مسعود سلطانی | شهرآرانیوز؛ در دو هفته گذشته قیمت فروش هر کیلوگرم گوساله زنده از ۳۱ تا ۳۲ هزار تومان به ۴۵ هزار تومان و قیمت هر کیلوگرم گوسفند از ۳۸ تا ۴۰ هزار تومان به ۵۰ هزار تومان افزایش یافته است و به همین ترتیب، باید منتظر افزایش ۲۰ تا ۳۰ هزار تومانی قیمت گوشت در بازار باشیم. البته این نخستینبار است که افزایش ناگهانی قیمت گوشت ارتباط مستقیمی با شبکه دلالان یا مافیای گوشت ندارد.
تقریبا همه میدانستند که دیر یا زود افزایش قیمت در این بازار رخ خواهد داد و در این میان، پیگیری رسانهها نیز برای علاج پیش از حادثه موثر واقع نشد و از اینرو به نظر میآید که زمستان سختی برای بازار گوشت در راه باشد. منصور پوریان، رئیس شورای تامین دام کشور، دو دلیل مهم را برای افزایش قیمت ۱۰ تا ۱۵ هزار تومانی برای هر کیلوگرم دام بیان کرد.
وی گفت: مهمترین دلیل، اعمال محدودیت در جابهجایی دام و پلاککوبی است که سازمان دامپزشکی کشور عامل اجرای آن است. پوریان به ایلنا گفت: با اجرای طرح مذکور، جابهجایی دامهای بیناستانی یا دروناستانی بهکندی انجام میشود. درنتیجه برخی میدانهای عرضه با کمبود دام مواجه شدهاند و قیمتها به شکل جهشی افزایش یافته است.
رئیس شورای تامین دام کشور از دیگر دلایل افزایش قیمت دام در هفتههای اخیر را رشد قیمت نهادهها و مشکلات موجود در تامین آنها دانست و افزود: هماکنون علاوهبر افزایش قیمت، تامین نهادههای دامی نیز با مشکل روبهروست که تأثیر خود را بر افزایش هزینه تمامشده تولید گوشت قرمز گذاشته است.
دامی برای کشتار نمانده است؟
پیش از این شهرآرانیوز در تاریخ ۲۴ شهریور و همینطور ۲۲ مهر در گزارشهایی با عنوان «کشتار از ترس گرسنگی» و «افزایش ۵۵ درصدی کشتار دام»، درباره رشد چشمگیر و معنادار کشتار دام هشدار داده بود. درواقع خبرنگار ما در این گزارشها به آمارهای ماهانه مرکز آمار ایران درباره تولید گوشت در سطح کشور استناد کرده بود. آمارهایی که حکایت از رشد کشتار دام نسبتبه مدت مشابه در سال گذشته داشت.
در آخرین نمونه میخوانیم: تولید گوشت قرمز در ایران در شهریور امسال نسبتبه مدت مشابه سال گذشته، ۵۷ درصد رشد کرده؛ البته این نخستین ماه در سال ۹۹ نبوده که تولید گوشت قرمز افزایش پیدا کرده است. بررسی آمارهای منتشرشده ازسوی مرکز آمار ایران نشان میدهد که امسال تولید گوشت قرمز در مرداد ۴۱ درصد، در تیر ۴۴ درصد، در خرداد ۳۳ درصد و در اردیبهشت ۲۳ درصد نسبتبه ماه مشابه سال گذشته رشد کرده است.
ممکن است گمان کنید که افزایش تولید گوشت قرمز در سال جاری، بهدلیل افزایش تعداد دام سبک و سنگین در کشور بوده است. اما بررسی جمعیت دام، تغییر محسوسی را در جمعیت دام کشور نشان نمیدهد. براساس گزارشهای مرکز آمار ایران، جمعیت دام سبک در بهار ۹۹ نسبتبه مدت مشابه در سال قبل فقط ۱/۰ رصد رشد داشته، درحالیکه کشتار دام سبک تنها در شهریور بهطور میانگین، بیش از ۵۰ درصد افزایش پیدا کرده است.
دام سنگین نیز وضعیت مشابهی دارد. بررسی گزارشهای مرکز آمار ایران نشان میدهد که جمعیت دام سنگین در بهار ۹۹ نسبتبه زمستان سال گذشته، تنها ۳ درصد افزایش داشته و در تابستان امسال نیز جمعیت دام سنگین نسبتبه بهار، تنها ۰۴/۰ درصد یعنی کمتراز یکهزارم رشد داشته است، این درحالی است که میزان کشتار انواع دام سنگین و تولید گوشت در سال جاری، به طورمیانگین بیش از ۶۵ درصد افزایش داشته است. پیش از این با استناد به همین آمارها، کارشناسان مطلع درباره افزایش احتمالی قیمت گوشت هشدار میدادند. افزایش کشتار بهخاطر تامین نشدن علوفه و خوراک دام، رخ میداد و به نظر میرسد که این روند ناپایدار اکنون معکوس شده است و این روزها باید بهخاطر کمبود دام یا کاهش کشتار و تولید گوشت، منتظر افزایش نرخ این محصول باشیم.
تایید قاچاق
رئیس اتحادیه صنعت دامپروری خراسانرضوی در گفتگو با شهرآرانیوز، درباره وضعیت تولید و بازار دام گفت: متاسفانه خراسانرضوی کمترین قیمت گوشت و دام زنده را دارد و طبق مصوبه استانداری، خروج دام از استان ممنوع است که این خود جو روانی خیلی بدی در بازار ایجاد کرد و مسلما با این اتفاق، تولیدکننده بیشتر ضرر خواهد کرد و به افت بیشتر قیمت منجر خواهد شد که در شرایط موجود به ضرر دامدار است.
امین هراتی بیان کرد: باتوجهبه اختلاف قیمت گوشت در نقاط مختلف کشور، مسئله وجود قاچاق را تایید میکنیم، اما دامدار چارهای جز این ندارد که برای تأمین هزینههای خود، دام را به شهرهای دیگر ازجمله تهران که اختلاف قیمت ۲۰هزار تومانی با مشهد دارد، بفروشد. وی افزود: ما مخالف ممنوعیت خروج دام از استان هستیم؛ به این دلیل که دام ما دیگر جایی برای کاهش قیمت در استان ندارد. در شرایط موجود، نیازمند یک مدیریت درست در تنظیم بازار هستیم. باید در بازار، صادرات آزاد داشته باشیم، زیرا خراسانرضوی یگانه صادرکننده نیست، بلکه از استانهای دیگر هم دام وارد کشتارگاههای مشهد میشود. درنتیجه خروج دام از استان هم نباید مشکلی داشته باشد.