در کمتر از ۴۵ روز از تغییر قیمت مصوب، لبنیات دوباره غیر رسمی گران شد

ملیحه فلاح | شهرآرانیوز؛ این روز‌ها حتی نوشتن و خواندن درباره گرانی هم خسته‌کننده شده است، چه برسد مواجه شدن با آن و اینکه بخواهیم هر روز دست در جیب مبارک کرده و آن را بیشتر از روز قبل خالی کنیم. طبیعی است که نه متقاضی، نه عرضه‌کننده و نه حتی تولیدکننده، هیچ‌یک از این بلبشوی قیمت‌ها راضی نباشند، اما جالب اینجاست که افزایش نرخ حتی تولیدکننده‌ها را هم راضی نکرده است و همه درصدد کاهش ضرر و فشار تحمیل‌شده بر خود، دومینووار، آن را به دیگری منتقل می‌کنند و آخرین مهره این دومینو مردم هستند.

 

گزارش امروز (۸ مرداد ۱۳۹۹) ما درباره گران‌شدن دوباره لبنیات با وجود افزایش قیمت محصولات مشمول نرخ‌گذاری از متوسط ۲۲درصد تا سقف ۲۸درصد در ۳۵ روز گذشته است. حالا با وجود افزایش پلکانی نرخ محصولات لبنی در این روز‌ها حتی در محصولات مشمول نرخ مصوب، متولی قیمت‌گذاری می‌گوید که هیچ مجوزی برای افزایش قیمت ارائه نشده است.

البته شاید ندانید که در صنعت لبنیات فقط ۱۰ کالای اصلی یعنی شیر کم‌چرب و پرچرب ساده در بسته‌بندی بطری و پاکتی مدت‌دار و پنیر ۴۵۰گرمی UF، ماست کم‌چرب و پرچرب ساده در بسته‌بندی‌های کوچک و بزرگ و کره حیوانی شامل نرخ مصوب هستند و این یعنی همه ۴۰۰ برندی که در این صنعت فعالیت دارند در قیمت‌گذاری دیگر کالا‌های لبنی خود آزاد هستند و فقط باید آن را براساس قیمت شیر و سایر مواد اولیه تعیین و به سامانه ۱۲۴ اعلام کنند. هرچند کارگروه تنظیم بازار، مجوز افزایش قیمت این ۱۰ محصول را چهارم تیرماه جاری درپی افزایش قیمت شیر صادر کرد، اما در عمل برخی کارخانه‌ها به قیمت‌های مصوب پایبند نبوده و دوباره قیمت‌های خود را افزایش داده‌اند. این موضوع را می‌شد پیش‌بینی کرد و شهرآرا ۲۰ خرداد در گزارشی با عنوان «قیمت لبنیات چرب می‌شود؟» از بگومگو‌های دامداران، صنایع لبنی، تعزیرات و سازمان حمایت و پشت پرده افزایش قیمت لبنیات در بازار مشهد خبر داده بود. اگر از افزایش قیمت روزانه محصولات لبنی که نرخ مصوب برای آن‌ها تعیین نشده است بگذریم، برخی تولیدکننده‌ها به قیمت محصولات مشمول نرخ مصوب نیز بی‌توجه هستند و قیمت‌های دلخواه خود را بدون هیچ واهمه‌ای روی محصولاتشان درج می‌کنند. قیمت‌هایی را که در تیرماه مصوب شده بود را در جدول آورده‌ایم. برای سردرآوردن از بازار بلبشوی لبنیات کافی است به یکی از فروشگاه‌های بزرگ عرضه مواد غذایی بروید.

 

اولین نکته‌ای که هرکسی با در دست‌داشتن لیست محصولات و قیمت آن متوجه می‌شود، این است که این محصولات در قفسه‌ها کم پیدا می‌شود و بسیاری از برند‌ها احتمالا برای فرار از قیمت تعیین‌شده مثلا به‌جای ماست ۹۰۰ گرمی با نرخ مصوب ماست ۱۱۰۰ گرمی با نرخ دلخواه تولید می‌کنند یا به‌جای ۳ درصد چربی از ۳.۲ درصد چربی استفاده می‌کنند. البته برخی از برند‌هایی هم که محصولاتی با مشخصات مشابه لیست بالا دارند بین ۵۰۰ تا هزار تومان بالاتر از نرخ مصوب قیمت‌گذاری شده‌اند. به عنوان مثال شیر بطری کم چرب به جای ۵ هزار و ۶۰۰ تومان، ۶ هزار و ۲۰۰ تومان فروخته می‌شود. همچنین ماست ۹۰۰ گرمی کم چرب نیز به جای ۶ هزار و ۳۰۰ تومان ۷ هزار و ۳۰۰ تومان عرضه می‌شود. پنیر UF ۴۰۰ نیز با نزدیک ۱۰۰۰ تومان افزایش ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان فروخته می‌شود. همچنین محصولاتی نیز که قیمت غیر مصوب دارد نیز بسیار گراتن شده است به عنوان مثال قیمت ماست پر چرب ۲ کیلویی به ۲۴ هزار و ۵۰۰ تومان افزایش یافته است.

دبیر اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان صنایع لبنی خراسان با بیان اینکه ماندگاری محصولات لبنی با نرخ مصوب بین ۲ تا ۶ ماه است و پیش از این محصولات بازار با نرخ قبل ارائه شده است، به شهرآرا می‌گوید: مردم تازه دارند افزایش قیمت محصولات لبنی را احساس می‌کنند؛ چون کالا‌ها با قیمت‌گذاری جدید که پس از چهارم تیر تولید شده وارد بازار شده است. مهدی هدایت‌نیا افزایش دوباره و پلکانی قیمت لبنیات را رد و اضافه می‌کند: هیچ افزایش قیمت جدیدی در کالا‌های با نرخ مصوب و حتی محصولات آزاد در استان نداشته‌ایم.

کارشناس‌مسئول نظارت بر کالا و خدمات سازمان صمت خراسان رضوی نیز با بیان اینکه بازرسان ما همین امروز (سه‌شنبه) به واحد‌های تولید لبنیات در استان سرکشی کرده و گزارش آن را ارائه داده‌اند، می‌گوید: براساس این گزارش و طبق پایش صورت‌گرفته در نرخ‌های مصوب محصولات لبنی تولید استان هیچ تغییری حاصل نشده است. به گفته عباس اخوان گزارش همکارانش نشان می‌دهد که قیمت شیر خام با وجود داشتن نرخ مصوب با مبلغ بیشتری به دست تولید‌کننده‌ها می‌رسد.

 

اخوان ادامه می‌دهد: این موضوع را در دستور کار گذاشته‌ایم و از فردا برنامه طرح تشدید نظارتی را درزمینه شیرخام برقرار خواهیم کرد. وی می‌گوید: قیمت شیر خام توسط کارگروه تنظیم بازار برای عرضه در بازار ۲۹۰۰ تومان تعیین شده است که با ۷درصد تلورانس قیمت باید حداکثر ۳۱۰۰ تومان و حداقل ۲۷۰۹ تومان عرضه شود، اما طبق گزارش‌های رسیده هر یک کیلوگرم این محصول بین ۳۳۰۰ تا ۳۵۰۰ تومان به دست تولیدکننده‌های لبنیات می‌رسد.

 

اخوان می‌گوید: برخی کارخانه‌های خارج از استان با شیب نرمی اقدام به افزایش قیمت محصولات خود می‌کنند و ما درصورت مشاهده، گزارش تخلف آن‌ها را به سازمان حمایت از مصرف‌کننده اعلام می‌کنیم.

او این موضوع را که برخی کارخانه‌ها برای فرار از قیمت تعیین‌شده اقدام به تولید محصولاتی متفاوت از کالا‌های دارای نرخ مصوب می‌کنند، تایید می‌کند و می‌گوید: ما موظفیم مصوبات سازمان حمایت را اجرا کنیم، اما برخی از تولیدکننده‌ها راه فراری برای این موضوع پیدا کرده‌اند و با مهندسی‌کردن فروش به‌جای تولید کالا‌های دارای نرخ مصوب، به تولید محصولات مشابه که قیمت مصوب ندارند روی آورده‌اند.

هرچند مسئولان افزایش رسمی قیمت لبنیات را تکذیب می‌کنند، اما در عمل گشتی در بازار نشان می‌دهد که واحد‌های لبنی در عمل به قیمت‌های مصوب پایبند نبوده و با قیمت‌های بیشتری محصولات خود را روانه بازار می‌کنند. بر این اساس حتی برخی از محصولات لبنی بین ۲۰ تا ۳۰ درصد بیشتر از نرخ مصوب فروخته می‌شوند.