عوامل افزایش قیمت شکر چیست؟

ملیحه فلاح - داستان کهنه کمبود یا بهتر است بگوییم نبود شکر با قیمت مصوب دولتی هر بار به علتی واقعی یا واهی در بازار تکرار می‌شود. از تأخیر در برداشت نیشکر در داخل و تأمین بخشی از نیاز کشور از طریق واردات بگیرید تا اختلالات ارزی و حذف ارز دولتی از واردات این کالا، هر کدام بهانه‌ای برای نوسان قیمت و افت میزان شکر در شریان‌های بازار است. همچنین در‌حالی‌که مقرر شده است با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی از شکر، به این کالا ارز نیمایی تخصیص یابد، علیرضا اشرف، رئیس انجمن صنایع قند ایران، در گفتگو با تجارت‌نیوز، این مسئله را رد کرده و گفته که ۲ سال است ارز دولتی به تولیدکنندگان شکر تعلق نمی‌گیرد. از‌این‌رو فعالان این حوزه با ارز نیمایی یا با ارز آزاد به فعالیت خود ادامه می‌دادند. از ۶ ماه گذشته بانک مرکزی ارز نیمایی هم به فعالان اقتصادی اختصاص نداده و همین موضوع باعث نوسان قیمت شکر در بازار شده است. مشاهدات شهرآرا از فروشگاه‌های شهر نشان می‌دهد که اکنون در بسیاری از این فروشگاه‌ها عرضه شکر متوقف شده است یا به صورت محدود به شهروندان فروخته می‌شود. به عنوان مثال یکی از فروشگاه‌های معروف زنجیره‌ای مشهد به هر شهروند فقط ۳ بسته شکر می‌فروشد. همچنین قیمت این کالا در بازار غیررسمی به بیش از
۸۰۰۰ تومان افزایش یافته است.

توزیع ۱۴ هزار و ۳۰۰ تن شکر در استان
به سراغ معاون امور بازرگانی سازمان صنعت معدن و تجارت خراسان‌رضوی رفتیم و از او درباره اقدامات این سازمان در راستای تنظیم بازار شکر استان پرس‌وجو کردیم. علی غفوری‌مقدم در گفتگو با شهرآرا از توزیع ۱۴ هزار و ۳۰۰ تن بین واحد‌های صنعتی استان از روز یکشنبه خبر داد. او در ادامه به نحوه قیمت‌گذاری شکر تا اواخر سال ۹۸ در ۳ بخش خانوار، صنعت و صنف بر‌اساس ارز دولتی ۴۲۰۰ تومان چه در حوزه واردات و چه تولید داخل این محصول اشاره و بیان کرد: از ابتدای سال ۹۹ شکر صنف و صنعت از محل ارز دولتی خارج و از طریق ارز نیمایی تأمین می‌شد که همین موضوع باعث تغییر قیمت و افزایش آن از ۴۰۵۰ تومان به ۶۳۰۰ تومان از درب کارخانه شد.
به گفته او استفاده از ارز دولتی در تهیه شکر مصرف خانوار و سهمیه ۴۰۰۰ تنی استان از این کالا در ماه رمضان موجب شد که قیمت آن در این بخش تا زمان توزیع آخرین بخش از این سهمیه در روز‌های اخیر ثابت باقی بماند.
غفوری‌مقدم در ادامه به کمبود نسبی شکر در شبکه و افزایش قیمت آن اشاره کرد و با بیان اینکه اکنون سهمیه جدیدی در بخش مصرف خانوار نداریم افزود: قیمت شکر در این بخش به بیش از ۸۰۰۰ تومان رسیده است که تلاش می‌کنیم سهمیه جدیدی نیز برای این حوزه دریافت کنیم تا قیمت در این بخش کاهش پیدا کند. او در بخش دیگری از سخنانش به آغاز توزیع ۱۴ هزار و ۳۰۰ تن شکر از روز یک‌شنبه در بخش صنعت اشاره کرد و افزود: بر اساس اعلام اداره کل غله و خدمات بازرگانی استان از طریق شرکت بازرگانی دولتی ایران ۱۴ هزار و ۳۰۰ تن شکر برای بخش صنعت در نظر گرفته شده است.
او این راهم گفت که این میزان شکر بین واحد‌های صنعتی استان که فهرست آن از طریق شرکت بازرگانی دولتی ایران اعلام شده با قیمت هر کیلو ۶۳۰۰ تومان به صورت تحویل درب کارخانجات قند و شکر توزیع می‌شود.
غفوری‌مقدم با بیان اینکه عمده نیاز استان در بخش صنعت است گفت: قیمت شکر در سطح عمده فروشی به بیش از ۷۲۰۰ تومان رسیده بود که امیدواریم با این توزیع بخش عمده‌ای از نیاز صنعت تأمین شود و قیمت در عمده‌فروشی و به دنبال آن خرده‌فروشی کاهش پیدا کند.

توزیع شکر برای صنف و صنعت
مدیرکل غله و خدمات بازرگانی خراسان‌رضوی  نیز در گفتگو با شهرآرا اظهار کرد: بر‌اساس مصوبه ستاد تنظیم بازار این دومین نوبت است که شکر صنف و صنعت را با قیمت ۶۳۰۰ تومان توزیع می‌کنیم.
به گفته حمیدرضا نوری تاکنون ۲ نوبت از سهمیه دولت استفاده کرده‌ایم. بار اول در اسفند سال ۹۸ با سهم  ۸۰۰۰ تن، این‌بار نیز بیش از ۱۴ هزار تن توزیع خواهد شد. او در ادامه افزود: ممکن است این میزان از نظر فعالان بخش صنف و صنعت چندان شایان توجه نباشد، اما با توجه به میزان ذخایر استراتژیکمان نمی‌توانیم انبار‌ها را بی‌رویه خالی کنیم. مدیرکل غله و خدمات بازرگانی استان با بیان اینکه در فصل گرما مصرف شکر افزایش پیدا می‌کند افزود: اینکه در هایپر‌مارکت شکر پیدا می‌شود یا نه به حوزه کاری ما ارتباطی ندارد، بلکه باید شکر سفید را خریداری و ذخیره‌سازی کنیم و بعد از آن براساس مجوز ستاد تنظیم بازار کشور در مقاطعی که دولت اعلام می‌کند به فروش برسانیم. زیرا ما تأمین کننده کالا نیستیم، تنظیم‌کننده بازار هستیم. نوری با بیان اینکه حجم عمده‌ای کارخانجات صنایع غذایی در استان داریم که مصرف شکر در آن‌ها بالاست گفت: یارانه شکر صنف و صنعت حذف شده است و این ۲ گروه باید شکر را به نرخ نیمایی تهیه کنند. در نتیجه هزینه نهایی تولید بالا می‌رود. به گفته او صنوف و صنعت شکر دارند، اما داد و هوارشان به این دلیل است که تمایل دارند از شکر خانوار استفاده کنند. نوری با طرح این سؤال که چه کسی می‌گوید شکر نیست؟ ادامه داد ۴ طرح تنظیم بازار، بسته معیشتی، ضیافت و مواسات مؤمنانه از ابتدای سال اجرا شده و این موضوع تب و‌تاب بازار را کم می‌کند، اما برخی فروشگاه‌ها و بنکداران خیلی تمایل ندارند جنسشان را به بازار عرضه کنند. نوری ادامه داد: آن‌ها طمع کرده‌اند و به دنبال این هستند که با افزایش روزانه نرخ ارز کالای انباری‌شان را عرضه کنند تا سود بیشتری ببرند. او این را هم گفت که قطعا برای دهه نخست محرم طرح‌هایی خواهیم داشت و اگر آن‌ها اکنون جنس خود را عرضه نکنند با ورود ما بازار خوب کنونی را از دست خواهند داد.