ملیحه فلاح | شهرآرانیوز؛ کرونا آخرین رتبه را در بین عوامل مؤثر بر کاهش تولید، تعدیل نیروی کار یا تعطیلی واحدهای تولیدی در حوزه صنایع کسب کرد. این رتبه را ما به این ویروس ندادهایم، بلکه فعالان حوزه صنعت، تأثیر آن را بر شرایط اقتصادی کنونی و مشکلات مختلف صنایع، بسیار کم توصیف کردهاند. تاکنون هرچه شنیدهایم، درباره تأثیر مخرب کرونا بر بخشهای مختلف اقتصاد و افزایش بیکاری بوده است، اما مسئولان و فعالان حوزه صنعت، نظر دیگری در اینباره دارند.
آنها میگویند: در شرایط بهوجودآمده، کرونا کمترین تأثیر را بر بخشهای تولیدی گذاشته است، حتی برخی از آنها معتقدند که کرونا برعکس تصورات موجود، باعث افزایش تولیدشان هم شده است. به اعتقاد آنها، مسائل مهمتری مانند وابستگی به مواد اولیه و ماشینآلات خارجی، قوانین ارزی و گمرکی، کاغذبازی اداری و سیاستگذاریهای غلط در حوزه تولید و... موجب ایجاد مشکلات مختلف در این بخش شده است.
رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت خراسانرضوی معتقد است که سالهاست بخش تولید در فضای کار با بیماری بهمراتب سختتر و وحشتناکتری از کرونا به نام کاغذبازی اداری دستوپنجه نرم میکند. سیدحسن حسینی به شهرآرا میگوید: تاکنون هیچ واحد تولیدی به ما اعلام نکرده است که بهخاطر کرونا قصد تعطیلی یا تعدیل نیرو را دارد. در شرایط کنونی، بیشتر واحدهایی دچار مشکل شدهاند که در مواد اولیه و ماشینآلات، وابسته به خارج از کشور بودهاند و این موضوع هیچ ربطی به کرونا نداشته است.
او با تاکید بر اینکه اصناف آسیب بیشتری از کرونا دیدهاند، ادامه میدهد: ازآنجاکه بخشی از تولید وابسته به اصناف است، صنعت هم در بخشهایی تحتتأثیر کرونا قرار گرفته است، اما درمجموع تأثیر این ویروس از سیاستها، تصمیمگیریها و قوانین غلط در این حوزه بسیار کمتر بوده است.
رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت خراسانرضوی با اشاره به افزایش تولید در برخی صنایع با وجود شیوع کرونا میافزاید: با وجود کرونا و تحریمها در بعضی صنایع، شاهد افزایش یک شیفت کاری به سه شیفت بودیم.
بهگفته حسینی، ما باید جمع جبری تولید و نیروی کار را درنظر بگیریم. اگر جایی کاهش تولید یا نیروی کار داشتهایم، در جای دیگر این شاخصها افزایش یافته است و باید گفت درمجموع نسبتبه مدت مشابه سال قبل، ما شاهد کاهش در میزان تولید و بهکارگیری نیروی کار نبودهایم.
«بیشترین اثرات در بخش معدن که باعث کاهش تولید و سختی کار شده است، مربوطبه کرونا نیست، بلکه تحریم، مشکلات صادرات، سختی برگشت ارز و گرانی بیش از حد ماشینآلات معدنی و تجهیزات است.» این بخشی از سخنان رئیس انجمن تخصصی معادن خراسانرضوی است. حسین حسینزاده در توضیح بیشتر میگوید: مشکل بسیاری از معدنکارانی که کار خود را رها میکنند یا با ظرفیت کم ادامه میدهند، همینهاست و کرونا در مقام آخر تأثیرگذاری قرار دارد.
افزایش تولید در برخی مواد شوینده باتوجهبه شیوع کرونا، دور از انتظار نبود. مدیرعامل یکی از واحدهای تولیدی نمونه استان در حوزه مواد شوینده در اینباره به ما میگوید: ما در بعضی محصولات مثل مواد ضدعفونیکننده و برخی شویندهها که بیشتر در این روزها استفاده میشوند، افزایش تولید داشتهایم.
به گفته غلامیحیی رضائی، درمجموع کرونا بر صنعت شوینده، تأثیری نگذاشته و باعث تعطیلی واحد تولیدی یا تعدیل نیروی کار نشده است ادامه میدهد: ما حتی در تعطیلات نوروز برای تامین نیاز مردم، تولید را ادامه دادیم، اما بیشتر مشکل ما در حوزه صنایع شوینده، افزایش قیمت مواد اولیه است.
مدیرعامل یکی از واحدهای نمونه تولید فرآوردههای غذایی در استان نیز حرف دیگر همکاران خود را تایید میکند و میگوید: کرونا هیچ تأثیری بر تولید واحدهایی مانند ما نگذاشته است و فقط کمبود مواد اولیه و مشکلات حملونقل است که ما را اذیت میکند.
علی رضایی در ادامه میافزاید: شاید مثلا ما در بخش تولید روغن با ظرفیت ناچیزی مشغول به تولید باشیم، اما این موضوع هیچ ارتباطی به کرونا ندارد. ما با رعایت دستورالعملهای بهداشتی، هم کارخانه و هم نیروی کار را حفظ و حتی از ذخایر مواد اولیه خود برای ادامه تولید استفاده کردهایم، اما فعلا کمبود مواد اولیه، باعث کاهش تولید شده است.
همچنین دبیر انجمن نساجی خانه صنعتومعدن خراسانرضوی به تأثیر کرونا بر این صنعت بهخصوص در بخش پوشاک، اشاره میکند و میگوید: ازآنجاکه بازار پوشاک مشهد برای تامین نیاز ۲۵ میلیون زائر درنظر گرفته شده است، حالا آمدن کرونا و به صفر رسیدن میزان گردشگری، تأثیر زیادی بر این بخش در مشهد گذاشته است، اما در شهرهای دیگر کشور، تأثیر کرونا بر صنعت نساجی، بسیار کم بوده است.
کاظم بیاتی ادامه میدهد: ازآنجاکه آماری رسمی از تولیدکنندههای پوشاک در مشهد وجود ندارد، حالا نیز آمار دقیقی از زیانهای واردشده به آنها ازجمله تعطیلی یا بیکاری در دست نیست. اما دو عامل، تولیدکنندههای رسمی و غیررسمی پوشاک را در زمان کرونا از بحران نجات داد. اول، افزایش نرخ ارز و کاهش شدید ورود کالای قاچاق و دوم، درخواست فراوان دستگاههای مختلف برای تولید ماسک، لباس محافظ، ملحفه و.... همین عوامل باعث شد که در مدت شیوع ویروس کرونا، این صنعت حتی در مشهد که بازار هدف آن گردشگرها بودند، تأثیر منفی خود را کمتر نشان دهد. البته صنف فروشندگان پوشاک از این شرایط، ضربه سنگینی خوردهاند.
از مجموع سخنان و اطلاعات فعالان و مسئولان این حوزه میتوان اینطور نتیجه گرفت که تأثیر کرونا در بخش صنایع و معادن بسیار کمتر از عوارض و پیشامدهای اقتصادی مانند تحریم، گرانی مواد اولیه، سیاستگذاری غلط مسئولان و... بوده است.