توقیف نفتکش انگلیسی واکنشهای مختلف داخلی و بینالمللی را در پی داشته است. شامگاه جمعه بود که روابط عمومی نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در اطلاعیهای اعلام کرد: عصر جمعه یک فروند نفتکش انگلیسی با نام STENA IMPERO هنگام عبور از تنگه هرمز به علت رعایت نکردن قوانین و مقررات بینالمللی دریایی بنا به درخواست سازمان بنادر و دریانوردی استان هرمزگان، توسط یگان شناوری منطقه یکم نیروی دریایی سپاه توقیف شد. در ادامه این اطلاعیه آمده بود: نفتکش مذکور پس از توقیف به ساحل هدایت و برای سیر مراحل قانونی و بررسیهای لازم تحویل سازمان بنادر و دریانوردی شد. یک مقام مطلع نیز در این باره توضیح داده بود: کشتی نفتکش انگلیسی با رعایت نکردن اصل عبور بیضرر از تنگه هرمز، امنیت تردد کشتیرانی را در این منطقه به خطر انداخت. این نفتکش بر خلاف قوانین بینالمللی از مسیر خروجی وارد تنگه هرمز شد و با خاموش کردن سامانه AIS کشتی که اقدامی خطرناک محسوب میشود به هیچیک از اخطارهای ارائهشده توجه نکرد. این مقام مطلع خاطرنشان کرد: علاوه بر موارد ذکرشده، این کشتی با وارد کردن پسماند نفت موجود در مخازن خود موجب ایجاد آلودگی شدید و لطمه زدن به محیط زیست خلیج فارس به عنوان یک دریای بسته شده است.این اقدام در حالی انجام شد که 3 هفته قبل نیروی دریایی انگلیس یک کشتی نفتکش را که حامل نفت ایران بود به این بهانه که مقصدش سوریه است در آبهای جبلالطارق توقیف کرده بود.
وزیر امور خارجه انگلیس پس از توقیف یک نفتکش این کشور از سوی ایران، با انتشار پیامی در حساب کاربری خود در توییتر گفت ایران با توقیف نفتکش انگلیسی مسیری خطرناک را در پیش گرفته است. جرمی هانت نوشت: «اقدام روز جمعه در خلیج (فارس) شامل نشانههایی نگرانکننده مبنی بر این است که پس از توقیف قانونی نفتکش (گریس1) حامل نفت ایران به مقصد سوریه، احتمالا تهران مسیری خطرناک و غیرقانونی و رفتاری بیثباتکننده در پیش گرفته است. همانطور که دیروز گفتم، واکنش ما بهدقت بررسی خواهد شد اما محکم خواهد بود. ما در تلاشیم راهی برای حل مسئله توقیف نفتکش گریس1 بیابیم اما ایمنی کشتیرانی خود را تضمین خواهیم کرد.»
به دنبال این موضوع هم لندن به کشتیهای خود هشدار داد فعلا از عبور از تنگه هرمز خودداری کنند. وزارت امورخارجه انگلیس هم روز گذشته اعلام کرد کاردار سفارت جمهوری اسلامی ایران در لندن را به دلیل توقیف نفتکش این کشور در تنگه هرمز به دست نیروهای ایرانی احضار کرده است.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، نسبت به اتفاقات اخیر در تنگه هرمز ابراز نگرانی کرد. وی با تأکید بر ضرورت احترام به حقوق کشتیرانی، همه طرفها را به خویشتنداری و در پیش نگرفتن اقدامات تنشزا تشویق کرد.
محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه کشورمان، در پیامی توییتری با اشاره به توقیف نفتکش انگلیس نوشت: برخلاف دزدی دریایی در تنگه جبلالطارق، اقدام ما در خلیج فارس اجرای قوانین بینالمللی کشتیرانی دریایی است. همانطور که در نیویورک گفتم، این ایران است که امنیت تنگه هرمز و خلیج فارس را تأمین میکند. انگلیس باید شریک [جرم] بودن در تروریسم اقتصادی آمریکا را متوقف کند.
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نیز تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران ناظر و مجری مقررات بینالمللی در حوزه تنگه هرمز و خلیج فارس است. بر این اساس، کشتیهایی که مقررات بینالمللی دریایی و خلیج فارس را رعایت نکنند قابل پیگرد محسوب میشوند. بنابراین نفتکش انگلیسی به علت رعایت نکردن قوانین و مقررات بینالمللی دریایی و بر اساس وظایف کشورمان توقیف شده است. سید حسین نقوی حسینی درباره موضعگیری وزیر امور خارجه انگلیس در قبال این موضوع هم اظهار کرد: اگر قرار باشد دست از پا خطا کنند، دندانشکن پاسخ خواهیم داد و مشکلی در این زمینه وجود ندارد. در واقع، باید در نظر داشته باشند این اقدام بر اساس قانون انجام شده است.
برخی از چهرههای ملی نیز در اظهارات خود، این اقدام کشورمان را به نوعی پاسخ به اقدام 3 هفته قبل انگلیسیها تلقی کردند. محسن هاشمی رفسنجانی، رئیس شورای شهر تهران، در حاشیه مراسمی با اشاره به این اقدام گفت: باید به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی دست مریزاد بگوییم که با یک حرکت قانونی، این دزدی دریایی انگلیسیها را پاسخ داد، پاسخی قانونی که همه دنیا بدانند نباید با ایران برخوردهای غیرقانونی داشته باشند.
محمدعلی ابطحی، فعال سیاسی و فرهنگی، هم به این موضوع اینگونه واکنش نشان داد: ایرانیها قوم مغرور و پرتاریخی هستند. شاید چیزی نمیگفتند اما این 3 هفتهای که کشتی ایرانی در جبلالطارق توقیف بود، مثل بچههای یتیم شده بودند. از دیشب (جمعه) که سپاه پاسداران اعلام کرده یک کشتی انگلیسی را توقیف کرده است، ته دل هر ایرانی خوشحال شد، حتی آنها که به روی خود نمیآورند. در طول تاریخ چندهزارساله ایران، همیشه ماندگارترین ایامش روزهایی است که غرورش بازسازی میشود. امروز یکی از آن روزهاست.