درباره استارت آپی که به بیماران کمک می‌کند دارو‌های خود را در کمترین زمان پیدا کنند

 

سید محمدرضا فرشچی، بنیان گذار استارت آپ دواجو، درباره ایده اولیه شکل گیری این مجموعه می‌گوید: ایده اولیه از ۴ سال پیش به ذهن ما رسید. وظیفه اصلی این برنامه اطلاع افراد از موجود بودن داروی مورد نظرشان در داروخانه هاست. در واقع، کاربران با بارگذاری عکس نسخه خود می‌توانند از داروخانه‌های سطح شهر استعلام بگیرند و قبل از مراجعه به آن ها، از اینکه داروی موردنظرشان در کدام داروخانه‌ها موجود است، مطلع شوند. بعد از شروع تحریم‌های دارویی و کمیاب شدن خیلی از دارو‌ها در کشور، حجم عرضه برخی از این محصولات کاهش یافت. مثلا برخی دارو‌های مخصوص بیماران سرطانی در سطح شهر توزیع می‌شود، اما بیماران اطلاعی از اینکه داروی مورد نظرشان الان در کدام داروخانه‌ها موجود است ندارند. همین موضوع باعث می‌شود که بخش زیادی از مردم زمان زیادی را به دنبال تهیه نسخه موردنظرشان باشند. همین چالش ایده اولیه ایجاد سامانه دواجو را در ذهن ما ایجاد کرد.

 

 

این مجموعه به گفته بنیان گذارش مسیری چهارساله را طی کرده و حالا به دنبال توسعه خدماتش به دیگر شهر‌های کشور است: از ۴ سال پیش به صورت آزمایشی در مشهد کار خود را شروع کردیم و در ۲ سال گذشته دامنه فعالیت خود را گسترش دادیم. الان حدود ۱۵۰ داروخانه مشهدی مخصوصا مراکزی که دارو‌های خاص را عرضه می‌کنند در سیستم ما فعال هستند. ۱۲۰ داروخانه هم تا انتهای این ماه به سامانه ما متصل می‌شوند. از ۲ هفته آینده ۱۰ داروخانه در تهران هم به استارت آپ ما متصل می‌شوند و ۷۰۰ داروخانه دیگر در فهرست اضافه شدن قرار دارند. در مرحله بعدی، شهر‌های گرگان و تبریز هم به این سامانه متصل خواهند شد. گسترش فعالیت ما در شهر‌های دیگر برای بیمارانی که دنبال دارو‌های بسیار خاص هستند این مزیت را دارد که در صورت موجود نبودن نسخه مورد نظر در مراکز فعال در شهر خودشان، بتوانند در بین داروخانه‌های شهر‌های دیگر هم جست وجو و دارویی را که می‌خواهند پیدا کنند.

حوزه دارو از موضوعاتی است که کمتر استارت آپی را در آن فعال می‌بینیم، مسئله‌ای که به گفته فرشچی، ناشی از خطوط قرمز مختلفی است که در این زمینه وجود دارد: در کشور تا الان هیچ پروژه‌ای مشابه ما راه اندازی نشده است. البته حدود ۵ ماه قبل شرکت اسنپ قصد راه اندازی بخش دارویی در خدماتش را داشت، اما به دلیل اینکه مبادله دارو و خدمات دلیوری آن از جمله خطوط قرمز وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو به شمار می‌رود، دانشگاه علوم پزشکی داروخانه‌ها را از همکاری با این مجموعه منع کرد. ما هم برای اینکه در این حوزه به مشکلی نخوریم، تنها به عنوان پلتفرمی وارد موضوع شده ایم که داروخانه‌ها را به بیماران متصل می‌کند. البته در حال راه اندازی فروشگاه آنلاین هستیم، اما در همان زمینه هم تنها پلتفرمی فروشگاهی را در اختیار داروخانه‌ها قرار می‌دهیم که بتوانند به صورت آنلاین دارو‌های خود را به بیماران بفروشند و خودمان به طور مستقیم وارد حوزه عرضه دارو نمی‌شویم.

میزان استقبال کاربران از این استارت آپ از دیگر مواردی بود که در صحبت با بنیان گذار این مجموعه به آن پرداختیم: تا امروز با اینکه به دلیل هزینه بالا، اقدامی برای تبلیغات انجام نداده ایم، حدود ۴۰ هزار کاربر را جذب کرده ایم. الان میانگین انتظار پاسخ گویی داروخانه‌ها به نسخه‌هایی که کاربران در سامانه ما قرار می‌دهند ۳۳ دقیقه است. تا امروز هزینه‌های فنی از جمله سرور و بقیه مواردی که برای این استارت آپ انجام شده است به حدود ۳ میلیارد تومان می‌رسد، اما نقشه اقتصادی زودبازدهی برای کارمان قرار نداده ایم. خدمات ما هم برای کاربران و هم داروخانه‌ها رایگان است و هیچ هزینه‌ای از ۲ طرف گرفته نمی‌شود. تا الان تنها مسیر درآمدی این استارت آپ گردش مالی‌ای است که در سامانه ایجاد می‌شود به این صورت که کاربران می‌توانند زمانی که داروی مورد نظرشان در داروخانه‌ای موجود بود، بیعانه‌ای ده هزارتومانی بپردازند. این هزینه هم زمانی که کاربران مراجعه می‌کنند و نسخه خود را می‌گیرند، به آن‌ها دوباره پرداخت می‌شود.

 

 

به صورت معمول، همه استارت آپ‌ها در ابتدای کار با مشکلات مختلف قانونی و سرگردانی برای گرفتن مجوز‌های مختلف روبه رو هستند، اما استارت آپ دواجو به گفته بنیان گذارش، تا امروز در این زمینه به مشکلی برخورد نکرده است: به طور کلی ورود به حوزه دارو به دلیل خط قرمز‌های قانونی فراوانی که دارد، کار بسیار دشواری است. همین مسئله باعث شد که با توجه به تجربیاتی که در این حوزه داشتیم، تنها در مسیری گام برداریم که خطوط قرمز متعدد این بازار در آن رعایت شود. به همین علت هم در همه سال‌هایی که مشغول انجام کار خود هستیم، نه تنها با موانع قانونی برخورد نکرده ایم، بلکه تقریبا همه داروخانه‌های معروف مشهد مشغول همکاری با ما هستند. تنها چالشی که ممکن است با آن روبه رو شویم، کپی کردن کسب و کارمان از سوی مجموعه‌های بزرگی مثل اسنپ است که می‌توانند با پشتوانه سرمایه فراوانی که دارند، به طور کلی ما و شرکت‌های کوچک دیگر را از گردونه رقابت خارج کنند. در کنار این موضوع، تا امروز با وجود دانش بنیان بودن و همه تلاش‌هایی که کرده ایم، تقریبا هیچ نهاد و سازمانی حاضر به حمایت از مجموعه ما نشده است.

 

فرشچی در پایان این گفتگو، توصیه‌هایی هم برای افرادی داشت که دارند به اکوسیستم استارت آپی وارد شوند: اگر فردی می‌خواهد وارد اکوسیستم استارت آپی شود، باید ابتدا ارزش افزوده‌ای را که می‌خواهد با راه اندازی کسب وکارش ایجاد کند برای خودش مشخص کرده باشد. مثلا در حوزه کار خودمان، تلاش کرده ایم هم برای داروخانه‌ها و هم برای مردم ارزش افزوده داشته باشیم. برای داروخانه علاوه بر کاهش تجمع مراجعان، سهم بیشتری از بازار را هم برایشان می‌آوریم. در طرف بیمار هم ارزش افزوده این استارت آپ کم کردن از دغدغه‌های موجود برای پیدا کردن داروهاست. در واقع، افراد زمانی که می‌خواهند ایده‌ای استارت آپی را اجرا کنند، باید قبل از آن بتوانند ارزش افزوده کارشان را به درستی تعیین کنند تا بتوانند در این مسیر موفق شوند. در کنار این موضوع، افراد در هر حوزه‌ای که قصد ورود دارند، باید از ابتدا همه موانع و خط قرمز‌های قانونی آن را به خوبی بشناسند تا در آینده به مشکل نخورند.