گزارشی از بهانه های گران فروشی ماسک در مشهد

محسن موسوی‌زاده | شهرآرانیوز؛ هرچند طبق اعلام رسمی ستاد مقابله با کرونا در وزارت صنعت، معدن و تجارت، قیمت مصوب برای هر عدد ماسک صنعتی ۱۳۰۰تومان و هر عدد ماسک کارگاهی ۱۵۰۰تومان تعیین شده است، روند تشدید شیوع کرونا در مرداد سبب شد فاصله معناداری بین قیمت مصوب و بازار ایجاد شود. در هفته‌های گذشته، قیمت ماسک سه‌لایه در مشهد حتی تا ۳ هزار تومان افزایش یافت. همین موضوع باعث شد شهرآرا با هدف آگاه‌سازی مردم از قیمت مصوب ماسک و جلوگیری از گران‌فروشی و حفظ حقوق مصرف‌کنندگان، پویشی با عنوان «ماسک با نرخ مصوب»، راه‌اندازی کند.

 

درقالب این پویش، شهروندان، تخلفات مربوط به گران‌فروشی ماسک را با شماره ۱۲۴ سازمان صمت و شماره پیامک ۳۰۰۰۷۲۸۹ به شهرآرا اعلام می‌کنند تا این موضوع پیگیرى شود. تاکنون شهرآرانیوز در گزارش‌هایی مانند «پشت پرده گرانی ماسک»، «مافیای ملت‌برون»، «حاکمیت دوگانه در بازار ماسک» و «کشف تخلفات ۵۵میلیاردی فروشندگان کالای بهداشتی» این موضوع را پیگیری کرده است. در ادامه فعالیت این پویش، روز گذشته همراه بازرسان سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی به بازار ماسک در خیابان چمران مشهد سر زدیم و وضعیت عرضه این کالا را بررسی کردیم.

بررسی قیمت ماسک به‌صورت نامحسوس، اولین اقدامی است که در دستورکار بازرسان صمت قرار می‌گیرد. آن‌ها به‌عنوان خریدار به چند فروشگاه در خیابان چمران سر می‌زنند و قیمت انواع ماسک را از فروشندگان می‌پرسند. هنگام بازرسی، چند خرید صوری نیز صورت می‌گیرد تا متخلفان نتوانند گران‌فروشی خود را انکار کنند. بعد از اتمام این فرایند، برخورد با واحد‌های صنفی گران‌فروش در دستورکار قرار می‌گیرد. در بازرسی اولیه مشخص شد برخی از واحد‌های صنفی که تا پیش از این ماسک را بین ۲۵۰۰ تا ۲۸۰۰ تومان عرضه می‌کردند، حالا هر ماسک را با قیمت بین ۱۷۰۰ تا ۱۹۰۰ تومان عرضه می‌کنند. با این‌حال بازرسان تاکید می‌کنند با وجود کاهش قیمت ماسک، همچنان این کالا به قیمتی بیشتر از نرخ مصوب عرضه می‌شود و آن‌ها طبق قانون با متخلفان برخورد خواهند کرد.

 

وارد فروشگاهی می‌شویم که پیش از این، قیمت هر ماسک را ۱۸۰۰ تومان اعلام کرده است. فروشنده در پاسخ به بازرسان دلیل این مسئله را گران خریدن ماسک اعلام می‌کند و می‌گوید: اگر ماسک ارزان سراغ دارید به من بدهید تا عرضه کنم. با این حال بازرسان توجیه او را قبول نمی‌کنند و از او فاکتور خرید می‌خواهند. نداشتن آدرس و مهر، اولین نکته‌ای است که بازرسان بعد از دریافت فاکتور به آن اشاره و تاکید می‌کنند که این فاکتور‌ها فاقد وجاهت قانونی است. در نهایت قرار می‌شود مسئول واحد صنفی، فاکتور مهردار را همراه مشخصات دقیق توزیع‌کننده به سازمان صمت استان ارائه کند تا درباره چگونگی برخورد با پرونده واحد وی تصمیم‌گیری شود.

روال رسیدگی به پرونده‌های گران‌فروشی این گونه است که فروشنده باید بتواند با ارائه فاکتور نشان دهد که منشأ گران‌فروشی، توزیع‌کننده است. در این مواقع برخورد با توزیع‌کنندگان در دستور کار قرار می‌گیرد. اما اگر فروشنده فاکتورخرید ارائه نکند، با خود او به‌عنوان متخلف برخورد خواهد شد.

فروشگاه بعدی هر عدد ماسک دولایه خانگی را حدود ۱۶۰۰ تومان عرضه و بلافاصله فاکتور‌های خرید خودش را هم ارائه می‌کند. بازرسان بعد از تاکید بر درست‌بودن فاکتور برای بازرسی وارد فروشگاه دیگری می‌شوند که حتی فاکتور مکتوب ندارد. فروشنده این فروشگاه که هر ماسک را ۱۹۰۰ تومان عرضه می‌کند، به‌جای فاکتور، صفحه‌ای را در موبایل خود نشان و می‌دهد می‌گوید که در واتس‌اپ فاکتور را برای وی ارسال کرده‌اند. با این‌حال فقدان مهر سبب می‌شود بازرسان مسئله را صورت‌جلسه کنند و از متصدی بخواهند اصل فاکتور‌ها را به سازمان صمت ارائه کند.

بررسی گران‌فروشی ظروف مواد‌ضدعفونی‌کننده، یکی دیگر از مواردی است که در این بازرسی مورد توجه قرار می‌گیرد. براساس گزارش‌های ارسالی به سازمان صمت، برخی فروشگاه‌ها به‌دلیل افزایش تقاضا، این ظروف را بسیار گران‌تر از نرخ واقعی عرضه می‌کنند. بر این اساس بازرسی از ۲ واحد عرضه این ظروف در دستورکار قرار می‌گیرد. درنهایت یکی از واحد‌ها که نگهداری فاکتور‌ها در خانه‌اش را دلیل ارائه‌نکردن آن بیان می‌کند، ملزم می‌شود هرچه سریع‌تر فاکتور‌ها را به سازمان صمت ارائه کند. همچنین برای این واحد صنفی به‌دلیل درج‌نکردن قیمت ظروف ضدعفونی‌کننده، پرونده تشکیل و فروشنده ملزم می‌شود ظرف ۲۴ ساعت قیمت ظروف را با نصب برچسب درمعرض دید خریداران قرار دهد.

در پایان این بازرسی، یکی از فروشندگان قدیمی تجهیزات پزشکی در خیابان چمران با تایید کاهش قیمت ماسک سه‌لایه در چند روز گذشته می‌گوید: در یک هفته اخیر میزان تولید ماسک افزایش یافته است و کارخانه‌ها در رقابت با یکدیگر قیمت‌ها را کاهش داده‌اند. براین اساس اکنون قیمت ماسک سه‌لایه در فروشگاه‌های این خیابان به ۱۶۰۰ تا ۱۸۰۰ تومان کاهش یافته است. وی می‌افزاید: البته در سطح خرده‌فروشی، ماسک بین ۲۰۰۰ تا ۲۳۰۰ تومان عرضه می‌شود. همین قیمت نیز نسبت به هفته گذشته هزار تومان کاهش یافته است.