پشت پرده هتک عفت و کشف حجاب کامل توسط دانشجوی دختر در دانشگاه علوم و تحقیقات واژگونی و حریق تانکر سوخت در گناباد یک کشته بر جای گذاشت (۱۲ آبان ۱۴۰۳) حادثه واژگونی خودرو زانتیا در خیابان سید رضی مشهد (شنبه ۱۲ آبان ۱۴۰۳) + جزییات راهداری در سانحه فوت و مصدومیت ۷ شهروند کرمانشاهی مقصر شناخته شد صدای اعتراض پرستاران شنیده می‌شود؟ | ضرورت اصلاح بازتوزیع تعرفه‌های پرستاری برنامه‌های یوم الله ۱۳ آبان در مشهد اعلام شد | سخنرانی رئیس دفتر عقیدتی و سیاسی مقام معظم رهبری در مشهد بودجه خراسان رضوی در حوزه تجهیزات پزشکی، نیاز زائران را پوشش نمی‌دهد  ممنوعیت و محدودیت‌های ترافیکی ویژه راهپیمایی ۱۳ آبان در مشهد اعلام شد | خیابان امام رضا (ع) از امشب (۱۲ آبان ۱۴۰۳) مسدود است مصطفی سالاری به عنوان مدیر عامل سازمان تأمین اجتماعی منصوب شد (۱۲ آبان ۱۴۰۳) سکته قلبی علت اول مرگ در کشور است کلاهبرداری آنلاین با ترفند دریافت بیعانه | راهنمای تشخیص سایت‌های کلاهبرداری + فیلم آتش‌سوزی منزل مسکونی در خیابان حر عاملی مشهد (۱۲ آبان ۱۴۰۳) محاکمه عاملان قتل دختر فیلم‌بردار در مشهد + عکس علائم کم‌کاری تیروئید چیست؟ تأمین مناسب پانسمان موردنیاز بیماران پروانه‌ای در کشور ریزش سقف ایستگاه قطار در صربستان، ۱۴ کشته بر جای گذاشت پذیرش بدون آزمون بیش از ۱۰ هزار دانشجوی نخبه در دانشگاه‌های کشور پیش‌بینی هواشناسی مشهد و خراسان رضوی (شنبه، ۱۲ آبان ۱۴۰۳) | کاهش قابل‌توجه دما در روز‌های پایانی هفته جداول متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان باید اصلاح شود تک‌چرخ‌زدن با موتورسیکلت منجر به مرگ دختر و پسر نوجوان در بولوار نماز مشهد شد بیمه‌شدگان چند ماه می‌توانند از مقرری «بیمه بیکاری» استفاده کنند؟ آیا کارانه پزشکان منصفانه است؟ پیش‌بینی رگبار باران و رعدوبرق در برخی نقاط کشور (۱۲ آبان ۱۴۰۳) + فیلم آلودگی محیط‌زیست عامل مرگ سالانه ۱.۷ میلیون کودک کمتر از ۵ سال ابلاغیه دستورالعمل جدید تبادل دارو بین داروخانه‌ها به منظور تضمین سلامت جامعه بابایی کارنامی: تا حداکثر پایان این ماه، پرداخت‌ها به بازنشستگان انجام خواهد شد | بار مالی همسان‌سازی حقوق بازنشستگان برطرف شد (۱۲ آبان ۱۴۰۳) دولت به‌جای متناسب‌سازی، به بازنشستگان حداقل‌بگیر کالا و کمک غیرنقدی برساند فرمول متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی با بازنشستگان کشوری‌ چگونه است؟ توزیع ۱۱ هزار بسته نوشت‌افزار بین دانش‌آموزان محروم در خراسان رضوی آموزش مهارت‌های تولید محتوای رسانه‌ای در گردهمایی «باشگاه مانا» | نوجوانان مشهدی، راویان جنگ روایت‌ها واریز ۱۰۰ میلیون تومان بیعانه خرید خودرو برای یک کلاهبردار
سرخط خبرها

جایگاه زنان ایرانی در حفظ و بهبود سنت‌ها

  • کد خبر: ۹۲۷۴۶
  • ۲۹ آذر ۱۴۰۰ - ۱۰:۳۷
جایگاه زنان ایرانی در حفظ و بهبود سنت‌ها
شبنم کرمی - روزنامه‌نگار

«خانجون» همان‌طور که مشغول خیساندن نخود و لوبیای آش شب چله بود با لبخندی شیرین با خود فکر می‌کرد امسال بچه‌ها را با چه هدیه‌ای غافل‌گیر کند! با خودش مرور کرد: انار دانه‌شده و برش‌های سرخ هندوانه، آجیل شیرین، برگه میوه‌های خشک، تخمه و ذرت بوداده، برش‌های لبوی پخته، شیرینی‌های ریز نخودی و از همه مهم‌تر دیوان حافظ.

مبادا چیزی از قلم افتاده باشد! سفره قلمکارش را روی کرسی قدیمی پهن کرد و سینی بزرگ مسی کنگره‌دارش را روی آن گذاشت تا بساط شب چله و دورهمی بلندترین شب سال را بر آن بچیند. از نظر خانجون خیلی اهمیت داشت که بچه‌ها و نوه‌هایش این رسم و رسوم را یاد بگیرند و به نسل‌های پس از خود منتقل کنند.

با قوت می‌توانیم بگوییم خانجون‌های زندگی همه ما بساط شب‌های چله و نوروز و مراسمی از این دست را هرسال برایمان با رنگ و لعابی سنتی و گرم و خاطره انگیز پهن می‌کنند و به واسطه وجود ارزشمندشان بار‌ها در چنین مراسمی، لذتی دوچندان را در کنار بزرگ‌تر‌ها تجربه کرده ایم.

سنت‌ها و آداب و رسوم مربوط به آن‌ها یا همان «میراث فرهنگی ناملموس» به جنبه‌های غیرفیزیکی یک فرهنگ گفته می‌شود. به عبارت دیگر، این مواریث معنوی شامل بخشی از فرهنگ ماست که به شکل شفاهی و سینه‌به‌سینه به ارث می‌رسند.

این موارد شامل ارزش‌های اجتماعی، سنت‌ها، آداب و رسوم و روش‌ها، باور‌های زیبایی‌شناسانه و معنوی، بیان هنری، زبان و دیگر جنبه‌های کارکرد‌های انسانی است.

همه آثار به جای‌مانده از فرهنگ‌های مختلف، معرف اندیشه و فرهنگ معنوی حاکم بر آن جوامع است. در حقیقت، معنویات بشر به صورت آثار مادی، فرهنگی و تاریخی تجلی می‌یابد و جنبه ملموس میراث معنوی را ایجاد می‌کند. میراث فرهنگی حقیقت فرهنگی هر ملت است و رکن اساسی آن به شمار می‌رود که در واقع همان جوهر یا اصل فرهنگ هر قوم را تشکیل می‌دهد.

این مواریث فرهنگی از سوی سازمان ملل متحد «گنجینه‌های بشری» نامیده شده‌اند. توجه به میراث معنوی از این نظر اهمیت دارد که می‌تواند در برابر یکسان‌سازی فرهنگی در جهان مقاومت و از هویت فرهنگی کشور‌ها حفاظت کند. البته باید توجه کنیم که حفظ میراث معنوی دشوارتر از حفظ میراث فرهنگی مادی است.

اما نقش زنان در حفظ و ارتقای سنت‌ها یا همان میراث فرهنگی ناملموس کشور‌ها پررنگ و انکارنشدنی است. سنت‌های بسیاری، چون «لالایی‌ها»، «ترانه‌های کودکانه»، «بازی‌های کلامی کودکانه»، «قصه‌گویی‌ها»، «آوا‌های کار زنانه»، «آیین‌های زنانه»، «آداب و رسوم زنانه»، «بازی‌های زنانه»، «گردهمایی‌های زنانه»، «درمانگری‌های زنانه» و «فنون و مهارت‌های سنتی منجر به ساخت صنایع دستی زنانه» از مواریثی هستند که فرهنگ و سنن ملی را به واسطه مادران، به فرزندان منتقل کرده‌اند.

در مجموع، بخش چشمگیری از تجلیات میراث فرهنگی ناملموس، از اساس، زنانه است و عمدتا در بستر خانواده شکل می‌گیرد. لازمه بقای سنت‌ها انتقال آن از نسلی به نسل دیگر است که در طبیعی‌ترین شکل، حاصل آموزشی سینه به‌سینه یا شفاهی است.

بر این مبنا، یکی از مهم‌ترین حوزه‌های آموزش سنت ها، حتی در مردانه‌ترین اشکال آن، را باید در اجتماع زنان جست‌وجو کرد. نخستین ارتباطات انسانی در رابطه میان مادر و فرزند شکل می‌گیرد و همین ارتباطات هستند که عمیق‌ترین تأثیرات را در شخصیت فرهنگی انسان‌ها و برداشت آن‌ها از هویت فرهنگی‌شان باقی می‌گذارند.

جدا از میراث‌های فرهنگی ناملموس زنانه که بیشتر روال‌ها و امور آن از سوی زنان سازمان‌دهی و اجرا می‌شود، بسیاری از عناصر مشترک و حتی مردانه را نیز زنان برنامه‌ریزی و مدیریت می‌کنند. چنان‌که تجربه همه ما از کودکی تاکنون -که خود مادر شده ایم- این حقیقت را اثبات می‌کند.

هم‌چنین حضور فرزندان گرد وجود والدین در مناسبت‌های مختلف، بیشتر با دعوت یا برنامه‌ریزی مادران انجام می‌گیرد. چنان‌که جز بخش هزینه کرد که معمولا برعهده پدران است، سایر امور از نوع و اقلام خرید، چیدمان، نوع خوراکی ها، آشپزی، تعیین ساعت و مکان اجرای برنامه‌ها و بسیاری امور دیگر در اجرای سنت‌ها را زنان برعهده دارند.

این موضوع از نقش پررنگ زنان در شکل‌گیری و تداوم فرهنگ‌ها حکایت می‌کند. از این رو، با توجه به‌جایگاه پراهمیت زنان در خانواده، به عنوان احیاگران اصلی میراث فرهنگی ناملموس و هم‌چنین نقش بی‌بدیل آن‌ها در توسعه پایدار، می‌طلبد برنامه ریزان فرهنگی از اهمیت این نقش در اصلاح سبک زندگی جوامع و نقش بانوان در هم‌افزایی فرهنگی غافل نشوند.

گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->