افراد مبتلا به سنگ کلیه مراقب باشند! +راه‌های درمان

به گزارش شهرآرانیوز، متاسفانه سنگ کلیه از مشکلات نسبتا شایعی است که تجربه ناخوشایندی برای فرد مبتلا به‌جا می‌گذارد. با توجه به این‌که ادرار از املاح معدنی محلول زیادی تشکیل شده است، وقتی مقادیر این مواد در ادرار زیاد شود، امکان رسوب و پدید آمدن سنگ کلیه ایجاد می‌شود.

برای این‌که بدانیم از دیدگاه طب سنتی چه تدابیر درمانی و تغذیه‌ای برای پیشگیری و درمان سنگ کلیه وجود دارد با دکتر ملیحه شفیعی، پزشک متخصص طب سنتی گفتگو کرده‌ایم.

سنگ‌های کلیه انواع مختلفی دارد که به‌طور معمول در کلیه تشکیل و از طریق مجرای ادرار از بدن خارج می‌شود. سنگ‌های کوچک ممکن است علائم خاصی ایجاد نکند، ولی اگر اندازه سنگ به بیش از پنج میلی‌متر برسد، معمولا باعث ایجاد درد‌های کولیکی در مسیر عبور می‌شود. مجموع عوامل ژنتیکی و محیطی و برخی بیماری‌ها، دارو‌ها و مکمل‌ها می‌تواند زمینه‌ساز تولید سنگ‌های کلیوی شود.

از دیدگاه طب سنتی حرارت زیاد و ماده غلیظ در بدن دو عامل اصلی ایجاد سنگ‌های کلیوی هستند. ماده غلیظ با توجه به نوع تغذیه و هضم نامناسب تولید می‌شود. حرارت نیز در اثر مزاج خیلی گرم و تولید حرارت زیاد در بدن یا در اثر افراط در مصرف گرمی‌ها ایجاد می‌شود و کسانی که کلیه سنگ‌ساز داشته یا مستعد ابتلا به سنگ کلیه هستند باید مواردی را رعایت کنند.

خط قرمز بر عادات غلط

برخی عادات غلط غذایی می‌تواند موجب ایجاد و تشدید سنگ‌ها در افراد مبتلا و مستعد شود. پرخوری و درهم‌خوری دو عامل بسیار مهم در تشکیل سنگ‌هاست؛ به‌خصوص اگر افراد قدرت هضم ضعیفی داشته و معده و دستگاه گوارش توانایی هضم غذای دریافتی را نداشته باشد. بهتر است چند نوع غذا همزمان در یک وعده استفاده نشود و از مصرف همزمان ماست و سالاد با غذا پرهیز شود. حتما تا زمانی که احساس گرسنگی حقیقی به‌وجود نیامده، وعده غذایی بعدی استفاده نشود. ورزش شدید و بیش از حد و فعالیت بدنی بعد از غذا و با معده پر از‌جمله عادات بسیار غلط و تشدیدکننده استعداد ابتلا به سنگ‌های کلیوی است. ورزش و پیاده‌روی باید متعادل و مداوم و با فاصله از وعده غذایی اصلی انجام شود. یبوست نیز از عوامل مهم و مؤثر زمینه‌ساز در بروز سنگ‌هاست که باید دفع روزانه کامل و راحت و زمینه ایجاد یبوست را برطرف کرد.

پرهیز‌های غذایی افراد مبتلا و مستعد

از‌جمله مواد غذایی و خوراکی‌هایی که افراد مبتلا و مستعد به سنگ کلیه باید از مصرف آن‌ها پرهیز کنند، غذا‌های غلیظ و دیرهضم است.

شیر و پنیر پرچرب، انواع گوشت‌ها از‌جمله گوشت گاو، گوساله، شتر و گوشت کباب شده غلیظ محسوب می‌شود.

مصرف نان‌های سفید و خمیری مثل نان فانتزی، حلیم، کله‌پاچه، شیربرنج، انواع رشته‌ها مانند ماکارونی و رشته آش و لازانیا، سرخ‌کردنی‌ها، پنیر پیتزا، حلوا، تخم‌مرغ آب‌پز و استفاده از برنج به‌صورت دمی و کته در این افراد توصیه نمی‌شود.

جالب است بدانید برخی از میوه‌های دیرهضم و نارس مثل سیب ترش، گلابی، هلو، موز، انبه و زردآلو نیز در این قبیل افراد منع مصرف دارد. البته خوردن میوه‌ها بلافاصله بعد از غذا و با معده پر از عوامل تولید سنگ به‌حساب می‌آید.

برخی مواد غذایی مانند اسفناج هم در برخی از انواع سنگ‌ها نظیر سنگ‌های اگزالاتی می‌تواند زمینه‌ساز تولید سنگ بوده و نباید استفاده شود.

از طرفی به‌دلیل این‌که گرمای زیاد مزاج از عوامل اصلی تولید سنگ‌هاست در مورد مصرف زیاد گرمی‌ها باید احتیاط شود.

مصرف بیش از حد ادویه‌ها و غذا‌های گرم از قبیل ارده و گردو و مصرف نکردن کافی مایعات می‌تواند تشدیدکننده این بیماری باشد.

راهکار‌های درمانی

اغلب مبتلایان به سنگ کلیه به‌دنبال پاسخ این پرسش هستند که آیا می‌توان برای دفع سنگ کلیه از دارو‌های گیاهی استفاده کرد و میزان اثربخشی آن‌ها در مقایسه با دارو‌های شیمیایی چقدر است.

به گفته دکتر شفیعی، بیشتر دارو‌هایی که در درمان سنگ کلیه استفاده می‌شود پایه گیاهی داشته و اثربخشی خیلی خوبی دارد مگر این‌که سنگ خیلی بزرگ بوده و به اقدام اورژانسی نیاز داشته باشد.

راهکار‌های درمانی مختلفی برای دفع سنگ‌های کلیه وجود دارد که براساس اندازه سنگ و محل آن متفاوت است.

دارو‌ها و غذا‌هایی که در درمان سنگ‌های کلیوی استفاده می‌شود اغلب به دو دسته اصلی سنگ‌شکن و مدرات (ادرارآورها) تقسیم‌بندی می‌شود. توجه به این نکته ضروری است که برای دفع سنگ‌هایی که اندازه بزرگ‌تری دارد، ابتدا باید از دارو‌های سنگ‌شکن استفاده کرد تا دفع سنگ راحت‌تر و بی‌عارضه اتفاق افتد.

استفاده سریع از مدرات ممکن است باعث بروز آسیب به مجاری ادرار شود و همین نکته اهمیت انتخاب درمان صحیح و مناسب و پرهیز از خوددرمانی را مشخص می‌کند. از دیدگاه طب سنتی، درمان سنگ کلیه براساس مزاج فرد و وضعیت گوارشی وی صورت می‌گیرد و افراد باید از خوددرمانی و استفاده از نسخه‌های مشابهی که برای افراد با مزاج‌های مختلف و اغلب در فضای مجازی و به تجویز متخصص‌نما‌ها ارائه می‌شود اجتناب کنند.

اقدامات و خوراکی‌های درمانی

گرم کردن پهلو‌ها و روغن‌مالی با روغن‌هایی مثل بابونه یا شوید به رفع درد و دفع سنگ‌ها کمک می‌کند.

توصیه می‌شود افرادی که مبتلا به سنگ کلیه هستند بیشتر از غذا‌هایی مانند سوپ جو رقیق، خورش کدو، خورش کرفس و از این قبیل غذا‌ها در وعده‌های غذایی استفاده و در صورت مصرف برنج، آن را به‌صورت آب‌کش به همراه شوید یا سایر مصلحات برحسب مزاج‌شان و تا حد امکان از نان‌های سبوس دار و برشته استفاده کنند.

ماءالشعیر طبی و شربت سکنجبین در صورتی‌که خیلی ترش نبوده و برای فرد مستعد منع مصرف نداشته باشد از دارو‌های بسیار مؤثر در درمان و پیشگیری از تشکیل سنگ است.

امروزه برای پیشگیری و درمان سنگ کلیه از ترکیب سیاهدانه با عسل، عرق خارخاسک و خارشتر و این قبیل دارو‌ها استفاده می‌شود که البته باید به این نکته توجه کرد که مصرف زیاد و نامناسب این ترکیبات و عرقیات قطعا باعث ایجاد عارضه‌های مختلفی برای فرد می‌شود. افراد مبتلا به سنگ کلیه درمان شده برای پیشگیری از ابتلای مجدد و کمک به کاهش احتمال عود سنگ باید لزوما اقدامات و پرهیز غذایی را رعایت کنند.

منبع: جام جم آنلاین