ملیحه فلاح/ شهرآرانیوز - «مردم میآن میبینن مرغ توی بازار نیست.»، «امروز مرغ کشتار نداشته. با قیمتهای جدید مصوبشده نه برای تولیدکننده، نه کشتارگاه، نه فروشنده، عرضه مرغ صرف نداره.»، «باید مرغ رو زیر قیمت تمامشده بیاریم تو بازار.»، «الان ساعت یازدهه. از صبح هنوز ماشین مرغهای منجمد تنظیم بازار نیومده.» اینها قسمتی از صحبتهای فروشندههای مرغ در خیابان استقلال مشهد است که دیروز دور دوربین و خبرنگار شهرآرا و بازرسان اتاق اصناف جمع شده بودند.
قرار بود با تعیین نرخ مصوب برای مرغ که همگام با دلار پیش میرفت، از رشد افسارگسیخته قیمت آن جلوگیری شود، نه اینکه این محصول به کالایی کمیاب در بازار تبدیل شود. قیمت هر کیلوگرم مرغ پس از تأیید ستاد تنظیم بازار استان ۱۵ هزار و ۷۵۰ تومان تصویب شد، اما این کالا با قیمت بالای ۱۶ هزار تومان به دست فروشنده میرسد و بر این اساس سودی که در کار نیست هیچ، ضرر هم میکنند. به همین دلیل به قول بازاریها از دیروز زمینه مرغ در بازار کم شده است. همین موضوع بهانهای شد تا با بازرسان اتاق اصناف مشهد به بازار عرضه مرغ در خیابان استقلال سر بزنیم و وضعیت بازار را از نزدیک رصد کنیم.
در اولین مغازه نه خبری از مرغ گرم بود و نه منجمد. فروشندهای نالان از وضعیت بازار به شهرآرا گفت که «هزینههای مرغدار بالاست. مرغ را به کشتارگاه نمیدهد و از دیشب تا حالا هیچ مرغی به دست ما نرسیده است.» فروشنده دیگری به میان حرفهای همکارش میآید و اینطور ادامه داد: «مرغ زنده برای تولیدکننده هر کیلو بیشتر از ۱۲ هزار تومان درمیآید. کشتارکُن بعد از کشتار، کیلویی بیشتر از ۱۶ هزار تومان قیمت میدهد و اتحادیه به ما میگوید زیر ۱۶ هزار تومان بفروشید. برای همین کسی کشتار نمیکند، چون ضرر میکند.»
باقری، یکی از بازرسان اصناف که در جریان این بازدید میدانی همراه ما بود، در اینباره گفت: قرار بود تولیدکننده مرغ زنده را کیلویی ۱۰ تا ۱۰ هزار و ۵۰۰ تومان به کشتارگاه بدهد تا با احتساب حاشیه سود کیلویی حدود ۱۴ هزار و ۵۰۰ تومان به دست فروشنده برسد و بتواند ۱۵ هزار و ۵۰۰ تومان بفروشد.
اگر گزارشهای قبلی شهرآرا مانند «مرغ به دلار رسید» را خوانده باشید، متوجه خواهید شد که کار از پایه خراب است. اگر هم نخواندید، خلاصه برایتان بگویم که نهادههای دام و طیور تهیهشده با ارز دولتی بهموقع به دست مرغدار نمیرسد و مرغدار مجبور است یا جوجهریزی را کم کند و جوجههای یکروزه بختبرگشته را معدوم کند، یا نهاده مورد نیاز خود را از بازار آزاد تهیه کند که با کاهش تولید یا افزایش قیمت تمامشده نتیجه یکسان است و آن هم افزایش قیمت کالا خواهد بود.
حالا اگر بخواهید بدانید که علت بهموقع نرسیدن نهادههای تهیهشده با ارز دولتی چیست، این موضوع به کاهش چشمگیر تخصیص ارز برای ترخیص کالا از گمرک برمیگردد. اگر نگاهی به صفحه اقتصاد روزنامه شهرآرا و خبر روز گذشته آن درباره جلسه شورای گفتوگوی بخش خصوصی و دولتی بیندازید، میبینید با اینکه استان ما رتبه یک کشور را در تولید نهادههای دام و طیور دارد، طبق ادعای برخی از فعالان این حوزه ارز دولتی تخصیصیافته نصیب ۵ واردکننده تهرانی شده است.
مرغ منجمد کیلویی چند؟
بعد از همه این ماجراها برای تنظیم بازار قرار بود مرغ منجمد با قیمت ۱۳ هزار و ۵۰۰ تومان برای مصرفکننده توزیع شود، اما دیروز تا حدود ساعت ۱۲ ظهر خبری از مرغ منجمد نبود. محمد پرتویی، بازرس دیگر اصناف، در پاسخ به این سؤال فروشندهها که چرا هنوز مرغ منجمد به دستشان نرسیده است، گفت: قرار است این مرغهای منجمد از طریق یکی از کسبه معتمد بین فروشندگان توزیع شود. همچنین متقاضیان میتوانند بهصورت مستقیم برای ثبت درخواست به پشتیبانی سازمان مراجعه کنند.
یکی از کسبه که خودش به منجمد کردن مرغها اقدام کرده بود و آن را کیلویی ۱۴ هزار و ۵۰۰ تومان میفروخت، در پاسخ به تذکر بازرسان گفت: این مرغها مربوط به تنظیم بازار نیست. این تفاوت قیمت اعلامشده بین مرغ منجمد و گرم باعث میشود برخی افراد به قطعه کردن مرغهای منجمد و فروش آن بهجای مرغ گرم اقدام کنند. با این حال، پرتویی در پاسخ به این فروشنده تأکید کرد که در هر صورت قیمت مصوب مرغ منجمد ۱۳ هزار و ۵۰۰ تومان است که از فردا (امروز) وارد بازار میشود. او این را هم گفت که بهجز ستاد تنظیم بازار، ۳ خودرو مربوط به پشتیبانی امور دام در ۳ خیابان سیدی، حر و استقلال مرغ منجمد توزیع میکنند.
گلههای مصرفکنندگان
یکی دیگر از پردههای این گزارش میدانی درگیری لفظی بین خریدار و فروشنده بود که البته در این بازار پرتنش دور از انتظار هم نبود. یکی از این خریداران رو به دوربین شهرآرا خطاب به یکی از فروشندهها گفت: «مرغ داری، ولی میگویی ندارم.» این موضوع باعث ناراحتی فروشنده شد و پاسخ داد: «در این کمبود مرغ نمیتوانم به تو ۱۰ تا مرغ بدهم. اینها را هم که میبینی، برای جوری جنس و برطرف شدن بخشی از نیاز مشتری است.»
واحدهای صنفی از وضعیت عرضه مرغ گلهمند بودند. با این حال این موضوع مانع از برخورد با متخلفان نشد و دیروز واحدهایی که مرغ را بیشتر از نرخ مصوب عرضه میکردند، اخطار دریافت کردند.