ملیحه غیور | شهرآرانیوز؛ «برابر» برای زن و مرد یک واژه عادلانه و مطلوب با طبیعت ذاتی آنهاست در حالی که تساوی بین زن و مرد امکانپذیر نیست. اگر زنان مشابه مردان بودند، ضرورتی برای آفرینش جنس دیگری نمیبود. این در حالی است که حتی زنان با زنان و مردان با مردان مشابه نیستند.
اسلام به زنان حقوق مساوی داده، نه مشابه مردان، و از این طریق به ایشان شخصیت مستقل عطا کرده است. شرایطی که اسلام برای زن مهیا میکند امنیت و حفاظت در برابر مشکلات و شرایط نامساعد است. این محافظت و توجه با طبیعت زن سازگاری دارد. گاهی با اشاراتی به آیات قرآن و روایات درباره برتری مردان و ضعف زنان، حقوق برابر زنان به چالش کشیده میشود.
با اشارهای کوتاه، میتوان گفت این برتری به وظایف اقتصادی مردان مربوط میشود و به معنای برتری نیست. مسئولیتی است که بر مرد وارد شده است و در همین حد که در حوصله موضوع متن نمیگنجد از آن عبور میکنیم و به چند نکته حائز اهمیت درباره امتیازات زنان در مقابل بعضی محدودیتها اشاره میشود که مردان از آن محروم هستند.
اسلام وظیفهای برای زن نسبت به مخارج زندگی قرار نداده است و اگر همسر داشته باشد شوهر و اگر دختر باشد پدرش این مسأله را بر عهده دارد. همچنین به عنوان مادر، در نظر خداوند و اهل بیت (ع) دارای ارزش بیشتری است. «بهشت زیر پای مادران است.»
سهچهارم مهر و محبت پسر در برابر یکچهارم برای پدر را جذب میکند. او میتواند تقاضای مهریه کند که تماما متعلق به اوست اما اگر بخواهد کار کند و درآمدی داشته باشد، آزاد است.
خداوند از روی مهر و محبت و بر اساس طبیعت زن و مرد، تقسیمات را عطا کرده است؛ بنابراین اگرچه زن در برخی زمینهها محدود شده، در سایر زمینهها جبران شده است و جنسیت او هیچ نقشی در استقلال و ارزش او ندارد.
«و لهن مثل الذی علیهن بالمعروف.» زنان همان حقوقی را دارند که مردان دارند.
مقام زن در اسلام خاص و منحصربهفرد است. «المرأه ریحانه و لیست بقهرمانه.» زن گل است، نه کارگزار. در تفسیر این روایت، رهبر معظم انقلاب میفرمایند: «در جامعه ما متأسفانه به تبع خیلی از جاهای دنیا، شأن زن شناخته نشده است. در نظر اسلام و در نگاه کلیای که اسلام دارد، زن همان است که در این جمله «المرأه ریحانه و لیست بقهرمانه» است، مثل یک گل. یک گل وجودش لازم است و نگهداری اش لوازمی دارد: و لیست بقهرمانه. منظور از قهرمان، این قهرمان متعارف ما نیست. قهرمان یعنی کارگزار، یعنی در واقع رئیس خدمه. اینجوری نیست که خانم در خانه شما مسئول خدمتگزاری باشد، حالا ولو به عنوان رئیس خدمه.
قضیه این نیست؛ و لیست بقهرمانه. قهرمان در تعبیرات عربی و در اصطلاحات رایج ادبیات عرب عبارت است از آن کسی که ملک شما را برایتان اداره میکند. یعنی کارهایتان را انجام میدهد. وقتی شما صاحب یک ملکی هستید، یک قهرمانی دارید. میگوید زن اینجوری نیست. حالا شما ببینید اگر در یک خانواده ای، در یک جامعه ای، به زن با این چشم نگاه بشود، اولا تکریم او، حفظ حرمت او، برخورد ملاطفت آمیز با او و مسائل فراوانی که دنبالش هست، چقدر موجب میشود که زن احساس امنیت کند، احساس آرامش کند.»
بنابر آنچه در روایت و فرمایشات هست میتوان نتیجه گرفت:
۱- کار زن در خانه محترم و ارزشمند است و نباید کمارزش تلقی شود.
۲- انجام امور خانه وظیفه زن نیست که اگر انجام نشد مرد طلبکار باشد.
۳- زن بابت زحماتی که در خانه میکشد میتواند از مرد مزد دریافت کند.
۴- مخاطب این روایت مردان هستند که حفظ شأن لطافت و گل بودن زنان در تمام عرصهها از سیستم آموزشی و اداری گرفته تا خانه بر عهده مردان است.
در عصری که زنان علاوه بر امور منزل، تربیت و آموزش فرزندان، وظیفه خرید و کمک اقتصادی در امور مخارج خانه چه با اشتغال و چه با مدیریت جهادی، کنترل هزینهها را بر عهده گرفتهاند، شایسته است از عالمان دینی این مطالبه را داشته باشیم که در کنار تذکرات اخلاقی و دینی مانند «آی خانمها! اقتدار مردانتان را حفظ کنید.» بگویند: «آی آقایان! لطافت و گل بودن زنانتان را حفظ کنید.»