به گزارش شهرآرانیوز، با گذشت بیش از دو هفته از ماجرای سیلاب و حوادث ناشی از آن، همچنان مالکان خودروهای آسیبدیده از تگرگ، برای دریافت خسارت و ترمیم خودروهایشان یا در صف بیمه و ارزیابی خسارت هستند یا به دنبال صافکاری و تأمین هزینههای ناشی از آن؛ معضلی که بهدلیل پرداختنشدن کامل خسارت از سوی دفاتر بیمه در گزارشی با تیتر «خسارت بیشتر از غرامت» به آن پرداختیم. از سویی دیگر نرخهای نجومی و سلیقهای برخی صافکاران که بهگفته مالکان خودرو هیچگونه معیار و مبنای دقیقی ندارند، چالشی دیگری است.
برخی بر این باورند که حوادث ناشی از تگرگخوردگی خودروها این فرصت را برای برخی از صافکاران فراهم کرده است که درآمدهای بسیار خوبی با دریافت هزینههای سنگین برای ترمیم ماشینها کسب کنند. مسئلهای که به نظر میرسد به دلیل یک خلأ قانونی، جدی است. عدم الزام نرخنامههای مشخص در حوزه صافکاری ماشینها و تصویب حداقل و حداکثر هزینه در این زمینه، اختیار کاملی را به صافکاران داده است تا با تأکید بر تخصصی بودن و سخت بودن این کار، هر رقمی را به مشتری اعلام کنند.
رقمهایی که گاهی اختلاف آنها چنددهمیلیونتومانی است. برای بررسی میدانی این موضوع با صاحب یک خودرو تگرگ خورده که با ارزیابی کارشناس بیمه حدود ۸۰درصد فرورفتگی در سقف، کاپوت و صندوق دارد به صورت تصادفی به چند صافکاری سرمیزنیم تا از شیوه بررسی و قیمتگذاری برای ترمیم خودرو جویا شویم.
خودرو، یک پژوپارس سفید مدل۹۶ است. محل تگرگخوردگیها کامل به چشم میآید. وارد صافکاری اول میشویم و هزینه را میپرسیم. صافکار پس از اینکه اطراف و سقف ماشین را با دقت بررسی میکند میگوید: با لوازم ۱۳میلیون تومان! همین امروز هم میتوانید بگذارید، اما سه یا چهار روز کار میبرد. این صافکار در پاسخ به این سؤال که با دستگاه کار میکنید یا خیر، میگوید: با دستگاه اصلاً شدنی نیست! سقف باد میکند کاری که با دست میتوانیم انجام بدهیم را هیچ دستگاهی انجام نمیدهد.
به صافکاری بعدی مراجعه میکنیم. میگوید: تکنیک من PDR است. دو روز ماشین را بگذارید. ۱۷میلیون تومان میگیرم، اما اگر ایراد داشت شما پول ندهید! میپرسم ایرادش را چطور متوجه بشویم؟ میگوید: کارشناس بیاورید موقع تحویل کار را چک کند.
به محدوده دیگری از واحدهای صافکاری میرویم. پس از بررسی خودرو میگوید: دانهای حساب میکنم، هر دانه ۱۵۰ تا ۲۰۰هزار تومان! هشتاد تا تگرگخوردگی دارد حداقل ۱۲میلیون تومان میگیرم. دو سه روزه تحویل میدهم. او درباره شیوه کارش میگوید: پی دی آر خیلی زحمت دارد.
به میلههای روی میز اشاره میکند و ادامه میدهد: با این میلهها شبیه سر خودکار دانه دانه زیر پنل نور روی ماشین کار میکنم. از او میپرسم ماشین خارجی باشد چقدر میشود؟ میگوید: قطعا بیشتر از این مبلغهاست. به هر حال باز کردن خود ماشین هزینه دارد. البته بستگی دارد کجا ماشین زیر تگرگ بوده است! سیدی خیلی جایِ تگرگخوردگیها عمیقتر بوده است اما، قاسمآباد فرورفتگیهای ماشینها کمتر بود.
به یک صافکاری معروف میرویم. از بیرون نمای بزرگی دارد و اغلب ماشینها نیز مدل بالا هستند. وارد صافکاری میشویم و از کسی که مشغول کار بر روی یک ماشین شاهین مشکی است درباره شرایط صافکاری خودرو میپرسیم که میگوید: حالا حالاها وقت نداریم دو ماه دیگر نوبت میشود. هزینه نیز از ۳۵میلیون تومان شروع میشود. بیعانه میدهید نوبت را میگذاریم. میگویم: ماشین را هنوز ندیدهاید! تعداد تگرگ خوردگی مهم نیست؟ که پاسخ میدهد: حالا چند تا بیشتر چند تا کمتر! هنر ما قیمت ندارد ما بر اساس عرف قیمت میدهیم.
خودرو را بازدید میکند و میگوید: حداقل هفتادتا تگرگخوردگی روی سقف است شما نمیبینید! باز هم این ماشینها جمع میشود بعضی از خودروها سنگینتر از این مبالغ است. مثلاً یک لکسوس هر تگرگ خوردگیاش ۲میلیون تومان بود که با مالک توافق کردیم ۱۲۰میلیون تومان بدهد تا کار کنیم.
یک دفتر بزرگ را از کشو درمیآورد و نشان میدهد. سه صفحه پر از نام و مشخصات مالکان و اغلب رقمها بیش از ۴۰میلیون تومان است!
نبود نرخگذاری مشخص، تنوع قیمت صافکاران و سردرگمی مالکان خودروهای آسیبدیده معضلی جدی است که بعد این بازدید میدانی نیز کاملا محرز میشود. پیرو بررسی این مسئله، رئیس اتحادیه صافکاران مشهد در گفتگو با شهرآرا میگوید: ما جزو نرخگذاری بند ج هستیم. به این معنی که هر واحد صنفی مبلغ را تعیین و با مالک توافق میکند، اما حتما باید قرارداد نوشته شود.
یکی از مشکلات بزرگی که داریم این است که این مسئله را رعایت نمیکنند. تمام اعضای جوازدار باید قرارداد رسمی با مالک بنویسند. این قرارداد شامل کیلومتر ماشین، آدرس مالک، پلاک خودرو، نحوه ورود به مجموعه، کارهایی که قرار است روی خودرو انجام شود، ساعت تحویل خودرو، مدتی که باید باشد، مبلغ و... است.
کاظمخانی با بیان اینکه دو هفته از ماجرای تگرگ میگذرد و ما از دو روز بعد از وقوع حادثه تگرگ خوردگیها درگیر شکایت مالکان خودروها هستیم، بیان میکند: برخی از کسانی که تخصص این کار را ندارند خودرو را قبول کردند و خراب شد. اهمیت این موضوع در این است که اگر تگرگخوردگی روی گلگیر ماشین باشد با تعویض، نهایت افت در یک ماشین یک میلیارد تومانی، ۲۰۰ میلیون تومان میشود، اما اگر در سقف، کاپوت و صندوق ماشین که سه قسمت ارزشمند خودرو هستند اتفاق افتاده باشد و صافکار خطا کند، خسارت در یک ماشین مثلا شش میلیاردتومانی بیش از یک میلیارد تومان میشود. البته ما میگوییم تقصیر صافکار نیست، چون وقتی مالک حاضر میشود خودرواش را به صافکار قیمت پایین بسپارد، احتمال این مسئله را باید بدهد.
خانی با تأکید بر اینکه مردم باید آگاهی لازم را در این زمینه داشته باشند، اظهار میکند: افرادی که مستقیم با اتحادیه تماس میگیرند و پیگیری میکنند که این اختلاف بین هزینههای صافکارها که ممکن است چند دهمیلیون تومان باشد ناشی از چه چیزی است، همکاران ما در اتحادیه توضیحات کامل را به مالکان خودرو میدهند. این مسئله را نیز در نظر بگیرند که وقتی یک صافکار ۱۰ یا ۱۵ روز روی یک ماشین کار میکند، باتوجه به زمان اختصاص یافته این مبلغ زیاد نیست.
رئیس اتحادیه صافکاران مشهد با اشاره به نرخگذاری بیمهها برای خودروهای آسیبدیده از تگرگ میگوید: کارشناسان بیمه نیز تخصص کافی ندارند. ما حاضریم کلاس آموزشی رایگان بگذاریم. مثلابرای درست کردن سقف ماشین پژو ۲۰۶ باید نمدی سقف باز شود. اجرت باز و بسته شدن یک میلیون تومان است. باز و بسته شدن سقف یک خودرو کمِری فقط ۵میلیون تومان است که اگر صافکار خسارتی بزند باید ۷۰میلیون تا ۱۰۰میلیون تومان هزینه قطعه و خسارت را بدهد. البته در فضای مجازی هم مبالغی اعلام کردهاند که اصلا درست نیست.
خانی در پاسخ به نحوه نظارت بر واحدهای صنفی صافکاران و نرخگذاری سلیقهای برخی از آنها بیان میکند: ما ۲ هزار واحد صنفی داریم. مالکان وقتی به صافکاری مراجعه میکنند اصلا استعلام نمیگیرند که آیا این واحد صنفی تحت پوشش اتحادیه هست یا خیر. به عنوان مثال مالکی برای شکایت مراجعه کرد. بررسی کردیم آن واحد صنفی هیچ استعلامی با اتحادیه ندارد. ما اگر بخواهیم در تمام شهر نظارت داشته باشیم باید بیش از دویستکارشناس داشته باشیم که این واحدهای صنفی را رصد کنند.
وی درباره واحد صنفی که بالاترین رقم را برای خودرو بدون بازدید اولیه داد، میافزاید: این واحد صنفی اصلا درجه یک و دو هم نیست. تبلیغات زیادی دارد و اغلب بلاگرهای مشهد این واحد را تبلیغ کردهاند. ایشان اصلا صافکار نیست. مکانی را اجاره و تجهیز کرده است. مردم تابلو بیرون را میبیند. در این واحد صنفی صافکاری فقط صافکار جواز دارد.
۱۵فقره شکایت در ۲ هفته!
رئیس اتحادیه صافکاران مشهد با اشاره به پانزدهفقره شکایت از صافکاران در این دوهفته، درباره تشخیص و آگاهی مردم میافزاید: تشخیص برای مردم سخت است. کسانی هم هستند که میگویند ما به شرط کارشناسی رنگ صافکاری میکنیم که در این موارد شکایتشان ممکن است به چندین سال آینده زمان فروش ماشین موکول شود. مردم گاهی جذب تابلو شیک یک صافکاری میشوند، اما ممکن است یک صافکار در یک مکان کوچک و غیرمعروف کار کند و بسیار حرفهای و متخصص باشد.
وی ادامه میدهد:، اما مردم این را هم در نظر بگیرند در روش پی دی آر با ابزارهایی نزدیک به سر خودکار کار میشود که دقت و ظرافت بالایی دارد. نکته دیگر اینکه انتظارات درباره قیمت نباید مانند سالهای قبل باشد، اما اگر مردم شکایت داشتند میتوانند به خیابان پروین اعتصامی۱۴ و اتحادیه مراجعه کنند.
مدیر بازرسی و نظارت بر اصناف خراسان رضوی درباره نحوه نظارت بر واحدهای صنفی صافکاری میگوید: در بحث صافکاری، چون نرخنامه ندارند و توافقی خدمات و دریافت هزینه بین مالک و واحد صنفی انجام میشود، ما زمانی ورود میکنیم که شکایتی صورت بگیرد.
محسن صیادی میافزاید: اگر واحد صنفی خدمات را گران ارائه کند و شاکی داشته باشد، از بازرسی اتاق اصناف به اتحادیه نامهنگاری صورت میگیرد. کارشناسی انجام و جواب ارسال میشود. اگر مبلغ بیشتری گرفته باشد باید مازاد دریافتی را به شاکی بازگرداند. پرونده را نیز در بحث تخلف به صورت عمومی تنظیم میکنیم و به تعزیرات میفرستیم. بیشترین شاکی که ثبت شده در موضوع تخلف خدمات خودرویی است.
با توضیحات ارائه شده رئیس اتحادیه صافکاران و شیوه نظارت بازرسی اتاق اصناف، به نظر میرسد این حرفه مبتنی بر تخصص و مهارت است و با توجه به شرایط و بررسی هر خودرو ممکن است موارد متعددی در نرخگذاریها دخیل باشد، اما این صنف نیز باید مشابه همه اصناف دیگر که در ارائه خدمات به مردم فعال هستند استانداردها و حداقل و حداکثرهایی در قیمتگذاریها داشته باشند در غیر این صورت بنابر سلیقه همچنان در این مسئله با هرج و مرج نرخهای متنوع روبهرو خواهیم بود.
نکته حائز اهمیت این است که مردم از یک سو با نارضایتی در کارشناسی آسیبهای خودرو از سوی دفاتر بیمه و پرداخت نشدن خسارت کامل متضرر میشوند و از سویی دیگر نیز باید با افزودن مبالغ قابل توجه از ترسِ افت سنگین و خسارتهای هنگفت، به صافکارانی مراجعه کنند که با دریافت هزینههای نجومی ممکن است ترمیم درستی هم انجام ندهند. در این میان مالکان خودرو همچنان سرگردان دفاتر بیمه و صافکاریها، مستأصل و بیپاسخ ماندهاند.