مکتب امام‌ رضا (ع) وحدت ملی و همگرایی بین‌المللی

از این مرحله هم به فراگیر شدن حداکثری «حق بانی» برسد و بلکه بالاتر، مردم نسبت‌به هم در دایره «مواسات» عمل کنند. امام‌رضا (ع) می‌فرمایند: «هرکه اندوه و مشکلى را از مؤمنى برطرف کند، خداوند در روز قیامت، اندوه را از قلبش برطرف سازد». این کلام، همه آحاد ملت را در همه اعصار، مخاطب قرارمی‌دهد تا نگاه گرم و دست گره‌گشا داشته باشند.

وحدت، این راهبرد متعالی در میان ملت، از راهی چنین به‌وجود می‌آید و به کمال می‌رسد. مؤلفه «قلوبهم» که اصطلاحی فقهی‌نظامی است، فقط کارکرد پیشینی ندارد، امروز هم راهبردی راه‌گشاست؛ هم در ساحت اقتصادی‌بین‌المللی و هم در ساحت فرهنگی‌عاطفی‌ملی. گروه‌های دوستی با جمهوری اسلامی که علقه دینی‌عاطفی هم دارند، در این هندسه قابل طرح و بازخوانی هستند.

کارکرد آن در دفاع از منافع ایران هم نمایان است. من از به‌کار بردن واژه بیگانه‌ساخته «نیرو‌های نیابتی» احتراز می‌کنم و این گروه‌ها را جان‌یافته به حکمت اندیشه رضوی می‌دانم که می‌فرمایند: «بعد از انجام واجبات، کارى بهتر از ایجاد خوشحالى براى مؤمن، نزد خداوند بزرگ نیست». ما با دیدن و دست‌گیری و تکریم هم‌اندیشان خود در دیگر کشور‌ها، دست خویش را برای برداشتن موانع از راه دور توانا کرده‌ایم.

همچنین می‌توانیم با این دست‌های بلند، سر راه دشمن که قصد ما کرده است، مانع بگذاریم. برنامه‌ای از این دست هم در کلام امام‌رضا (ع)، چنین تبیین می‌شود: «إن الإمامه زمام الدین و نظام المسلمین و صلاح الدنیا و عز المؤمنین، ان الإمامه أس الإسلام النامی و فرعه السامی: امامت، زمام دین و مایه نظام و تشکیلات مسلمانان و صلاح دنیا و عزت مؤمنان است. رهبری، پایه بالنده اسلام و شاخه بلند آن است». در نظام‌سازی‌هایی چنین است که می‌توان در برابر «نظم نوین باطل» که مستکبران عالم به‌دنبال آن هستند، ایستاد.

کورتاژ کردن «خاورمیانه جدید» هم نتیجه همین دست‌های بلند بود؛ دست‌هایی که اگر چه دورند، دربرابر هم همان نقشی را دارند که پیامبر اکرم (ص) می‌فرمایند: «ألمؤمن للمؤمن کالبنیان المرصوص یشد بعضه بعضا: مؤمن نسبت به مؤمن، مانند بنای استواری است که اجزای آن، یکدیگر را استحکام می‌بخشند». این، هم تصویری است که باید در کشور به واقعیت تبدیل شود و هم به‌دنبال تحقق آن در جهان اسلام باشیم. ملت منسجم است که می‌تواند محور فعال تشکیل امت را فراهم کند.

 برای این هدف هم باید به این کلام امام‌علی (ع) توجه کرد که فرمودند: «صلاح ذات البین أفضل من عامه الصلاه و الصیام: اصلاح اختلاف‌ها، از تمامی نماز‌ها و روزه‌ها برتر است.». توسعه صلاح در کشور و تقویت بنیه همدلی و همراهی، ظرفیت برای رفع اختلاف و همگرایی بین‌المللی را هم فراهم می‌کند.

اینجاست که می‌توانیم به تحقق میدانی کلام نبوی امید بندیم که می‌فرمایند: «ألمؤمنون إخوة تتکافؤ دماؤهم و هم ید علی من سواهم؛ مؤمنان با هم برادرند و خونشان برابر است و در برابر دشمن، متحد و یکپارچه‌اند». باری، دوستی با مردم نیمی از عقل است. عاقلان مؤمن، دایره دوستی‌ها را به گستره‌ای از توانمندی‌های هم‌افزاشده تبدیل می‌کنند. راز و راه موفقیت اینجاست؛ در وحدت ملی و همگرایی بین‌المللی.