زهیر موسوی | شهرآرانیوز؛ دونالد ترامپ بار دیگر راهی کاخ سفید شد. ریاستجمهوری ترامپ مطمئناً تأثیراتی بر شرکتهای بزرگ فناوری مثل گوگل، اپل و مایکروسافت خواهد گذاشت و چهبسا مقررات هوش مصنوعی، تعرفههای واردات، قوانین ضدانحصار و محدودیتهای ویزای کاری تغییر کنند. در این مطلب، به تأثیرات احتمالی ریاستجمهوری دونالد ترامپ بر حوزه فناوری آمریکا (و البته جهان) میپردازیم.
ترامپ وعده داده این بار کابینه متفاوتی در کاخ سفید تشکیل دهد. مشاوران او احتمالاً برخی مدیران عالیرتبه تجاری هستند که از او در انتخابات حمایت کردند. یکی از مهمترین آنها ایلان ماسک، مدیرعامل تسلا و اسپیسایکس، است. ترامپ در سخنرانی خود پس از پیروزیاش دراینباره گفت: «ایلان، او مرد شگفتانگیزی است.» و از راکتهای اسپیسایکس تعریف و تمجید کرد.
آیا پیروزی ترامپ به نفع مارک زاکربرگ، مدیرعامل متا، گوگل که درگیر پرونده ضدانحصار است و مهاجران متخصص شرکتهای فناوری نیز است؟
در چند ماه گذشته قبل از انتخابات، مارک زاکربرگ در هدف حملات مستقیم دونالد ترامپ بود. دونالد ترامپ در تیرماه امسال ضمن اشاره به مارک زاکربرگ گفت عوامل «تقلبهای انتخاباتی» را به زندان خواهد انداخت. البته هنوز مشخص نیست ترامپ به تهدیدات خود عمل خواهد کرد یا خیر.
ترامپ طی مبارزات انتخاباتی خود بهشدت از گوگل انتقاد کرد؛ بهزعم ترامپ این غول فناوری در نتایج جستجوی خود محتواهای خوبی درباره او نشان نداده و «تقلب» کرده است. او حتی گفت برای قدرت بیشازحد این شرکت «کاری میکند.»
همچنین ترامپ گفته بود در دوره دوم ریاستجمهوری خود، پیگرد قانونی گوگل توسط وزارت دادگستری را تشدید خواهد کرد. البته وزارت دادگستری معمولاً مستقل از رئیسجمهور عمل میکند.
بهطورکلی، پروندههای ضدانحصار شرکتهای بزرگ فناوری ازجمله اپل، گوگل، متا و آمازون در جریان هستند، اما معمولاً رئیسجمهور نمیتواند رویه آنها را تغییر دهد. «جورج هی» (George Hay)، کارشناس مسائل ضدانحصار و استاد حقوق دانشگاه کرنل آمریکا، میگوید:
«بسیار نادر است که در سطح ریاستجمهوری، تلاشی برای تأثیر بر روند پروندههایی که قبلاً تشکیل شده، بشود. این پروندهها به قاضی، دادگاهها و وکلا وابستهاند.»
همچنین اکثر پروندههای بزرگ ضدانحصاری پیش از ریاستجمهوری ترامپ تشکیل شدهاند و نمیتوان با قطعیت گفت در آینده نیز شاهد پروندههای بزرگ اینچنینی باشیم. یکی از عواملی که میتواند اوضاع را تغییر دهد، این است که ترامپ چه کسی را بهعنوان دستیار دادستان کل بخش ضدانحصاری منصوب میکند.
از سویی اگر نگاهی به گذشته بیندازیم و رویکرد رئیسجمهورهای جمهوریخواه را مرور کنیم، میبینیم آنها بیشتر از ادغام شرکتها استقبال کردهاند. حالا به گفته کارشناسان، ترامپ کمتر با معاملات بزرگ مخالفت خواهد کرد. علاوهبراین، دستورالعملهای شدیدی درباره ادغام نشدن شرکتها که در دوره ریاستجمهوری «جو بایدن» در سال ۲۰۲۳ وضع شد، ممکن است در دوره جدید ترامپ تغییر کنند.
البته دستورالعملهای جدید احتمالاً تأثیر چندانی بر شرکتهای بزرگ فناوری نخواهند داشت. از سوی دیگر، طرح ترامپ برای اعمال تعرفههای سنگین بر واردات کالاهای خارجی میتواند به شرکتهای فناوری در دوره دوم ریاستجمهوری او آسیب برساند.
دونالد ترامپ نظرات کوبندهای درباره مهاجرت داشته است و حتی آن را به یکی از محورهای اصلی کمپین انتخاباتی ۲۰۲۴ خود تبدیل کرده بود؛ اکنون که او رئیسجمهور شده است، این امر میتواند بر آن بخش از فناوری که به ویزای H۱-B متخصصان خود متکی است تأثیر بگذارد.
کارشناسان نگراناند اگر اعطای ویزای کاری H۱-B تحت دولت دوم ترامپ محدود شود، ایالات متحده ممکن است مزیت رقابتی خود را در صحنه جهانی از دست بدهد. «آنا راتبون» (Anna Rathbun)، مدیر ارشد شرکت CBIZ، میگوید آمریکا صادرات تراشهها را ممنوع کرده و حالا میخواهد نیروی کار بااستعداد خود را صادر کند.
کارشناسان میگویند هر شرکت آمریکایی که به استخدام نیروی خارجی متکی باشد، در سالهای آینده با مسائل مختلفی مواجه خواهد شد. نکته جالب این است که ۳ تا از مدیرعاملهای بزرگترین شرکتهای فناوری آمریکایی از مهاجران هستند.
البته ممکن است ترامپ برای اینکه رهبری آمریکا در عرصه فناوری همچنان حفظ شود، وعدههای انتخاباتی خود برای ممنوعیت کار مهاجران را نادیده بگیرد.
ترامپ درباره سیاستهایی که پیرامون هوش مصنوعی در پیش خواهد گرفت، جزئیات زیادی ارائه نکرده. البته او پس از انتشار تصاویر دیپفیک ساختهشده با این فناوری، هوش مصنوعی را «بسیار خطرناک» خواند.
یکی از وعدههای ترامپ این است که فرمان اجرایی بایدن درمورد هوش مصنوعی را لغو کند. این فرمان تأکید ویژهای بر حریم خصوصی، ایمنی، ترویج رقابت و مقابله با تهدیدات مبتنیبر هوش مصنوعی دارد. ترامپ میگوید این فرمان آزادی بیان را زیر سؤال میبرد.
لغو دستور بایدن برای شرکتهای فناوری هم نکات مثبت دارد هم منفی؛ برای مثال لغو این فرمان باعث میشود سایه مقررات کمتری بر سر شرکتهای فناوری باشد، اما خطرات هوش مصنوعی نیز ممکن است در نبود چنین فرمانی، بیشتر شود.