دوران کرونا را مدیریت کنید

کسانی که به سفر اعتیاد پیدا کرده‌اند باید راه حلی برای مدیریت اوقات فراغتشان بیایند.
این روز‌ها غم و اندوه از صفحات مجازی برخی گردشگران می‌بارد. حالشان بد است از سفر نکردن و این برایشان از مبتلا شدن به کرونا هم سخت‌تر شده است. پزشکان نام این افراد را معتادان به سفر گذاشته‌اند و معتقدند این نوع اعتیاد هم مانند سایر موارد اعتیادآور مضر است. در نظر آنان، سفر کردن هم با این همه شگفتی و زیبایی‌اش می‌تواند اعتیادآور شود.
فرید جواهرزاده، رئیس انجمن علمی طبیعت‌گردی ایران، دراین‌باره به ما می‌گوید: «به‌تازگی مقاله‌هایی منتشر شده است که نشان می‌دهد سفر کردن گاهی به نوعی عادت مبدل می‌شود که کل زندگی فرد را تحت تأثیر قرار می‌دهد. اگر تعریف اعتیاد را بر اساس وابستگی افراد به یک پدیده بدانیم که زندگی بدون آن پدیده ناممکن می‌شود، می‌توانیم بپذیریم نوعی اعتیاد به سفر نیز وجود دارد.»

جواهرزاده جواب این پرسش را که چه زمانی می‌توان گفت یک فرد به سفر معتاد شده است و این اعتیاد برای او مضر است این طور می‌گوید: «بر اساس تحقیقاتی که در کشور‌های مختلف صورت گرفته، متفاوت است، اما واقعیت این است که میزان اثرپذیری اعتیاد را باید نسبت به عملکرد افراد بسنجیم. گاهی استفاده از یک ماده شیمیایی یا طبیعی ممکن است بر عملکرد مغز فرد تأثیر بگذارد و او را از خود بیخود کند. فرد در این زمان ممکن است به حرکاتی دست بزند که ناهنجاری اجتماعی تلقی می‌شود. این اعتیاد هرچه باشد برای آن فرد قطعا مضر است و خطرناک جلوه می‌کند، اما گاهی برخی اعتیاد‌ها باعث خلاقیت بیشتر افرد یا حرکات مثبت اجتماعی در آنان می‌شود. نمی‌توان بر این موارد نام اعتیاد گذاشت. افرادی که سفر می‌کنند ذهن بازتری دارند. تجربه بیشتری کسب می‌کنند. این‌ها تأثیرات مثبت سفر است که برای هر آدمی ممکن است پیش بیاید. به طور کلی، سفر کردن آدم را اجتماعی‌تر و جسورتر می‌کند. این‌ها به نظرم اعتیاد نیست. جنبه مبثت سفر است.» رئیس انجمن علمی طبیعت‌گردی ایران البته از جنبه‌های منفی اعتیاد به سفر هم غافل نمی‌شود و این‌طور ادامه می‌دهد: «اما گاهی سفر می‌تواند اعتیاد بیاورد یا این اعتیاد باعث درگیر شدن و وابستگی فرد شود به طوری که اگر سفر نرود، دچار ناراحتی و بیماری شود و حتی زندگی او در معرض خطر قرار می‌گیرد.» جواهرزاده نشانه‌های مثبت و منفی اعتیاد به سفر را چنین برمی‌شمرد:

افراد معمولی سفر را برای رهایی از ناآرامی‌های زندگی انجام می‌دهند و معمولا بعد از بازگشت از سفر، استراحت و خود را برای بازگشت به زندگی عادی آماده می‌کنند. اما معتاد سفر معلوم نیست اصلا خانه دارد یا نه؟ آن‌ها عملا آرامش ندارند. حتی وقتی از سفر برمی‌گردند، دچار ناآرامی و اضطراب می‌شوند و دوباره باید به سفر بروند.
عموما افراد معتاد به سفر اهل خانواده و ازدواج نیستند و حتی ازدواج را مانع سفر می‌دانند. البته استثنا هم هست: زوج‌هایی که با هم به سفر می‌روند.
افراد معتاد به سفر معمولا شغل‌های استاندارد و با ساعت کاری مشخص ندارند و به طور کلی، از شغل کارمندی و سر ساعت رفتن به سر کار فراری هستند. چون سفر کردن دائم با شغل منظم منافات دارد. برای بخشی هم البته سفر جزو زندگی، کار و راه امرار معاش می‌شود. آن‌ها یا پول ذخیره دارند یا در حین سفر کار می‌کنند.

افراد اهل سفر معمولا خیلی اهل مطالعه و شبکه‌های اجتماعی هستند. آن‌ها دائم در شبکه‌های اجتماعی حضور دارند و جزو بلاگر‌ها هستند. بیشترشان علاقه‌مندند بنویسند و بخوانند. معمولا مقالات بسیاری درباره جاذبه‌های گردشگری دنیا می‌خوانند. به همین علت، از دانش خوبی برخوردارند.
سبکبال‌اند و سبک مسافرت می‌کنند. آن‌ها می‌توانند با یک کوله‌پشتی ماه‌ها به سفر بروند. ون‌لایف‌ها و سایکل‌توریست‌ها که تمام زندگی را در یک خودرو یا روی یک دوچرخه جای می‌دهند از این دسته‌اند.
آن‌ها دائم اهل برنامه‌ریزی هستند. برای هفته بعد، ماه بعد و حتی سال‌های بعد برنامه دارند.
علاقه به سفر باعث می‌شود شخصیت افراد اهل سفر اجتماعی و برون‌گرا باشد. آن‌ها اغلب خوش‌برخورد و مهربان‌اند و خیلی راحت با دیگران روابط اجتماعی برقرار می‌کنند. کسانی که کوله‌به‌دوش هستند شب راحت می‌روند خانه افراد مختلف و میهمان می‌شوند.

این کارشناس و مدرس دانشگاه در پایان برای رهایی از افسردگی ناشی از سفر نرفتن در این روز‌های کرونایی می‌گوید: «در شرایطی که کرونا سفر را محدود کرده است، بسیاری از اهالی سفر این دوران را به‌خوبی مدیریت می‌کنند. برخی ابتکار عمل دارند و سفرنامه می‌نویسند، لایو می‌گذارند و گزارش سفر می‌دهند. سفر‌های کوتاه طبیعت‌گردی هم در شرایط کرونا مورد استقبال قرار گرفته است. این افراد معمولا در اطراف شهر سفر می‌کنند و به نوعی، فعالیت سفر گردشگری را در محیط اطراف خود انجام می‌دهند. توصیه ما هم همین است تا شرایط مطلوب سفر مثل گذشته فراهم شود.»