راهکار‌هایی برای بهره‌مندی هر چه بهتر از ماه مبارک رمضان
مسلم است که برای ورود به چنین ضیافت مهمی، نمی‌توانیم با آموزه‌های خود پیش برویم و لازم است از اولیای خدا که به کلام وحی متصل هستند، یاری بجوییم.
حمیده ذاکری | شهرآرانیوز؛ حتی بی‌خیال‌ترین آدم‌ها هم وقتی بناست به میهمانی یا بر سر قرار مهمی بروند، دست‌وپایشان را گم می‌کنند و اضطراب اینکه چطور آماده شوم، به تلاش می‌اندازدشان؛ مگر اینکه انسان از اهمیت جایی که می‌رود و ضیافتی که دعوت است، بی‌خبر باشد که بدون آمادگی و حساب‌وکتاب، دل به دریا بزند و وارد میهمانی شود.
حالا حکایت ماه میهمانی خدا، رمضان، است؛ ضیافتی که صاحب و برگزار‌کننده اصلی‌اش، پروردگار عالمیان است و به همین دلیل، بزرگ‌تر و مهم‌تر از آن در تقویم خدا وجود ندارد. در این ماه نه‌تن‌ها به ما برکات دنیایی و اجر و ثواب اخروی، وعده داده شده است که در شبی از مهم‌ترین شب‌هایش، بناست تقدیر و سرنوشتمان نیز رقم بخورد؛ به همین دلیل هرطور حساب کنی، حتی اگر چندان دنبال جمع‌آوری خیر و ثواب نباشی، نمی‌توانی بی‌خیال قدر و سرنوشتت شوی.
«مسمعی» و «معاویه»، پسر عمار، هردو از امام‌صادق (ع) شنیدهاند که فرزندشان را در آستانه رسیدن ماه رمضان، سفارش می‌کردند و وقتی که ماه رمضان داخل می‌شد، می‌فرمودند: «خودتان را در این ماه آماده و تلاش کنید؛ برای اینکه روزیها در این ماه تقسیم می‌شود، مرگها در این ماه رقم می‌خورد. در این ماه نام کسانی که به سوی خدا کوچ می‌کنند، نوشته می‌شود و در آن، شبی است که عمل در آن، برتر از عمل در هزار ماه است». پس بهتر است آداب ورود به این ماه پربرکت را بدانیم تا از آن نهایت استفاده را ببریم.
ماه رمضان در پیش است
مسلم است که برای ورود به چنین ضیافت مهمی، نمی‌توانیم با آموزه‌های خود پیش برویم و لازم است از اولیای خدا که به کلام وحی متصل هستند، یاری بجوییم. یکی از دستورالعمل‌ها و آداب مهم برای ورود به ماه رمضان را رسول خدا (ص) دراختیار ما گذاشته‌اند. این دستورالعمل ازآنجاکه در آخرین جمعه ماه شعبان وارد شده، به «خطبه شعبانیه» معروف است. این خطبه را امام‌رضا (ع) با سلسله‌سندی که از طریق امامان قبلی به امام‌علی (ع) می‌رسد، نقل کرده‌اند. تعبیر معروف «رمضان؛ ماه میهمانی خدا» و «خواب روزه‌دار عبادت است» از مضامین این خطبه گرفته شده است.
در فراز‌های ابتدایی خطبه، رسول خدا (ص) درباره فرارسیدن ماه رمضان به مردم بشارت می‌دهند و تأکید می‌کنند که برای ورود به میهمانی خدا لازم است تدارک ببینیم و آماده شویم و چنین می‌گویند: «ای مردم! به‌درستی که ماه خدا با برکت و رحمت و آمرزش به شما رو کرده است؛ ماهی که نزد خدا بهترین ماه‌ها، روزهایش بهترین روزها، شب‌هایش بهترین شب‌ها و ساعاتش، بهترین ساعات است؛ ماهی که در آن به ضیافت خدا خوانده و از اهل کرامت خدا قرار داده شده‌اید.
نفس‌های شما در آن، ثواب تسبیح دارد و خواب شما در آن، عبادت و عمل شما در آن، مقبول و دعای شما در آن مستجاب است، پس با نیت‌های راست و دل‌های پاک، از خدا درخواست کنید که شما را برای روزه و تلاوت قرآن، توفیق دهد».
بارمان را از گناهان سبک کنیم
در فراز‌های بعدی این روایت، رسول خدا (ص) برای آمادگی ورود به ماه مبارک رمضان، توصیه‌هایی می‌کنند که اولین و مهم‌ترین آن‌ها، توبه و پاکیزگی از گناه است. ایشان در این‌باره می‌گویند: «ای مردم! روان‌ها و نفس‌های شما در گرو اعمال شماست، پس با استغفار و توبه، رهایشان کنید و پشت‌های شما از گناهانتان سنگین است، پس به طول دادن سجود، آن را سبک سازید».
در روایتی دیگر، امام‌رضا (ع) درباره اهمیت توبه از گناهان، پیش از ورود به ماه رمضان، به دوست خود اباصلت فرمودند: «زیاد دعا و استغفار کن و قرآن بخوان. از گناهانت توبه کن تا درحالی ماه خدا به تو رو آورد که خود را خالص کرده باشی و امانتی بر گردنت نباشد؛ مگر آنکه ادا کرده باشی. در قلبت از هیچ مؤمنی، کینه و عداوتی نباشد و خود را از گناهی که مرتکب شده‌ای، جدا ساز. تقوای الهی پیشه کن و بر خدا در پنهان و آشکارت توکل نما که: «و من یتوکل علی‌ا... فهو حسبه». زیاد در باقی‌مانده ماه شعبان بگو: "خدایا! اگر مرا تاکنون نیامرزیدهای، در باقی‌مانده آن بیامرز"؛ چون خداوند (به حرمت ماه رمضان) ما را از آتش نجات می‌دهد».
اموال و دارایی‌مان را پاک کنیم
پاک‌سازی برای ورود به ماه رمضان، تنها شامل توبه و استغفار از گناهان نیست، بلکه لازم است مال و دارایی‌مان را نیز پاک و مطهر کنیم؛ زیرا نمی‌شود با خوراکی که از مال شبهه‌دار تهیه شده است، روزه گرفت و امید پذیرش آن را داشت. روزی پیامبر خدا (ص) به یارانشان فرمودند: «روز قیامت گروهی می‌آیند، درحالی‌که حسناتشان همچون کوه‌هاست. خداوند هیچ‌کدام را نمی‌پذیرد. سپس فرمان می‌رسد که آنان را به‌خاطر نداشتن حسنات به آتش بیفکنند».
سلمان پرسید: «ای پیامبر خدا! آنان چه افرادی هستند؟». حضرت فرمودند: «آنان، کسانی هستند که روزه گرفته‌اند، نماز خوانده و شب‌زنده‌داری کرده‌اند، لیکن هرگاه حرامی بر آنان عرضه می‌شده، بر آن می‌شتافته‌اند. (در خوردن و آشامیدن، حلال و حرام را رعایت نمی‌کردند).» همچنین در روایتی از پیامبر گرامی اسلام آمده است: «عبادت همراه با حرام‌خواری، مثل بنا ساختن بر شنزار است».
حق دیگران را بپردازیم
همان‌طور که پیش‌تر گفتیم، امام‌رضا (ع) در توصیه‌هایشان به اباصلت، بر اهمیتِ ادای امانت و پرداخت دین تأکید کرده‌اند تا خالص و پاک وارد ماه رمضان شویم، پس واجب است اگر دینی برگردن داریم یا قرض ادانشده‌ای داریم، به فکر پرداخت آن باشیم و همچنین بر این اساس، بهتر است پیش از ورود به ماه رمضان، ابتدا خمس و زکات دارایی‌هایمان را محاسبه کنیم و پس از پاک‌سازی پولمان که آسان‌ترین قسمت آمادگی برای ماه رمضان است، به‌دنبال جبران حقی باشیم که برگردن دیگران داریم.
ببخشیم تا بخشیده شویم
یکی از پیش‌نیاز‌های ورود به ماه مبارک رمضان، داشتن روح و روانی آرام و قلبی خالی از بغض و کینه است، از همین‌رو ائمه اطهار (ع) درباره بخشش و عفو در ماه مبارک، توصیه‌های بی‌شماری کرده‌اند. پیامبر اکرم (ص) درباره این شرط در فراز دیگری از خطبه شعبانیه چنین می‌فرمایند: «پس با نیت‌های راست و دل‌های پاک، از خدا درخواست کنید که شما را برای روزه و تلاوت قرآن، توفیق دهد».
یعنی باید قلب که محل نیت انسان است، از کینهها و رذایل اخلاقی پاک باشد. باتوجه‌به این امر، بهتر است قبل از ورود به این ماه بزرگ، اگر از دیگری کینه‌ای به دل داریم یا فردی در حقمان ظلم و بدی کرده است، او را ببخشیم و خود را آماده میهمانی خداوند کنیم.
در پایان
برپایه سفارش امام علی‌بن‌موسی‌الرضا (ع)، بهتر است برای اینکه خود را برای ماه مبارک رمضان آماده کنیم، در این روز‌های باقی‌مانده بسیار صلوات بفرستیم و استغفار کنیم و ذکر خداوند را بگوییم و قرآن بخوانیم و با امید به بخشش الهی، وارد ماه مبارک رمضان شویم.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
