نگاهی به فیلم‌هایی که بازیگران در آن نقش شهدای جنگ را بازی کرده‌اند

محبوبه عظیم زاده | شهرآرانیوز  - البته از این نمونه‌ها کم نداریم. مثل مصطفی‌چمران و علی اصغر‌وصالی، احمد متوسلیان و سرنوشت رازآلودش و حالا مهدی باکری که خبر از تولید یک مجموعه ۷ قسمتی از زندگی او به گوش می‌رسد. در متن زیر نگاهی انداخته ایم به این اسامی و فیلم‌هایی که اساس آن موضوع زندگی آن‌ها بوده است. اما بازی در این نقش‌ها درست مثل بازی وسط مین‌هاست؛ چون بازیگر باید آن‌قدر حرفه‌ای بازی کند تا انتظارات مخاطبی را که سال‌هاست داستان‌هایی درباره این واقعیات شنیده است، برآورده کند.

 

پیش از اینکه «چ» به اکران عمومی در بیاید، گره خوردن نام فیلم با نام شهید چمران خیلی‌ها را ترغیب کرد تا زندگی این شهید را در قاب سینما ببینند. نقشی که فریبرز عرب نیا آن را برعهده گرفت و اتفاقا گریم خوبی هم روی چهره اش نشست. با این حال، چ که به اکران عمومی درآمد، خیلی‌ها معتقد بودند چمرانی که انتظار داشتند آن را ببینند، خیلی با چمرانی که در قاب سینما ظاهر شده است، تفاوت دارد و از آن چهره قهرمانانه‌ای که از شهید چمران در ذهن همه جا خوش کرده است، خبری نیست.

 

در عوض تمام آن هیبت قهرمان فیلم را در وجود شهید وصالی دیدند که کنشگرتر بود و شاید در مقابل مدیریت آرام‌تر چمران، ترجیح می‌داد عملی‌تر کار کند. نقشی که بابک حمیدیان به خوبی ایفا کرد و البته انتقاد‌هایی هم از سوی خانواده شهید وصالی مبنی بر اینکه اندازه خشونت او بیشتر از واقعیت و دنیای شخصی او بوده است، وارد شد. با همه این ها، اما شهید وصالی محبوب، به واسطه این فیلم هم محبوب ماند و حالا هر زمانی که از فیلم چ و شهید چمران یاد می‌شود، نام او نیز هم ردیف مصطفی چمران قرار می‌گیرد.

هادی‌حجازی فر مدتی پیش در صفحه اینستاگرام خود عکسی از شهید باکری را بارگذاری کرد و نوشت: «شهرستان خوی فروردینش هم برف داشت، چه برسد به اسفند. عمو‌ها مردادماه هم جنوب بودند، چه برسد به اسفندماه. آن روز سر‌زده آمدند. عمو کاظم یک عکس کوچک قاب شده از مهدی باکری را روی پیش بخاری خانه گذاشت و به مادربزرگ گفت از الان تا زمانی که این خانه برپاست، این عکس جایش همین جاست.» حالا عکسی که از گریم او در نقش شهید باکری منتشر شده، می‌گوید که قرار است فیلمی را راجع به این شخصیت شهید کارگردانی کند و خودش هم نقش او را بازی کند. مجموعه‌ای تلویزیونی که حول زندگی شهیدان حمید و مهدی باکری است و این روزها، روز‌های پایانی نگارش آن است و به زودی وارد مرحله تولید می‌شود.

 

کاری که حتما به عنوان اولین فعالیت در مقام کارگردانی برای حجازی فر قطعا با وسواس‌های ریزودرشتی همراه خواهد بود، اما می‌توان امیدوار بود که همچون زمان ایفاگری اش در نقش‌های گوناگون، مقبول و مطلوب از آب دربیاید. شهید باکری در ۲۵ اسفند ۶۳ به شهادت رسید، اما قایق هم رزمانش را که برای بازگرداندن او به اروند رفته بود، عراقی‌ها با آر پی جی می‌زنند و نه او و نه هم رزمانش هیچ گاه یافت نشدند.

حجازی فر البته پیش از این هم نه در مقام کارگردانی، اما در جایگاه یک بازیگر، نقش ماندگار احمد متوسلیان را بازی کرده بود. اصلا حضورش در عرصه بازیگری طوری که شناخته شد، به نوعی با ایفای همین نقش گره خورد. با تصویر دست‌های علم کرده و رو به آسمان مردی که در غبار ایستاده است و سرنوشت غبارآلودش هنوز هم سر زبان هاست. فیلم ایستاده در غبار توانست در جشنواره فیلم فجر ۱۳۹۴ سیمرغ بلورین بهترین فیلم جشنواره را از آن خود کند.

 

حجازی فر بعد از آن هم در کارنامه بازیگری اش نقش‌های متفاوتی ارائه کرد، چه آن زمانی که در ژن خوک در کنار آقازاده این روز‌های شبکه نمایش خانگی، سینا‌مهراد، ظاهر شد و چه امسال که در فیلم آتابای با زبان ترکی به ایفای نقش پرداخت و چه وقتی که در سریال زیرخاکی، هم بازی پژمان جمشیدی شد. او تاکنون برنده تندیس بهترین بازیگر مرد برای بازی در لاتاری در هجدهمین جشن حافظ و برنده جایزه بهترین بازیگر نقش مکمل مرد در ماجرای‌نیمروز در یازدهمین جشن منتقدان و نویسندگان سینمایی ایران شده است.

 

جدا از عالم سینما، در قاب تلویزیون هم بار‌ها و بار‌ها زندگی شهدا به معرض نمایش گذاشته شده است و شاید در صدر پرمخاطب‌ترین و محبوب‌ترین آن‌ها بتوان از «شوق پرواز» یاد کرد که روایتی بود از زندگی شهید عباس بابایی. این نقش با حضور شهاب حسینی برای ظاهرشدن در مقام یک خلبان باهوش که می‌تواند در مواقع حساس تصمیم‌های سرنوشت سازی بگیرد، با موفقیت همراه بود.

 

اگر این سریال را دیده باشید، حتما به خاطر دارید که از دوران کودکی عباس ‌بابایی، عشق او به پرواز و در نهایت رویه زندگی او در قالب یک خلبان تا شهادت او در اوج آسمان به نمایش گذاشته شد. شاید برایتان جالب باشد بدانید ملیحه حکمت، همسر شهید بابایی، وقتی فیلم «دل شکسته» را با بازی شهاب حسینی دید، او را برای بازی در نقش همسرش پیشنهاد کرد که به نظر انتخاب خیلی درستی هم بود. سلما، دختر شهید بابایی، هم درباره بازی حسینی در این سریال گفته بود: «شهاب حسینی آن قدر نقش پدرم را قدرتمند بازی کرد که انگار خود عباس‌بابایی جلو دوربین بود.»