سید محمد عطایی | شهرآرانیوز - هیئت داوران بخش بین الملل جشنواره هنرهای شهری مشهد متشکل از هفت استاد در زمینههای مختلف هنری است. داورانی که هر یک دیدگاه مخصوص به خودشان را دارند و قطعا همین نکته باعث افزایش کیفیت جشنواره خواهد شد.
سید نظام الدین امامی فر عضو هیئت علمی، معاون پژوهشی و مدیر گروه ارتباط تصویری دانشکده هنر دانشگاه شاهد یکی از اعضای تیم داوری بخش بین الملل جشنواره است. او دبیری بخش هنر جدید جشنواره هنرهای تجسمی فجر در دوره چهاردهم و ریاست انجمن علمی هنرهای تجسمی ایران را در کارنامه دارد. با این داور بخش بین الملل درباره مشهد، رویکرد جشنواره و جایگاه هنر در عصر حاضر گفت وگویی داشتیم که در ادامه میخوانید.
«در جشنوارههایی همچون هنرهای شهری مشهد همه تصور میکنند که خط مشی نوشته شده و درست باید طبق همان رفتار شود، حتی داور جشنواره هم باید همین نگاه را داشته باشد که سفارش دهنده راضی باشد. اما در مورد جشنواره بین المللی هنرهای شهری مشهد این طور نیست.»
سید نظام الدین امامی فر با بیان این جمله میگوید: اساس این جشنواره بر خرد جمعی و نظرات متفاوت است. داور بخش بین الملل جشنواره میافزاید: سؤال اینجاست که مخاطب اثر را تعیین میکند یا هنرمند. در این رویکرد که بحث روز هنرهای شهری است، سیاست گذاران جشنواره مفاهیم خودشان و مخاطبان هم نیازهای خود را دارند. به نظر من سهم مخاطب بسیار بیشتر است.
من گرافیست هستم و حق را به مخاطب اثر میدهم. در جامعهای هستیم که بسیار به روز است. فرزندان و مخاطبان ما بسیار باهوش هستند و باید به خواسته هایشان توجه کنیم. او درباره این جشنواره و سلایق مختلف مخاطبان آن توضیح میدهد: جشنواره در محیطهای گوناگون مشهد با شهروندانی با سلایق مختلف برگزار میشود. در این باره باید بگویم که مثلا وقتی زیارت حرم مطهر امام رضا (ع) میرویم محیط و حال و هوای آنجا به ما القا میکند که آداب و رفتار زیارت را رعایت کنیم. جشنواره بین المللی هنرهای شهری مشهد به کل این فضای شهری نگاه میکند که یکی از بخشهای آن حرم مطهر رضوی و آداب زیارت امام رضا (ع) است.
امامی فر درباره نگاه معطوف به مخاطب میگوید: در جلسه داوری به عنوان یکی از اعضای هیئت داوران، سعی کردم سمت مخاطب بایستم و همه اقشار و گروههای سنی را مدنظر قرار بدهم. اگر بخواهیم به زور مفاهیم سنگین را از طریق بعضی المانها در ذهنشان جای دهیم، بدون شک نخواهند پذیرفت. ما کار را انجام میدهیم، اما مسئله این است که این کار تأثیرگذاری درستی داشته یا نداشته است؟ جامعه هدف ما چه کسانی هستند؟
ما از حافظ و سعدی و فردوسی صحبت میکنیم و آنها را مثال میزنیم درصورتی که این بزرگان مربوط به چند قرن قبل هستند و حتی در عصر خودشان آن طور که باید شناخته شده نبودند. اکنون رسانه وظیفه شناساندن این بزرگان را بر عهده دارد. اگر سعدی، حافظ و داوینچی داریم یا مثلا دیوان اشعار و تابلوی نقاشی ون گوگ معروف شده همه به دلیل استفاده از رسانه اتفاق افتاده است. صحبت ما در مورد مردم عادی است که از حضور این هنرمندان هم مطلع نمیشدند. اکنون بزرگان و هنرمندان ما به مدد رسانه شناخته شده اند، پس رسانه ابزار است و باید درست از آن استفاده شود.
او ادامه میدهد: باید مسئولان کشور تعیین تکلیف کنند که از محتوی و ابزار رسانه چطور استفاده کنیم. دست همه فرزندان ما گوشیهای هوشمند است و هوش مصنوعی هم فراگیر شده است. هوش مصنوعی زمانی جایگزین هنرمند خواهد شد یعنی هنرمند فکر کرده و هوش مصنوعی انجام میدهد. در این شرایط ممارست در اجرای آثار هنری دیگر تمام میشود و تنها ایده و مفهوم میماند. در عصر دیجیتال ما باید با ابزار همگام شویم. انکار ابزار و فناوری جدید ممکن نیست. شاید اگر این تحولات نبود کیفیت زندگی ما بیشتر بود، اما اکنون لازم است تا با شرایط همگام و هماهنگ شویم.
امامی فر بر ظرفیت و رشد فرهنگی بالای مشهد تأکید و اظهار میکند: خیلی اتفاقات در تهران و شهرهای دیگر سرچشمه از مشهد دارد. برنامههای مرتبط با نمادهای حجمی شهری ابتدا در مشهد شروع شد و سپس به تهران رسید؛ بنابراین مشهد و مشهدیها در کشور بسیار تأثیرگذار هستند. مشهد هزینه میکند و حق دارد در کل کشور تأثیرگذار باشد. هر که برای فرهنگ خودش بیشتر تلاش کند متعاقبا بیشتر آن را گسترش میدهد. چرا ما الان در این مکان به لهجه تهرانی صحبت میکنیم؟ اگر مقر صداوسیمای کشور در مشهد بود مجری هم با لهجه مشهدی صحبت میکرد. ما فارسی را با شیوه فردوسی و حافظ میخوانیم، ولی با لهجه تهرانی صحبت میکنیم. چون تهران پایتخت است و مشهد و اصفهان نیستند.
داور بخش بین الملل جشنواره همچنین میگوید: ما باید مدیریت مفهومی و رسانهای را نیز تقویت کنیم. مدیریت شهر مشهد هم باید هم زمان و متناسب با نیازهای زوار به نیازهای مردم مشهد و مجاوران توجه کند. من علاقه مندم بدانم مشهدیها چطور غذا میپزند. چه لباسهای خاصی دارند. چه شوخیها و چه تفریحاتی را دوست دارند، اینها خیلی مهم است.
امیدوارم مشهد روزی پایتخت شود، چون ظرفیت آن را هم از لحاظ فضای مذهبی و هم رشد فرهنگی دارد. رشد فرهنگی باعث میشود که شهردار مشهد برای این جشنواره برنامه چهارساله داشته باشد. این یعنی تفکری پشت آن است و من به این نوع نگاه درود میفرستم.
با داوران جشنواره بینالمللی هنرهای شهری مشهد
گفتگو با محمدتقی باقری، داور بخش آذین بندی جشنواره بین المللی هنرهای شهری مشهد
گپوگفتی با سیدمحمدرضا میری، عضو هیئت داوران بخش آذینبندی جشنواره بینالمللی هنرهای شهری مشهد
سید نظامالدین امامیفر: مشهد همیشه پیشگام حرکتهای هنری و تأثیرگذار بوده است
گفتگو با عباس جانفدا داور بخش هنرهای نمایشی جشنواره بینالمللی هنرهای شهری مشهد
گفتوگو با احسان مهدوی، داور بخش یادمانهای نوروزی جشنواره بینالمللی هنرهای شهری مشهد