان با زبان فارسی با یکدیگر گفت‌وگو می‌کنند و ویژگی سوم این است که این زبان یک ثروت ملّی است و ما نباید این ثروت ملّی را به بهانه‌های واهی از دست بدهیم. این زبان زبان فرهنگ بشری است. از دست رفتن زبان فارسی در یک نقطه به معنای این است که ما به فرهنگ بشری هم آسیب می‌زنیم و از بین بردن زبان فارسی به معنای این است که ما شاهنامه و مثنوی که آثاری جهانی هستند را از دست داده‌ایم؛ بنابراین ما در زمانه‌ای قرار داریم که چنین سوءبرداشتی حاکم است و دارد این زبان را به دلایل غیرواقع بینانه‌ای تحریف می‌کند.

این شاعر و پژوهشگر افغانستانی خاطرنشان کرد: به دلیل اینکه با هجوم به یک ارزش عمومی طرف هستیم نهاد‌های فرهنگی ما وظیفه دارند که همه جانبه به دفاع برخیزند؛ هم نهاد‌های خود افغانستانی‌ها و هم نهاد‌هایی که در جمهوری اسلامی ایران و تاجیکستان هستند. ما باید به عنوان یک میراث مشترک از زبان فارسی دفاع کنیم. به همین خاطر مؤسسه فرهنگی دُرّ دَری و بنیاد شهید مسعود تلاش می‌کند که این امر مغفول نماند.

مظفری خاطرنشان کرد: ما یک دورانی در تاریخ گلایه می‌کردیم که با اهمال‌کاری برخی سردمداران زبان فارسی در برخی کشور‌ها از بین رفت. همین مشکل امروز هم وجود دارد و اگر ما فراموش کنیم، ممکن است این دایره روزبه‌روز تنگ‌تر بشود.

ایران تاکنون در حوزه زبان اقدام قابل توجهی انجام نداده است

مسئول مؤسسه فرهنگی دُرّ دَری در ادامه به وظیفه ایران در این‌باره اشاره کرد و افزود: متأسفانه جمهوری اسلامی تاکنون در حوزه زبان اقدام قابل توجهی انجام نداده است. زبان را نباید به مثابه امری کاملاً سیاسی فروکاست. وقتی ما یک مسئله را سیاسی می‌کنیم آن وقت تابع امر سیاست شده و فراموش می‌شود. ایران همان‌طور که در راستای منافع ملّی خود در رابطه با آب و بسیاری از مسائل دیگر با افغانستان وارد گفت‌وگو می‌شود، در رابطه با زبان فارسی هم می‌تواند گفت‌وگو کند.

او تصریح کرد: نباید این تصور ایجاد شود که زبان فارسی امر داخلی کشور افغانستان است و دخالت در امر داخلی یک کشور ربطی به کشور همسایه ندارد. ما نباید وارد این قضیه شویم. ایران می‌تواند بگوید که این میراث مشترک منطقه‌ای و تمدنی است و این میراث را بخشی از یک کشور حق ندارد مصادره کند. نوروز امروز ثبت جهانی شده و وارد حوزه عمومی شده است، زبان فارسی هم میلیون‌ها گوینده و مخاطب دارد و مربوط به جهان است. ما باید با مخالفان این زبان از این زاویه وارد گفت‌وگو شویم که شما حق ندارید میراث‌های جهانی و بشری را مورد هجمه قرار دهید و این یعنی در افتادن با جهان.

مظفری خاطرنشان کرد: من فکر می‌کنم که کوتاهی در این قسمت زیاد بوده و جدی تلقی نشده است. این یک معضل جدی است، افرادی که از داخل افغانستان می‌آیند این را به شما می‌گویند، اگر شما در افغانستان زبان پشتو بلد نباشی کار اداری معمولی‌تان راه نمی‌افتد. به نظر من وظیفه رسانه‌ها این است که این موضوع را گوشزد کنند که این خطر جدی است و اهمال کاری در این رابطه جفا به یک میراث مشترک جهانی است.

در ادامه حتما بخوانید رئیس بنیاد شهید مسعود: در افغانستان فاجعه‌ای در عرصه زبان فارسی جریان دارد