نشست‌های علمی همایش ملی بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی برگزار شد
نشست‌های علمیِ همایش ملی بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی به همت انجمن آثار و مفاخر فرهنگی با همکاری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی و دانشگاه فردوسی مشهد، روز چهارشنبه ۲۴ اردیبهشت‌ماه در دو نوبت صبح و عصر با حضور جمع پرشماری از استادان، پژوهشگران و علاقه‌مندان به فردوسی و شاهنامه در مشهد برگزار شد.
به گزارش شهرآرانیوز؛ جعفر یاحقی، استاد برجسته زبان و ادب فارسی و رئیس علمی این همایش، با تأکید بر اهمیت برگزاری چنین گردهمایی‌هایی، اظهار کرد: برگزاری نشست‌های علمی در قالب این همایش، فرصتی مغتنم برای پیوند میان سنت علمی و فرهنگی ایران و نگاه‌های نو به شاهنامه است. فردوسی را نمی‌توان تنها در چارچوب ادب فارسی محدود کرد؛ او ستون هویت ملی و حافظ وجدان تاریخی ملت ایران است.
وی با اشاره به حضور شماری از برجسته‌ترین شاهنامه‌پژوهان کشور در این نشست ها، افزود: این همایش نشان داد که شاهنامه همچنان زنده است، چون پرسش‌های نو از آن می‌توان پرسید و پاسخ‌های تازه دریافت کرد. هم‌اندیشی‌ها و پژوهش‌های صورت‌گرفته در این نشست‌ها، افق‌های نوینی در مطالعات فردوسی‌پژوهی را خواهد گشود.
وی در ادامه با اشاره به تنوع و عمق مباحث علمی مطرح‌شده در این نشست‌ها افزود: «این همایش توانست با گردآوردن جمعی از برجسته‌ترین شاهنامه‌پژوهان و استادان دانشگاه از سراسر کشور، بستری برای تبادل اندیشه در حوزه‌های میان‌رشته‌ای شاهنامه‌پژوهی فراهم آورد. طرح مباحثی همچون بازتاب اسطوره‌ها در ادبیات معاصر، نقش شاهنامه در شکل‌گیری هویت ملی، زیبایی‌شناسی نگاره‌ها، و حتی تأثیرات فرامرزی شاهنامه، نشان داد که این اثر سترگ همچنان در کانون توجه علمی و فرهنگی قرار دارد و ظرفیت آن برای تفسیر‌های نو و بینارشته‌ای، پایان‌ناپذیر است.»
او همچنین بر ضرورت تداوم این‌گونه نشست‌ها تأکید کرد و گفت: «ادامه چنین حرکت‌هایی می‌تواند به احیای میراث فکری و فرهنگی ایران و تقویت زبان فارسی در سطح ملی و فراملی کمک کند. شاهنامه تنها متعلق به گذشته نیست، بلکه چراغی برای آینده ماست.»
گفتنی است در نوبت صبح، نشست‌های علمی با سخنرانی پژوهشگرانی برجسته برگزار شد. در این نشست‌ها موضوعاتی متنوع پیرامون شاهنامه، روایت‌های اسطوره‌ای، هنر‌های سنتی و تأثیر شاهنامه در ادبیات معاصر بررسی شد.
از جمله این سخنرانی‌ها می‌توان به موضوع «بررسی پیرامتنیت ژنت در دیباچۀ نوین شاهنامه بهرام بیضایی» توسط زهرا یزدان‌نژاد و «رستم و سهراب به روایت نقاشی قهوه‌خانه‌ای» توسط نفیسه زمانی اشاره کرد. همچنین سعید طرزمی به تحلیل جایگاه پادشاهان ایران باستان در شعر شهریار پرداخت و الناز صحراییان علل حذف شخصیت پهلوان از کتب درسی دوره پهلوی اول را بررسی کرد.
در ادامه زهرا اختیاری به تطبیق سفر قهرمان در «زیغون‌نامه» با هفت‌خوان رستم پرداخت و مریم کیان‌اصل به خاستگاه نگاره بهرام و آزاده در ظروف مینایی سلجوقی پرداخت. مهنوش غفوریان نیز زیبایی‌شناسی در نگاره نبرد رستم و دیو سپید را از منظر دریافت مخاطب مورد واکاوی قرار داد.
در نوبت دوم پیش از ظهر، مباحثی با محوریت فردوسی، اسطوره‌ها و برداشت‌های فرهنگی از شاهنامه ارائه شد. پرستو یمینی به بازتاب سیمای فردوسی و شخصیت‌های شاهنامه در شعر لایق شیرعلی، شاعر ملی تاجیک، پرداخت. نجم‌الدین گیلانی به بررسی پیشینه و فلسفه نفرین‌های لری با تکیه بر شاهنامه اشاره کرد. جلال‌الدین گرگیج احتمالات نوینی در وجه تسمیه زرین‌پاشنگی، اژد‌های گندرو را مطرح ساخت.
لیلا حق‌پرست به یاری‌گیری از اسطوره‌ها در شاهنامه‌پژوهی پرداخت و آرمان فاتح دولت‌آبادی تأثیر سنت شفاهی عصر هخامنشی بر داستان بهمن را بررسی کرد. در پایان این بخش، سعید فیض‌آبادی از اسپانیا به موضوع متون الخمیادو-موریسکو و احتمال تأثیر مکتب شیعه بر شاهنامه در آن سرزمین پرداخت.
در نوبت عصر، نشست‌های علمی با سخنرانی‌هایی در محور‌های اساطیر، سیاست و جنسیت در شاهنامه ادامه یافت. حسن اکبری بیرق به بازتاب مفهوم خدای صانع در شاهنامه پرداخت و محمود فیروزی مقدم به تحلیل گفتمانی داستان شغاد از منظر هژمونی قدرت پرداخت. حسین اکبری نیز شاهنامه را در جایگاه نخستین عامل ملت‌سازی در ایران تحلیل کرد.
سید هادی زرقانی ژئوپلیتیک فرهنگی شاهنامه را بررسی کرد، علی باغدار دلگشا به کنشگری اجتماعی زنان شاهنامه در بازه تاریخی مشخص پرداخت و علیرضا مظفری به وجه تمایز دو سلسله اساطیری ایران پرداخت.
در بخش پایانی نشست‌ها، که با حضور چهره‌های نامدار شاهنامه‌پژوهی همراه بود، ابوالفضل حری با نگاهی به تجربه زیبایی‌شناسی مرگ اسطوره‌ای در اقتباس انیمیشنی از داستان سهراب و رستم به تحلیل شاهنامه در مقام ادبیات جهان پرداخت.
محمود رضایی دشت ارژنه به تبارشناسی ضحاک ماردوش پرداخت، محمدرضا صرفی درباره پیکرکی شبیه به رستم سخن گفت، مسعود آل‌گونه جونقانی به بحث امتزاج افق‌ها در خوانش معاصر شاهنامه پرداخت.
حمیدرضا اردستانی رستمی با نگاهی تطبیقی، شباهت‌هایی میان ضحاک و آشوکا را بررسی کرد، حمیدرضا خوارزمی آیین شاهنامه‌خوانی در شهرستان بافت را در سده اخیر تحلیل کرد و محمود حسن‌آبادی با تمرکز بر مرگ رستم، به بازتاب‌های هویتی آن در دوران اسلامی اولیه پرداخت.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
