بام‌های سبز در بهبود حال و هوای شهر و بازدهی انرژی ساختمان‌ها مؤثر اند.
سمیرا شاهیان | شهرآرانیوز؛ اگر کمی سر به‌هواتر در بعضی از محله‌ها شهرمان راه برویم، گاه پشت‌بام‌های سبزی را می‌بینیم که حس خوبی از زندگی را زیر پوستمان جاری می‌کند. شکی نیست در آن لحظه، همه ما به این نکته می‌اندیشیم که چقدر خوب ساکنان این ساختمان‌ها توانسته اند از خانه‌های آپارتمانی تنگ و دلگیر به طراوت و سرسبزی گیاهان پل بزنند و با این راهکار جذاب روحیه خود را شاداب نگه دارند.
این بام‌های سبز، امروزه نه‌تنها دیگر یک بخش تجملی و فخرآمیز برای ساختمان‌ها به‌حساب نمی‌آید، بلکه با افزایش آلودگی هوا و نازیبایی‌های منظر شهری، وجودشان یک ضرورت هم شده است. بام‌هایی که می‌توانند بخشی از کمبود فضای سبز شهری را جبران کنند و در تغییر حال‌و‌هوای روحی مان و القای حس خوب زندگی به ما موثر باشند. برای همین، امروز در مطلب پیش‌رو کوشیده‌ایم افزون بر معرفی انواع باغ‌بام‌ها، به مراحل و شرایط ساخت آن‌ها برای ساختمان‌های در حال ساخت و مشوق‌های شهرداری گریزی بزنیم.
انواع باغ بام
بام سبز گسترده
این نوع باغ روی بام‌های مسطح و شیبدار ساخته می‌شود و معمولا گیاهانی با ارتفاع ۴۰ تا ۱۰۰میلی متر روی آن‌ها می‌کارند. حدود بار نهایی بام تقریبا بین ۵۰ تا ۱۰۰ کیلوگرم بر مترمربع در حالت اشباع (خاک اشباع از آب) است.
بام سبز متراکم
این نوع بام، با نام باغ‌بام نیز شناخته می‌شود که شامل انواع مختلفی از گیاهان است و مشابه یک پارک، طراحی می‌شود. چون برخی از این بام‌ها دارای درختان بزرگ، آب‌نما و استخر هستند، نیازمند ساختار سازه‌ای مستحکم است.
جعبه گیاه
در این روش گیاه در جعبه‌های مخصوصی که تمام یا بیشتر بام سبز را می‌پوشاند، نگهداری می‌شود. باید توجه داشت در صورت بهره‌گیری از این روش، گلدان‌ها در مکان خود ثابت شوند.
تفاوت بام با فضای سبز متمرکز و گسترده
سقف سبز متمرکز:
- دارای خاک عمیق
- دارای سیستم آبیاری
- مناسب برای کاشت بیشتر گیاهان
سقف سبز گسترده:
- دارای خاک کم‌عمق
- بدون نیاز به آبیاری
- نامناسب برای هر نوع گیاهی
مزایای ایجاد باغ‌بام
- تلطیف هوا
- بهبود محیط‌زیست شهر
- عایق‌سازی طبیعی ساختمان (حرارتی، رطوبتی و صوتی)
- خلق فضای دلپذیر برای کاربران
- ایجاد سطوح چشم‌نواز
- تلفیق ساختار مصنوع ساختمان با طبیعت
- کمک به کاهش آلودگی‌های جوی
- افزایش میزان اکسیژن در هوا
کدام گیاهان مناسب بام‌های سبز هستند؟
- سدوم (گل‌ناز)
- علف‌ها و درختان مو (مناسب پوشش تأسیسات)
- بالارونده‌ها (مناسب نما)
- بوته‌های سبز (مناسب نرده‌ها)
فواید شهری باغ‌بام‌ها
حفاظت از سیستم فاضلاب
سطح بام، جایی است که باران زیادی در آن جمع می‌شود. مقدار زیادی آب باران روی بام سبز می‌ماند و گیاهان از آن سیراب می‌شوند و سپس تبخیر می‌شود، بنابراین معمولا هرگز وارد سیستم فاضلاب شهری نمی‌شود.
اکولوژی و تنوع زیست محیطی
بام سبز توان بالقوه‌ای در تأمین زندگی و مسکن جانداران دارد، از این‌رو در شهرها می‌تواند تنوع زیست‌محیطی را احیا کند، البته انتخاب مواد و مصالح تا حد امکان باید طبیعی یا بازیافتی باشد و در انتخاب گونه‌های گیاهی بومی متناسب با اکوسیستم منطقه با دقت و حساسیت ویژه همراه باشد.
تصفیه هوا
۱.۵ مترمربع علف سبز اکسیژن کافی سالانه یک شخص را فراهم می‌کند. یک مترمربع از بام سبز علفی می‌تواند ۲۰۰ گرم از ذرات معلق هوا را در سال حذف کند.
کاهش اثر جزیره گرمایی شهرها
اصطلاح اثر جزیره گرمایی به اختلاف حرارت بین شهر و حومه آن اطلاق می‌شود که می‌تواند تا ۱۰ درجه باشد. بام سبز با اثر جزیره گرمایی مقابله می‌کند.
کاهش، کنترل و ذخیره انرژی
یکی از مزایای بدنه‌های سبز، کاهش مصرف انرژی در شهرهاست. اثر صرفه‌جویی انرژی در مبادی تأمین مثل نیروگاه‌ها و پالایشگاه‌ها مشاهده خواهد شد.
افزایش سرانه سبز
ایجاد بام‌های سبز سبب افزایش سرانه سبز، پوشش گیاهی و منظر زیبا برای افراد یک شهر می‌شود.
تأمین شرایط روانی مناسب در جامعه
بام‌های سبز سبب حذف ناهنجاری‌های محیطی می‌شوند که محصول آن ایجاد تعدیل روانی، آرامش و تلطیف محیط اجتماعی است.
باغ‌بام‌ها در کدام ساختمان های مشهد باید طراحی شود؟
۵۰۰ مترمربع
ساختمان‌های دارای عرصه بیش از ۵۰۰ مترمربع در منطقه ثامن
۱۰ طبقه به بالا
ساختمان‌های گروه (د) شامل ساختمان‌های بیش از ۱۰ طبقه یا زیربنای بیشتر از ۵ هزار مترمربع
۶ تا ۱۰ طبقه
ساختمان‌های گروه (ج) شامل ساختمان‌های ۶ تا ۱۰ طبقه یا زیربنای ۵ هزار مترمربع
مشوق‌های مدیریت شهری برای باغ بام‌ها
۷۲۵ هزار تومان
اختصاص ۷۲۵ هزارتومان به ازای اجرای هر مترمربع فضای سبز
۱۲ متر مربع
ارائه مجوز ساخت آلاچیق بیش از دوازده مترمربع
۲۵ متر مربع
ایجاد گلخانه ۲۵ مترمربع با سازه سبک
نکته: البته اعطای تسهیلات تشویقی برای ایجاد بام باغ‌ها چند شرط دارد:
- اختصاص دست‌کم یک سوم مساحت بام به ساخت بستر سبز و باغچه
- ارائه تعهدنامه نگهداری دست‌کم ۱۰ساله از باغ بام
- ارسال نامه درخواست مشوق به سازمان پارک‌ها
مراحل ایجاد باغ بام
- دریافت تأییدیه استحکام بنا از سازمان نظام مهندسی ساختمان
- مراجعه به دفاتر پیشخوان و ثبت درخواست پروانه
- مراجعه به بخش خدمات الکترونیک سازمان پارک‌ها و فضای سبز
- بررسی و انتخاب شرکت‌های دارای مجوز ساخت باغ بام
- ایجاد باغ‌بام و دریافت تسهیلات تشویقی
۱۲ درخواست
به گفته فرزانه هژبری، مسئول امور توسعه فرهنگ و مشارکت‌های شهروندی سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری مشهد، پس از ابلاغ مصوبه جدید شورای اسلامی شهر از سال ۹۹ تا امروز ۱۲ درخواست شهروندی مشمول دریافت مشوق قرار گرفته است که به توسعه بیش از ۹۰۰ مترمربع مساحت بام‌های سبز شهر منجر شده است.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
