کمبود لوازم‌یدکی خودرو سبب رونق فروش قطعات دست‌دوم شد

امیررضا وثوقی | شهرآرانیوز؛ شیوع کرونا، افزایش قیمت ارز در چند ماه گذشته همراه با تحریم‌ها، بازار لوازم‌یدکی خودرو را در بن‌بستی عجیب قرار داده است. بررسی بازار لوازم‌یدکی مشهد حاکی از گرانی و کمیابی قطعات بیشتر خودروهاست. این کمبود‌ها در خودرو‌های پرتیراژ داخلی مانند پراید، سمند و پژو۴۰۵ کمتر مشهود است، اما دیگر خودرو‌ها و به‌خصوص خودرو‌های خارجی و مونتاژ، اوضاع خوبی ندارند. این روز‌ها کمبود قطعات موتوری و لوازم جانبی برخی برند‌های چینی خودرو به دغدغه‌ای فراتر از قیمت‌های گزاف این محصولات تبدیل شده است. به‌گفته برخی تعمیرکاران، صاحبان این نوع خودرو‌ها به واردات قطعه از کشور‌های همسایه مانند افغانستان روی آورده‌اند.

در همین زمینه یکی از شهروندان که به‌تازگی ناچار به تعمیر اساسی خودروی برلیانس خود شده است، به خبرنگار ما می‌گوید: «حدود دو هفته بازار را برای یافتن برخی قطعات زیرورو کرده‌ام. انگار قطعه مدنظر در زمین فرورفته است. من به گمان اینکه خودروی برلیانس را سایپا عرضه می‌کند و قطعاتش در بازار است، آن را خریده‌ام. حالا به‌ناچار قطعات کمیاب را از افغانستان سفارش داده‌ام و فاکتور ۱۵ میلیون تومانی روی دستم مانده است». یکی دیگر از شهروندان که مالک خودروی چینی است، نیز می‌گوید: «برای خرید چند قطعه، تمام مشهد را گشتم، اما نیست. می‌گویند اگر به بازار اوراق‌چی‌ها سری بزنی، شاید بتوانی تهیه کنی».

این وضعیت عجیب لوازم‌یدکی، ما را به خیابان کوشش کشاند تا صحت‌وسقم ماجرا را از فروشندگان قطعات خودرو جویا شویم. یکی از فروشندگان باسابقه این منطقه در این زمینه به ما می‌گوید: «لوازم‌یدکی که الان در بازار وجود دارد، غالبا پیش از کرونا در انبار‌ها بوده است، اما با شیوع کرونا واردات قطعات به‌شدت دشوار شده است و به‌ویژه صاحبان خودرو‌های مدل‌بالاتر را با دردسر مواجه کرده است».

 

او می‌افزاید: «بیشتر قطعات خودرو‌های خارجی و مونتاژ با توجه به چند سال کار کردن، قابلیت تعمیر ندارند و باید تعویض بشوند، بااین‌حال از حدود شش ماه پیش تاکنون، قطعات یدکی خودرو‌های چینی، کره‌ای و فرانسوی در بازار پیدا نمی‌شود.» وی می‌گوید: «الان برخی لوازم‌یدکی از جنوب یا افغانستان می‌آید و تاحدودی کار مردم را راه می‌اندازد. البته با دو برابر قیمت متداول!»

در میانه صحبت‌های ما یک مشتری وارد فروشگاه می‌شود. او می‌پرسد: «آقا! دیسک ام‌وی‌ام ۱۱۰ داری؟» وقتی جواب منفی می‌شنود، باز سؤال می‌کند: «در مشهد کجا می‌تونم پیدا کنم؟» فروشنده به من اشاره‌ای می‌کند و می‌گوید: «یعنی در مشهد یک دیسک نتوانستی پیدا بکنی؟» مشتری جواب می‌دهد: «هست، اما دست‌دومه که به درد نمی‌خوره.» این فروشنده تاکید می‌کند که این روز‌ها بازار لوازم‌یدکی استوک حسابی داغ شده و همین مسئله، کاروبار اوراق‌چی‌ها را گرم کرده است.

از این تعمیرکار خودرو شماره تلفن یکی از توزیع‌کنندگان عمده لوازم‌یدکی خودرو‌های خارجی در مشهد را می‌گیریم. حقیقی ضمن تایید قیمت‌های سرسام‌آور قطعات خودرو در بازار، به خبرنگار ما می‌گوید: «دوسه ماه است که قطعات خودرو‌های خارجی و مونتاژ در مشهد به‌شدت در بازار کم شده است. الان بهترین کار، پیدا کردن ماشین‌های اوراقی و تصادفی است. شاید بشود از روی آن‌ها قطعات مدنظر را پیدا کرد.»

وی درباره اینکه ترخیص قطعات بر کاهش قیمت‌ها تأثیر می‌گذارد یا نه، می‌گوید: «به‌تازگی خود شرکت‌های تولیدکننده ۴۰ درصد قطعات را گران کرده‌اند. اما احتمال اینکه با ترخیص قطعات، قیمت‌ها کاهش یابد، بسیار ضعیف است. دربین خودرو‌های چینی، برلیانس بیشترین کمبود قطعه را دارد. البته برخی قطعه‌های ال ۹۰ هم به‌سختی پیدا می‌شود.»

 

وی تأکید می‌کند که قطعاتی مانند دیسک و صفحه خودرو‌های چینی در بازار به‌سختی پیدا می‌شود و همین مسئله سبب شده است دارنده‌های این قطعات آن‌ها را به هر قیمتی که دوست دارند، بفروشند.

این مسئله را با متولیان بازار لوازم‌یدکی درمیان می‌گذاریم تا جزئیات ترخیص برخی از این قطعات را جویا شویم. بازرس و خزانه‌دار اتحادیه تولیدکنندگان و خدمات فنی خودروی مشهد با اشاره به اینکه حجم انبوهی از قطعات به‌دلیل کرونا و اختلاف‌نظر‌ها پشت گمرک مانده و همین مسئله باعث کمیاب شدن قطعات خودرو‌های وارداتی در بازار شده است، بیان می‌کند: با تمهیداتی که در این زمینه اندیشیده شده است، به‌زودی حجم زیادی از این قطعات از گمرک ترخیص می‌شود تا مشکل کمبود قطعه حل‌وفصل شود.

 

 

سیدعلی‌اکبر کاظمی در واکنش به وضعیت فعلی بازار لوازم‌یدکی به ما می‌گوید: وضعیت کنونی کمبود و گرانی برخی قطعات خودرو پیش از اینکه مربوط به قطعه‌فروشان خودرو باشد، تحت‌تأثیر عملکرد واردکنندگان قطعه است. کاظمی می‌افزاید: قطعات اصلی بسیار گران است و به دلیل تحریم‌ها و شیوع کرونا برای واردات آن با مشکلات عدیده‌ای مواجه هستیم.

 

وی ادامه می‌دهد: به‌علاوه قطعاتی که وارد کشور می‌شود، چینی است، اما متأسفانه به اعتراف خود واردکنندگان، تاجران ایرانی برای افزایش حاشیه سود خود بی‌کیفیت‌ترین قطعات را سفارش می‌دهند. قطعاتی که تعمیرکار در زمان تعویض آن‌ها با مشکل مواجه می‌شود و خیلی از آن‌ها مثل چوب پوک هستند که با کوچک‌ترین فشار می‌شکنند و آن‌چنان‌که باید جوابگو نیستند.

بازرس و خزانه‌دار اتحادیه تولیدکنندگان و خدمات فنی خودرو با بیان اینکه در ماه‌های گذشته شاهد رشد عجیبی در قیمت قطعات خودرو به‌ویژه قطعات مرتبط با خودرو‌های وارداتی بوده‌ایم، می‌افزاید: بااین‌حال در شرایط فعلی، شاهد ثبات نسبی در قیمت‌ها هستیم و از جهش‌های هیجانی و لحظه‌ای در بازار خبری نیست.

 

کاظمی بیان می‌کند: به‌دنبال فراوانی قطعه، رقابت بین فروشنده‌ها ایجاد می‌شود. همین موضوع، امید به کاهش قیمت‌ها را تقویت می‌بخشد، اما هم‌اکنون که برخی قطعات در انحصار یکی دو شرکت پخش است، قیمت را آن‌ها تعیین می‌کنند و بر بازار اثر می‌گذارند. وی ادامه می‌دهد: لوازم‌فروشان ناچار به تن دادن به این قیمت‌ها هستند. بااین‌حال در هفته اخیر، تقریبا فراوانی قطعات به‌دلیل ترخیص تدریجی کالا از گمرک، بیشتر شده است.